Po śmierci Edmunda Taczanowskiego „Dziennik Poznański” zamieścił na pierwszej stronie nekrolog redakcyjny zapowiadający rychłe ukazanie się obszerniejszych danych o jego życiu. Zgodnie z zapowiedzią, w następnym numerze zamieszczono bardzo obszerne wspomnienie, a raczej życiorys zatytułowany „Jenerał Edmund Taczanowski”. Znacznie skromniej śmierć generała odnotował „Kurier Poznański”. Poniżej wycinki tych wzmianek prasowych (za wyjątkiem zbyt obszernego wspomnienia z „Dziennika Poznańskiego” nr 213 z 17.09.1879 r., które – jak zresztą pozostałe – dostępne jest w Wielkopolskiej Bibliotece Cyfrowej).
(„Dziennik Poznański” nr 212 z 16.09.1879 r.)
(„Kuryer Poznański” nr 212 z 16.09.1879 r. – wspomnienie i nekrolog)
________________________
Edmund Taczanowski został pochowany w kaplicy grobowej przy kościele pw. Św. Katarzyny w Choryni. Kościół ten, usytuowany w dworskim parku, został wzniesiony w 1851 roku z fundacji Józefa Taczanowskiego (ojca Edmunda). Nad trumną generała przemawiali: dr Władysław Niegolewski, pułkownik Callier i w imieniu Włochów kawaler d’Arnese. Bractwo strzeleckie z Kościana pożegnało śmiertelne szczątki dzielnego żołnierza trzykrotną salwą z broni ręcznej. W 1912 roku syn Edmunda – Władysław sprzedał majątek Choryń, w którym to miejscu pochowany był jego ojciec. W dniach 1-2.11.1938 r. prochy generała Edmunda Taczanowskiego z rodzinnej Choryni uroczyście przewieziono na warszawskie Powązki.
Uroczyste pożegnanie prochów generała Edmunda Taczanowskiego 1.11.1938 r. w Choryni.
 .
Na nowym grobie w Warszawie, podczas uroczystości ustawiono popiersie generała, wyrzeźbione przez artystę-rzeźbiarza Władysława Marcinkowskiego w Szypłowie. Zostało ono zniszczone przez Niemców podczas II. wojny światowej. Dnia 17.01.1939 roku na głównym frontonie kościoła w Choryni wmurowano tablicę, która informowała, że w tym miejscu spoczywały prochy generała Edmunda Taczanowskiego. Obecnie kaplica grobowa Taczanowskich pełni funkcję zakrystii, a po tablicy nie ma śladu. Rodzina Taczanowskich ufundowała nową tablicę pamiątkową, ale jest ona umieszczona na odrestaurowanym dworku.
________________________
Powązki wojskowe w Warszawie - kwatera 13C – grób gen. Edmunda Taczanowskiego
Powyżej: grób podczas uroczystości w dniu 2 listopada 1938 r.
Poniżej: stan w 2006 r. (popiersie zniszczono podczas II WŚ)
W styczniu 1963 r., a więc w setną rocznicę wybuchu powstania władze PRL-u nie interesowały się specjalnie postacią generała E. Taczanowskiego. W grę wchodziły względy ideologiczne oraz odbywające się w tym czasie manewry układu warszawskiego. Dopiero w 120 rocznicę powstania, czyli w 1983 r., sprawę upamiętnienia osoby Edmunda Taczanowskiego poruszył ZBoWiD.**
Tablica ku czci Edmunda Taczanowskiego w Klasztorze Jasnogórskim w Częstochowie
(tablica o identycznej treści jest też w Kruszynie – miejscu ostatniej bitwy partii Taczanowskiego).
__________________________
*/ szukać na mapie miejscowości Chodyń lub Chodynia to próżny trud, natomiast porównując daty na powązkowskiej płycie i częstochowskiej tablicy należy stwierdzić, że „mniej więcej się zgadzają”.
**/ czyniąc zadość niespodziewanej sugestii jednego z Czytelników nadmieniam, iż w niniejszym przypisie do biogramu gen. Edmunda Taczanowskiego korzystałem głównie z ciekawego opracowania p. Kazimierza Taczanowskiego, wymienionego jako źródło /7/ pod tym biogramem. Zawartą tam wzmiankę o ZBOWiD ów Autor opatrzył odsyłaczem do poz. 6. swego wykazu literatury, to jest: Z. Bródka, [Życiorys generała Edmunda Taczanowskiego], Archiwum Państwowe w Poznaniu, s. 1-7, sygn. 535. Odsyłacz ten odnosi się prawdopodobnie również do wzmianki o obchodach setnej rocznicy wybuchu powstania przez władze PRL.
__________________________
Dla www.krzemieniewo.net
w Roku Powstania Styczniowego
wybrał i oprac.: Leonard Dwornik
Edmund Taczanowski (1822-1879) – biogram
|
