Gospodarze wsi zwanej Kociugi wnieśli na zasadzie ustawy z dnia 8. Kwietnia 1823 roku o urządzenie swoich względem dziedzica stosunkom; wskutek czego załatwienie dzieła takowego, jako też połączonych zniem separacji i podziału wspólności rozporządzone zostało; a po ustaleniu wprzody odnoszących się do tego warunków, doprowadzony został interes cały tak dalece do końca, iż teraz rezultaty czynności w recesie obecnym przyjęte bydź mogą.
Nim to atoli nastąpi nadmienia się dla wystawienia stosunków jakie dotychczas pomiędzy interesentami zachodziły, co następuje.
Wieś Kociugi, w parafii Pawłowickiej, Powiecie Wschowskim położona, jest wolną allodyalną dziedziną szlachecką, należy prawem własności do Leona Hrabi Mielżyńskiego, na którego tytuł possessyi mocą dekretu z dnia 11. Stycznia 1828 jest zapisany;
a składa się
z folwarku pańskiego,
z czterech gospodarstw połśledniczych i
jednego ćwierćrolnego,
które wszystkie regulacji podług ustawy z dnia 8. Kwietnia 1828, podlegają.
Posadom połśledniczem odebrał dziedzic do folwarku pańskiego tę część gruntów, która prawnie ujętą im bydź mogła, a następnie połślednicy zawarli z ćwierćrolnikami względem zrównania siebie w gruntach oraz we wszystkich obowiązkach z tąd wynikających, takowy układ, iż w skutku regulacyi pięć gospodarstw rownej objętości pozostaje.
Do nabycia własności tychże gospodarstw, wylegitymowani są stosownie do zdziałanych poprzednio czynności:
Wicenty Machowiak,
Jan Biedrzyński,
Elżbieta, Maciej małżonkowie Wlekli,
Franciszek Skrzypczak,
każdy do jednego gospodarstwa;
przeciwnie
Józef Chudziński i
Franciszek Chudziński
obydwaj do jednej posady, czyli każdy do połowy.
Dzieło niniejsze rozciągnięte zatem zostało na separacyą i regulacyą stosunków wszystkich posiadłości tutaj wyszczególnionych.
Wynagrodzenie dominio od gospodarzy należące, uzyskał dziedzic, jak już wyżej wspomniano, częścią gruntami, a po części przyjęli gospodarze opłatę czynszu.
Przy czynności separacyinej wzięto za podstawę mappę przez mierniczego Classen w roku 1834, względem dotyczącej się części pól sporządzoną, na której też podział uskutecznionym został; do tejże mappy ściągają się zatem wszystkie głoski, liczby i inne znamiona gruntów przytoczone.

Dominium nadaje gospodarzom i nabywcom własności:
1 m. 11 pr. kwadratowych podwórzów i placów budynkowych,
8 m. 175 pr. kwadratowych ogrodów,
233 m. 81 pr. kwadratowych ról,
12 m. 52 pr. kwadratowe łąk,
50 m. 86 pr. kwadratowych pastwisk,
4 m. 25 pr. kwadratowych nieużytków.
-----------------------------------------------------------------------
310 m. 70 pr. kwadratowych; niemniej
3 m. 54 pr. kwadratowe na uposażenie urzędu sołeckiego,
19 m. 173 pr. kwadratowe na drogi wśród gruntów włościańskich, tudzież na miedze graniczne z Górzynem i Drobninem
-----------------------------------------------------------------------
= 333 m. 117 pr. kwadratowe ogólnie, wyraźnie: trzysta trzydzieści i trzy morgi, sto siedmnaście prętów kwadratowych miary pruskiej; niemniej
należące do gospodarstw budynki, załogę i siewy, mianowicie każdemu te grunta, które mu przy separacyi i podziale przypadły, budynki zaś, załogę i siewy te, które każdy posiada na zupełną i niecofnioną własność, wolną od pańszczyzny i od służebności w ten sposób, iż każdy z nich gospodarstwem swojem w obrębach ustaw powszechnych pomiędzy żyjącymi, lub na przypadek śmierci dowolnie rozporządzać jest mocen.
Granice i położenie gruntów gospodarzom przypadłych okazuje mappa oraz protokuł okopcowania z odniesieniem się do niej przez geometrę Classen sporządzonej, który do czynności względem wykonania niniejszego recesu czasu swego przyjąć się mający dołączonym zostanie.
Na komunikacją z gruntami mocni są gospodarze:
a) ulicy wiejską,
b) drogę do brzeziny Pawłowickiej litt. y.1. mappy,
c) drogę do Górzyna litt. y.2.
d) drogę do Drobnina litt. y.3.
niemniej
e) groblą przy planie litt. e,
używać.

