Marca 29 2024 13:42:48
Nawigacja
· Strona główna
· FAQ
· Kontakt
· Galeria zdjęć
· Szukaj
NASZA HISTORIA
· Symbole gminy
· Miejscowości
· Sławne rody
· Szkoły
· Biogramy
· Powstańcy Wielkopolscy
· II wojna światowa
· Kroniki
· Kościoły
· Cmentarze
· Dwory i pałace
· Utwory literackie
· Źródła historyczne
· Z prasy
· Opracowania
· Dla genealogów
· Czas, czy ludzie?
· Nadesłane
· Z domowego albumu
· Ciekawostki
· Kalendarium
· Słowniczek
ZAJRZYJ NA


Kronika szkoły niemieckiej w Krzemieniewie - wpisy z czasów II wojny światowej

„Po dokładnym przejrzeniu kroniki szkolnej uderzyło mnie to, że od czasu mojego przeniesienia do Krzemieniewa nigdzie nie jest wymienione moje nazwisko. Jego przemilczenie w tej kronice nie oddaje rzeczywistego obrazu linii niemieckich nauczycieli. Uważam za konieczne, aby wypełnić tę lukę. Po dwuletniej działalności w niemieckim oddziale państwowym w Rawiczu, zostałem z dniem 1 września 1935 roku przeniesiony do Krzemieniewa. Przejąłem po polskim nauczycielu tutejszy oddział niemiecki, liczący 71 dzieci. Wiedza i wychowanie tych dzieci pozostawiały wiele do życzenia. Zauważyłem, że ten stan został stworzony, aby jak najbardziej ograniczyć wiedzę wszystkim dzieciom niemieckim. Moim obowiązkiem jest również zauważyć, że pan nauczyciel Kukla, który był zatrudniony jako niemiecki nauczyciel do 1 grudnia 1933 roku, pozostawił dobre wyniki swojej działalności w tej szkole. Starsze dzieci posiadały jeszcze wiele wiadomości, które zyskały za czasów pana Kukli. Kiedy przejąłem tutaj moje obowiązki, podejmowałem wszelkie starania, aby podnieść poziom niemieckiego oddziału. Pomagali mi w tym rodzice. Tak więc już po rocznej pracy można było zauważyć jej dobre wyniki. Ale to się nie podobało polskiemu kierownikowi szkoły. Mojej dalszej pracy towarzyszyły różnorodne przeszkody. Szczególnie trudne były dla mnie ostatnie miesiące przed wybuchem wojny w 1939 roku.
Kieruję teraz pracą dalej, jednak już bez polskiego nadzoru. Jako wyzwoleni folksdojcze możemy wychowywać teraz według niemieckiego wzoru.
- Armin Kuske –
Kierownik niemieckiej szkoły w Krzemieniewie

