Marca 28 2024 13:17:05
Nawigacja
· Strona główna
· FAQ
· Kontakt
· Galeria zdjęć
· Szukaj
NASZA HISTORIA
· Symbole gminy
· Miejscowości
· Sławne rody
· Szkoły
· Biogramy
· Powstańcy Wielkopolscy
· II wojna światowa
· Kroniki
· Kościoły
· Cmentarze
· Dwory i pałace
· Utwory literackie
· Źródła historyczne
· Z prasy
· Opracowania
· Dla genealogów
· Czas, czy ludzie?
· Nadesłane
· Z domowego albumu
· Ciekawostki
· Kalendarium
· Słowniczek
ZAJRZYJ NA


BĘBENEK I RÓŻA CENTYFOLIA = BĘBENEK I RÓŻA STULISTNA

W III tomie „Pamiętnika Warszawskiego” z października 1815 r. na str. 212-215 wydrukowano wiersz F. Morawskiego „Wyjątek z Poematu natury Pana Lebrun” oraz Teyże ręki „Bębenek i Róża Centyfolia.” – Bayka. Są to prawdopodobnie pierwoduki tych utworów. Wiersze te znalazły się również w pośmiertnym wydaniu jego „Pism zbiorowych wierszem i prozą” z roku 1882, lecz pod skróconymi tytułami, to jest „Ułomek z poematu natury Lebręna” (tom 3. „Przekłady’) oraz „Bębenek i róża” (tom 2. „Bajki i wiersze drobne”). Poniżej fotokopia tekstu tej bajki z 1815 roku.


Tekst z „Pamiętnika Warszawskiego”, Warszawa 1815, tom III, s. 213-215.

Parafrazując jedno z określeń w pierwszej polskiej encyklopedii z XVIII wieku, można powiedzieć że bębenek - jaki jest każdy wie, natomiast jaka jest Róża Centyfolia - już nie bardzo każdy. A jest to wyhodowany pod koniec XVI wieku przez ogrodników francuskich, występujący wyłącznie w uprawie, mieszaniec kilku gatunków róż. Są to zwykle zwarte krzewy o kwiatach pełnych. Z powodu mnogości płatków róża ta nazywana jest obecnie w Polsce różą stulistną lub różą cukrową a dawniej po prostu centyfolią (łac. Rosa x centifolia). Taką właśnie różę „poddała badaniom” bajkowa Helenka, próbując odpowiedzieć na pytanie „Czyli też w samej istocie ta moja róża sto listków posiada?” Nie bez powodu Franciszek Morawski umieścił nazwę gatunku róży w tytule pierwodruku, bo bez niej trudno uchwycić istotę pytania Helenki. O niefortunne skrócenie tytułu bajki nie można jednak mieć pretensji do autorów wydania pośmiertnego z roku 1882, bo już w wydaniu z roku 1860 (za życia Morawskiego) tytuł tej bajki był skrócony. Dziś trudno stwierdzić, czy było to przeoczenie czy działanie świadome Autora. Być może chciał uniknąć w tytule nieznanej szerszemu ogółowi nazwy gatunkowej „centyfolia”, a polska nazwa „róża stulistna” nie była jeszcze powszechnie używana. Przecież tytuł „Bębebek i róża stulistna” byłby całkiem zgrabny i zrozumiały, a przy tym bliższy tytułowi pierwodruku od lakonicznego tytułu „Bębenek i róża”.


Róża stulistna – jedna z odmian współczesnych.


________________________
Dla www.krzemieniewo.net
opracował: Leonard Dwornik

WARTO ZOBACZYĆ
Dwór Drobnin

Kościół Pawłowice

Dwór Oporowo

Kościół Drobnin

Pałac Pawłowice

Kościół Oporowo

Pałac Garzyn

Dwór Lubonia

Pałac Górzno
Wygenerowano w sekund: 0.01 6,172,425 Unikalnych wizyt