Z gruntów w §. poprzednim rzeczonych, odebrali przy podziale na wyłączne używanie swoje:
1. Wincenty Machowiak
plany litt. a. oznaczone
No 1. obejmujący 2. m. 72. pr. kwadratowe
No 2. obejmujący 18. m. 168. pr. kwadratowych
No 3. obejmujący 17. m. 38. pr. kwadratowych
No 4. obejmujący 23. m. 92. pr. kwadratowe
--------------------------------------------------------------------
= 62. m. 10. pr. kwadratowych
wyraźnie: sześćdziesiąt i dwie morgów, dziesięć prętów kwadratowych.

2. Jan Biedrzyński:
plany litt. b. oznaczone
No 1. obejmujący 2. m. 67. pr. kwadratowych
No 2. obejmujący 15. m. 132. pr. kwadratowe
No 3. obejmujący 14. m. 157. pr. kwadratowych
No 4. obejmujący 29. m. 9. pr. kwadratowych
--------------------------------------------------------------------
= 62. m. 5. pr. kwadratowych
wyraźnie: sześćdziesiąt i dwie morgów, pięć prętów kwadratowych.

3. Maciej i Elżbieta, małżonkowie Wlekli:
plany litt. c. oznaczone
No 1. obejmujący 3. m. 4. pr. kwadratowe
No 2. obejmujący 10. m. 108. pr. kwadratowych
No 3. obejmujący 13. m. 88. pr. kwadratowych
No 4. obejmujący 33. m. 110. pr. kwadratowych
--------------------------------------------------------------------
= 61. m. 130. pr. kwadratowych
wyraźnie: sześćdziesiąt i jedna morgów, sto trzydzieści prętów kwadratowych.

4. Franciszek Skrzypczak:
plany litt. d. oznaczone
No 1. obejmujący 2. m. 11. pr. kwadratowych
No 2. obejmujący 18. m. 50. pr. kwadratowych
No 3. obejmujący 15. m. 127. pr. kwadratowych
No 4. obejmujący 25. m. 48. pr. kwadratowych
--------------------------------------------------------------------
= 61. m. 56. pr. kwadratowych
wyraźnie: sześćdziesiąt i jedna morgów, pięćdziesiąt i sześć prętów kwadratowych.

5. Józef Chudziński:
plany litt. c.I. oznaczone
No 1a. obejmujący 8. m. 90. pr. kwadratowych
No 2b. obejmujący 7. m. 135. pr. kwadratowych
No 3c. obejmujący 15. m. 69. pr. kwadratowych
--------------------------------------------------------------------
= 31. m. 114. pr. kwadratowych
wyraźnie: trzydzieści jedne morgów, sto czternaście prętów kwadratowych.

6. Franciszek Chudziński:
plany litt. c.III. oznaczone
No 1a. obejmujący 8. m. 90. pr. kwadratowych
No 2b. obejmujący 7. m. 36108. pr. kwadratowych
No 3c. obejmujący 15. m. 69. pr. kwadratowych
--------------------------------------------------------------------
= 31. m. 112. pr. kwadratowych
wyraźnie: trzydzieści jedne morgów, sto piętnaście prętów kwadratowych.