Rok szkolny 1939/40

Ostatnie dni sierpnia i pierwsze dni września 1939 roku były ciężkie dla niemieckiej ludności Krzemieniewa. Przed wybuchem wojny niemiecko-polskiej prześladowano Niemców w okrutny sposób. 1 września 1939 roku rozpoczęły się działania wojenne. Niemców zmuszano do ucieczki, zamierzając ich wtedy zamordować w okrutny sposób. Wielu folksdojczów zostało przeniesionych w głąb kraju, a później rozstrzelanych pod zarzutem szpiegostwa. Również mnie miano zamiar uwięzić i wywieźć, ale w odpowiednim czasie uciekłem wraz z żoną. Sytuacja ta nie trwała jednak długo. Polacy zostali pobici w ciągu czterech tygodni i cała ówczesna Polska została zajęta przez oddziały niemieckie i rosyjskie. Ustalona wcześniej linia demarkacyjna została osiągnięta. Okręg wileński przypadł Litwie. Polska zniknęła z mapy Europy. Wszyscy zostaliśmy przyłączeni do Rzeszy Niemieckiej. Wielkie dzieło naszego ukochanego wodza Adolfa Hitlera jest odtąd naszym jedynym szczęściem. Lekcje w szkole zostały podjęte 16 października 1939 roku. Jednak wiele się zmieniło. Pan Inspektor Szkolny Schulz z Leszna powierzył mi kierownictwo tutejszej szkoły ludowej. Założono oddział dla dzieci polskich z siedzibą w Drobninie. Również polski nauczyciel otrzymał mieszkanie w drobnińskiej szkole. Tak więc w szkole w Krzemieniewie pozostały tylko niemieckie dzieci w liczbie 46. Żona ówczesnego kierownika szkoły, który pokazał się jako wielki niemcożerca, musiała opuścić mieszkanie. Mogłem je wykorzystać do własnych celów. Nasze zadania, które powinny być traktowane jako nagroda za uwolnienie od polskiego jarzma, są następujące: nieustanna praca na rzecz Wielkoniemieckiej Rzeszy i naszego wodza oraz rozwiązanie wszystkich problemów, do których nas zmuszano w ciągu 20 lat polskiego jarzma. Z pełnym zaangażowaniem i odwagą chcemy podjąć i przeprowadzić to wielkie dzieło.
-Armin Kuske- Kierownik szkoły (nauczyciel niemiecki)

Uroczystości wyzwoleńcze w okręgu Poznań.
Od 2 do 5 listopada 1939 roku odbyły się w całym okręgu Poznań uroczystości wyzwoleńcze. Również w Lesznie odbyła się manifestacja z tej właśnie okazji, w której udział wzięło wielu folksdojczów z Krzemieniewa.
-Kuske-

9 listopad 1939.
Po raz pierwszy możemy zorganizować narodowosocjalistyczne święto w naszej niemieckiej szkole. Wspominamy przy tym święcie o pierwszych ofiarach, które w Monachium oddały życie za nasz ruch. 9 listopada 1923 roku zginęło 16 towarzyszy walki Adolfa Hitlera.
-Kuske-

Uroczystości świąt Bożego Narodzenia 1939.
20 grudnia 1939 roku o godzinie 19.00 odbyła się w tutejszej sali pana Kottnera, niemiecka uroczystość świąt Bożego Narodzenia. Nauczyciel Armin Kuske poprowadził ze swoimi dziećmi program tych uroczystości. Wszystkie dzieci zostały bogato obdarowane. Uroczystość zakończyła się wspólną kawą. To była pierwsza uroczystość Bożego Narodzenia w wyzwolonym Krzemieniewie.
-A. Kuske-

Przerwa z powodu mrozów.
Na skutek dużych mrozów, lekcje w tutejszej niemieckiej szkole zostały zawieszone. Przerwa z tego powodu trwała pięć dni (od 13 do 18 stycznia 1940 roku). W Krzemieniewie odnotowaliśmy 30 stopni mrozu.
-A. Kuske-

Powódź.
W marcu 1940 roku zostaliśmy dotknięci powodzią. Większość domów i zagród stała w wodzie. Lekcje musiały zostać przerwane.
-A. Kuske-

Koniec roku.
21 marca 1940 r. odbyła się uroczystość zakończenia roku szkolnego 1939/4. Żadne dziecko nie ukończyło szkoły.

Początek roku.
4 kwietnia 1940 roku rozpoczął się rok szkolny 1940/41.
Liczba dzieci:
Oddział I – 22 uczniów.
Oddział II – 5 uczniów.
Oddział III – 13 uczniów.
Oddział IV – 10 uczniów.
Oddział V – 13 uczniów.

Urodziny wodza.
20 kwietnia 1940 roku mogliśmy po raz pierwszy obchodzić urodziny wodza. Według zarządzenia ministra Rzeszy i zastępcy wodza Rudolfa Hessa, po uroczystości szkolnej odbyły się normalne lekcje.