7. Z gruntów na cele gminne wyznaczonych, przekazuje się bez żadnych podatków:
a) na uposażenie urzędu sołeckiego dział napisem „Schulzenland” oznaczony, obejmujący trzy morgi, pięćdziesiąt cztery prętów kwadratowych,
b) na drogi litt. y.1. i y.2. jak daleko takowe przez grunta gospodarzy się ciągną: trzynaście morgów, sto pięćdziesiąt i pięć prętów kwadratowych,
c) na miedze graniczne z Górzynem i Drobninem: sześć morgów, ośmnaście prętów kwadratowych.

Gospodarze własność nabywający zrzekają się nie tylko wszelkich roszczeń do używanych dawniej gruntów na polach Kociugi oraz na polach Robczyska, lecz ten i do praw i swobód pod jakiem kolwiek bądź chcesz nazwiskiem, których dotychczas od dworu doznawali, a prócz tego, oraz oprócz udzielonej już z posad połśledniczych nagrody ziemią, przyimują w nagrodę nadania sobie własności i za uwolnienie siebie od dotychczasowej pańszczyzny i innych powinności, stały roczny czynsz, podlegający skupnu podług przepisów regulaminu abluicyinego z dnia 7. Czerwca 1821, jako to:
a) gospodarze:
Wicenty Machowiak,
Jan Biedrzyński,
Elżbieta i Maciej małżonkowie Wlekli,
Franciszek Skrzypczak,
każdy ze swego gospodarstwa = 20 Tal. 12 sgr. = wyraźnie: Dwadzieścia Talarów, dwanaście srebrnych groszy,
b) gospodarze zaś:
Józef Chudziński i
Franciszek Chudziński
każdy po = 10 Tal. 6 sgr. = wyraźnie: Dziesięć Talarów, sześć srebrnych groszy,
który w dwóch terminach, to jest na Sw. Wojciech i Sw. Marcin każdego roku, zawsze w połowie, postnumeram do dominio opłacać powinni.

Z podatku zwanego ofiarą, dobra Kociugi w summie 110 Tal. 4 sgr. 7 f. ciążącego, przejmują cztery gospodarze” Machowiak, Biedrzyński, Wlekli i Skrzypczak - 14. Tal. 12 sgr, to jest każdy po 3 Tal. 18 sgr, dwaj zaś gospodarze Józef i Franciszek Chudziński po 1. Tal. 24 sgr 3.
Pozostaje się przeto dziedzicowi reszta - 92 Tal. 4 sgr. 7 f., wyraźnie: Dziewięćdziesiąt i dwa Talarów, cztery srebrne grosze, siedm fenigów.

Podymnego winien każdy gospodarz summę taryfą wytkniętą do kasy publicznej wnosić.

Duchowieństwu nie dawali gospodarze dotychczas mesznego, ani żadnych innych danin realnych. Przytem pozostaje się i na przyszłość; zgoła nie zachodzi w tym względzie przez regulacyą niniejszą żadna zmiana.

Mlewo i propinacja, tudzież prawo polowania i rybołostwa, nie należą do przedmiotów niniejszego urządzenia.

Obowiązki, które względem ponoszenia ciężarów komunalnych pomiędzy dziedzicem a gospodarzami dotychczas miały miejsce, nie zmieniają się w niczem przez niniejszą regulacyą i nadanie własności ze względem na to stanowi się przeto, iż gospodarze:
a) przy budowach mostów i dróg, tudzież przy utrzymywaniu ulicy wiejskiej, roboty pociągowe sami, roboty zaś ręczne z komornikami pańskiemi pospołu w tym stosunku, jaki dotychczas zachowanym bywał uskuteczniać winni, b) iż dziedzic przeciwnie na mosty drzewo udziela oraz rzemieślników opłaca i na wszystkie budowy dróg potrzebny piasek, tudzież potrzebny chróst na grablowanie i drzewa na obsadzenie dróg udziela tak dalece, ile takowe w granicach dominialnych się znajdują,
c) rowy spławne na polach winien każdy posiedziciel na swoich gruntach w dobrym utrzymywać stanie, zgoła w przypadkach do tego się kwalifikujących, spadku wody dozwalać,
d) utrzymywanie stróża nocnego, tudzież sprawienie porządków do gaszenia ognia, należy do dziedzica dla folwarku, a do gospodarzy dla wsi,
e) obowiązki gospodarzy do budowlów kościelnych i szkolnych uważane bywają podług przepisó1) prawa powszechnego,
f) używanie drze i trawy na traktach i drogach należy do każdego posiedzicie la gruntu, jak dalece granice jego sięgają.
Proporcya w przykładaniu się do ponoszenia ciężarów komunalnych równa jest między gospodarzami.

Do każdego z sześciu gospodarstw przekazał dziedzic raz na zawsze stosownie do zaszłych umów potrzebne budynki mieszkalne i gospodarcze, na nowych ich siedliskach, które to budynki, kazawszy je, za przyjętą przez gospodarzy pomocą znowa wystawić, lub też wedle potrzeby do stanu dobrego doprowadzić, gospodarzom na własność ich oddał.

Budynkami w tymże sposobie gospodarzom przekazanemi, uznali ci się za wynagrodzonych, a na odwrót zrzeka się dziedzic z swej strony wszelakiej pretensyi do fur budowlach które od gospodarzy mu się należą, tak iż wzajemna pomoc w budowli nadal miejsca mieć nie będzie.

Wykonanie regulacyi stanowi się nadzień Sw. Wojciecha 1836. r. z tem jednakże umiarkowaniem: a) iż gospodarze dotychczasowe swoje robocizny i inne Prestacye do Sw. Wojciecha 1835, podług dawniejszego sposobu dworowi odbywali, od owego zaś czasu,
b) połowę z odrabianych do tegoż czasu pańszczyzn bydelnych i ręcznych do Sw. Wojciecha 1836 odbywają i prócz tego,

c) przez tenże czas od 1835/36 roku, połowę z czynszu w §.3. ustanowionego w terminach wyznaczonych opłacają,
d) iż od Sw. Wojciecha 1836 wszystkie te dawniejsze powinności bez żadnego wyjątku same przez się ustają, a natomiast obowiązek spłacania czynszu, z którego pierwsza rata na Sw. Marcin 1836 r. wyliczoną była, na gospodarzy przechodzi.
Elżbieta i Maciej małżonkowie Wlekli, jako posiedziciele dawniejszego ćwierćrolniczego gospodarstwa, wstępują od Sw. Wojciecha 1835. począwszy z wszystkiemi innemi gospodarzami w równy zupełnie stosunek. Wykonanie separacyi i podziału gruntów nastąpiło już w jesieni 1834. r. toż samo zniesione zostały na zawsze od Sw. Marcina 1834. dawniejsze stosunki pastwiskowe pomiędzy dworem a gospodarzami, jako też tylko między ostatniemi.
Co się tyczy obopólnych pretensyi o bonifikacją za lepszą kulturę odstąpionych gruntów, takowe zniesione są przez kompensacyą.

Przez postanowienia obecnego recesu, uważają się wszystkie procesa, które wciągu regulacyi w Kociugach pomiędzy dziedzicem a gospodarzami powstały, tudzież wynikające z tąd pretensje, za załatwione i zagodzone.