Wojna z Francją skończona!
25 czerwca 1940 roku obchodziliśmy zwycięskie zakończenie wojny przeciw Francji. Z tej okazji był to dzień wolny od zajęć szkolnych. Zarządzono oflagowanie na 10 dni.

Początek wakacji letnich.
27 czerwca 1940 roku zaczęły się letnie wakacje. Odbyła się skromna uroczystość i zdjęcie flagi z masztu.

Druga siła nauczycielska.
Zarządzeniem premiera od 27 sierpnia 1940 roku została przyjęta do tutejszej szkoły panna Charlotte Hennig z Berlina, jako druga siła nauczycielska. Panna Hennig objęła swoje obowiązki od 29 sierpnia.

Szkoła w Zedlitzwalde (Belęcinie).
We wrześniu 1940 roku otwarta została szkoła niemiecka w Zedlitzwalde. Tamtejsze niemieckie dzieci zostały serdecznie powitane przez naszego urzędnika szkolnego. Około 18 lat dzieci niemieckie z tej miejscowości musiały każdego dnia chodzić prawie 8 kilometrów do szkoły w Krzemieniewie. Nauczyciel Otto Gräuchmann złożył mi wizytę. Przejął z tutejszej szkoły niemieckiej 19 dzieci.

Spotkanie wspólnoty pracowników rejonu Leszno-Wschód w Krzemieniewie.
29 października 1940 roku odbyło się w obecności inspektora szkolnego, pierwsze zebranie nauczycieli w wyzwolonym Krzemieniewie. Uczestniczyło w nim 18 osób. Nauczyciel Armin Kuske wygłosił dwa referaty:
„Dzień wolności” – historia w klasach starszych.
„Pakt trzech mocarstw” – geografia w klasach starszych.

9 listopad 1940.
W ramach normalnych lekcji odbyła się krótka uroczystość ku czci ofiar 9 listopada 1923 roku w Monachium.

Niemieccy przesiedleńcy zapisują swoje dzieci.
16 listopada 1940 roku zameldowało się 16 nowych uczniów z Bogenfeld. Zostały serdecznie przyjęte i otrzymały nieodpłatnie zeszyty, książki i tabliczki.

Dzieci ofiarowują na WHW.
Na polecenie Armina Kuske dzieci szkolne zebrały 41 marek i wysłały tę kwotę 19 grudnia 1940 roku na rzecz WHW.

Wakacje świąteczne Bożego Narodzenia 1940 roku.
Ferie trwały od 21 grudnia 1940 do 5 stycznia 1941 roku włącznie.

Wysiedlenie Polaków.
Z wielką satysfakcją przyjęli tutejsi folksdojcze wysiedlenie Polaków przybyłych tutaj w latach 1918-1919. Oczyszczenia naszej wsi z obcych, wrogich elementów musiało nastąpić, ponieważ oni sami nie byli rdzennymi mieszkańcami. Sprowadzili się tutaj po zdobyciu władzy przez Polskę i zajęli ówczesne niemieckie gospodarstwa.

Wielkanoc 1941.
Ferie trwały od 5 do 16 kwietnia włącznie. Żadne dziecko nie ukończyło szkoły, ani też żadne nie zostało przyjęte. Przyjęcia i ukończenie zostaną podjęte w końcu czerwca.

Zakończenie roku szkolnego 1940/41.
15 lipca 1941 roku zakończył się rok szkolny 1940/41. Po krótkiej uroczystości 9 uczniów otrzymało świadectwa ukończenia szkoły, jak i pamiątkowe prezenty z podpisem komisarza i kierownika szkoły.

Powołanie.
30 lipca 1941 roku nauczyciel Armin Kuske z Feuerstein (Krzemieniewa) został powołany do służby wojskowej.”

„W styczniu 1942 roku do krzemieniewskiej szkoły przyszłam ja, nauczycielka z Berlina, Martha Hoffmann. Dzieci z okolicznych wsi przychodziły do mnie, tak, że na początku uczyłam prawie 60 dzieci. W maju 1942 roku przybył do Schatzdorf (Drobnin) kolega Karl Happel z Frankfurtu nad Menem, aby wziąć ode mnie dzieci nie z Krzemieniewa. Niestety musiał się po pół roku przenieść do Roden, aby objąć tam puste stanowisko w szkole. Teraz liczba moich dzieci wzrosła do 70, tak, że razem z panną Lotte Jackel z Hamburga musiałam w maju 1943 roku otworzyć szkołę dwuklasową. Na skutek przekwaterowania dzieci berlińskich i dzieci z Westfalii, latem 1943 roku do tutejszej szkoły uczęszczało 106 uczniów.
Panna Jackel uczy w Schatzdorf dzieci starsze. Jako pomoc nauczycielska została mi przydzielona panna Irmgard Engel. Uczy ona oddziały I-II. Ja mam oddziały III-IV. W czasie mojego pobytu tutaj, nie miała miejsca wśród dzieci żadna duża zachorowalność czy śmiertelność. Przez jeden miesiąc, w grudniu 1942 roku, pracowała w tej szkole jako moja pomoc pani Erna Helm z domu Decker. W grudniu 1942 roku oddaliśmy do Leszna, do apteki „Pod Lwem”, zbiory ziół leczniczych. Otrzymaliśmy za to 7,33 marek. 24 stycznia 1943 roku przeprowadzono zbiórkę, w której uzyskaliśmy kwotę 70 marek. 23 czerwca 1943 roku zabrano do Leszna kolejny zbiór ziół leczniczych, skrzętnie zebranych przez dzieci. Byliśmy przy tym czynnie wspierani przez uczniów z polskich szkół w Trotzen i Schatzdorf.
Z nowym rokiem szkolnym 1943/44 zostało nowo przyjętych 24 uczniów. Do naszych dzieci z Krzemieniewa i okolic doszły dzieci z Berlina i Westfalii. Większość ojców naszych uczniów zostało powołanych do wojska i trafiło na front wschodni.
15 października 1943 roku została mi przydzielona Charlotta Muthwill z Haldensleben, okręg Magdeburg, aby odbyć swoją służbę wojenną w naszej niemieckiej szkole ludowej. Panna Irmgard Engel poszła znowu z powrotem do swojej polskiej szkoły w Schatzdorf, aby tam podjąć pełny wymiar lekcji. Panna Hoffmann została w grudniu 1943 roku przeniesiona do okręgu Kolmar.
-Martha Hoffmann-

Na jej miejsce przyszła pomoc nauczycielska Ruth Weinberger z Schalksmühle. Jednocześnie panna Jackel została przeniesiona do okręgu Mogilno. Do Schatzdorf poszła pani Fischer z Hagen. Liczne dzieci krzemieniewskie chodzą znowu do szkoły, tak że ich liczba wynosi 72 osoby. Panna Muthwill uczy obydwie niższe klasy z 30 dziećmi, ja sama prowadzę lekcje w klasach III-VIII. W czasie mojego pobytu dzieci zaoszczędziły około 120 marek. Zebraliśmy też około 1200 kilogramów starzyzny. 15 lutego skierowane zostało tutaj rodzeństwo Mintes z Berlina. Z tego powodu panna Muthwill poszła do Gabel, ja przejęłam szkołe w Liebman, powiat Leszno. Przykro mi, że znowu muszę stąd iść, chętnie pracowałam z krzemieniewskimi dziećmi.
Heil Hitler !!!
Ruth Weinberger.“


WARTO ZOBACZYĆ
Dwór Drobnin

Kościół Pawłowice

Dwór Oporowo

Kościół Drobnin

Pałac Pawłowice

Kościół Oporowo

Pałac Garzyn

Dwór Lubonia

Pałac Górzno
Wygenerowano w sekund: 0.01 6,177,438 Unikalnych wizyt