Dziedzic zezwala na to:
ażeby na mocy recesu niniejszego, grunta gospodarzom nadane, wynoszące 310. m., 70 prętów kwadratowych
tudzież grunta na rozmaite cele gminne obejmujące 23. m. 47. prętów kwadratowych
--------------------------------------------
333. m. 117. prętów kwadratowych
Słownie: trzysta trzydzieści i trzy morgów sto siedemnaście prętów kwadratowych miary pruskiej w księdze hypotecznej dóbr głównych Kociugów umazane, a dla gospodarzy i nabywców własności nowe księgi hipoteczne założone były, a w tych tytuł własności na każdego zapisanym został.
Podobnież zezwalają gospodarze:
Iżby w księdze hipotecznej dla każdego z nich nowo założyć się mającej, czynsz dominialny pod rubryką II. zaintabulowanym został, a to z tą wzmianką, iż czynsz ten jest przynależytością wsi Kociugów, i że się przeto gospodarze w razie skupienia go w przyszłości kapitałem, jedynie przez sądową tegoż ostatniego depozycyą od roszczeń rządu co do podatków publicznych z głównej dziedziny, tudzież od innych pretendentów realnych tejże zabezpieczyć zdołają.

Szmigiel dnia 15. Marca 1836. Roku

Komisarz ekonomiczny i specyalny

Pawłowice
Leon Hr. Mielżyński
Wicenty Machowiak
Johann Biedrzyński
Elisabeth Wleklik geborene Dudziak
Mathias Wleklik
Franz Skrzypczak
Joseph Chudzinski
Franz Chudzinski

Działo się w Pawłowicach dnia 11. Października roku 1837.
W dzisiejszym do przyjęcia recesu regulacyjnego Kociugów Powiatu Wschowskiego wyznaczonym terminie, stawają przed komisarzem niżej podpisanem Interesenci z osób znani i do działań urzędowych zdolni, mianowicie:
a) Dziedzic JWny Leo Hrabia Mielżyński, na którego tytuł dziedzictwa mocą dekretu z dnia 11. Stycznia 1828. zapisany jest,
b) nabywcy własności regulujących się w Kociugach posad rolniczych a mianowicie:
1. Wicenty Machowiak,
2. Jan Biedrzyński,
3. Elżbieta Wlekła z Dudziaków a mąż jej Maciej Wlekły,
4. Franciszek Skrzypczak,
5. Józef Chudziński,
6. Franciszek Chudziński.
Tymże oznajmiono cel dzisiejszego terminu a po tymże przedłożono i przeczytano im reces od Król. Komissyi Jeneralnej zgłębiony i do przyjęcia za zdatny uznany włości Kociugów datowany dnia 15. Marca 1836. i składający się z 12. paragrafów zwolna i wyraźnie, i tam gdzie tego żądano, należycie wyjaśniono.
Nato wszyscy Interesenci recesem w całkowitej jego osnowie oświadczają się bydź zadowolonemi, z wyraźnem nadmienieniem iż objęte w nim postanowienia zgadzają się z ich wolą i poprzednio zawartą umową i również w żadnym względzie nic przeciwko niemu nie mają do nadmienienia, owszem do podpisu onegoż są gotowi. Oświadczono im na to, iż recesem od nich mającym bydź podpisanym interes regulacyiny i separacyiny Kociugów w ten sposób zupełnie załatwiony został, iż oni nie tylko z żadnemi wnioskami co do przedmiotów onymże objętych, ale też z wszelkiemi pretensjami dodatkowemi do praw któreby przy tem mogły bydź przypomniane, już więcej słuchanemi nie będą.
Interesenci regulujących się oświadczają jednak na to, iż pomimo im uczynionych i od nich dobrze zrozumianych obznajmień, przyjmują za zobowiązujące ich wszelkie postanowienia recesu niniejszego. Proszą przeto o potwierdzenie recesu i na mocy jego także zarazem o regulacyą czynności hipotecznych i tytułu dziedzictwa dla gospodarzy gburskich.
Poczym interesenci reces od nich przyjęty również jak protokół niniejszy po odczytaniu i przyjęciu onegoż własnoręcznie podpisali.