|
|
Franciszek Morawski
Chłop i djabeł.
(Powiastka gminna z nad Warty)
Dziwiąc się djabeł zmyślnej chłopa głowie,
Zaczął i dumać i marzyć:
Ot! wiesz co, chamie! tak do niego powie,
Pójdźmy razem piwo warzyć.
Pójdźmy, rzekł Szymczak – i już kocioł grzeje
Na tęgie piwo się sadzi;
Warzy i warzy, miesza – spuszcza – leje,
I ot cały war już w kadzi.
Dzielmy się teraz, djabeł się odzywa;
Szymczak działa nie odmawia;
Dzielmy się, rzecze, i wierzch bierze piwa,
A djabłu drożdże zostawia.
Źle coś! czart woła, zmieńmy więc umowę,
Posiej mi ziarno na grzędzie:
Ty sobie spodnią zabierzesz połowę,
A co z wierzchu, mojem będzie.
Sieje więc chłopek na wspólne korzyście;
Wschodzi, rośnie plon wzbujały,
Przyszło do działów – djabeł dostał liście,
A rzepy chłopu zostały.
Czarcią, rzekł djabeł, masz chłopie naturę,
Widzę, że jesteś mędrzejszy;
Lecz jeszcze jedno – rzucajmy się w górę,
A ujrzym, kto z nas mocniejszy.
I porwał, wstrząsnął i z takim zamachem
Śmignął go łapy silnemi,
Że chłop z pięć sążni uleciał nad dachem,
Nim go czart schwycił przy ziemi.
Tęgiś, chłop rzeknie blady i zdyszony,
Myślałem, że już nie wrócę;
Lecz teraz kumie, pojdźno w moje szpony,
Niech i ja ciebie podrzucę.
I w pas go bierze i za róg pochwyca,
I tak w dwojgu rąk go trzyma;
Lecz zamiast rzucić – nagle w twarz księżyca
Wrytemi patrzy oczyma.
I patrzy, patrzy, a nasz czart się dziwi,
Choć djabeł – pojąć nie zdoła;
Aż wreszcie gdy się znudzi, zniecierpliwi,
Czego tam ślepisz? zawoła.
Ślepię, rzekł Szymczak, bo wprzód rzeczy ważę,
Nie chcę cię rzucać daremnie;
Czekam, aż się tam mój tatuś pokaże,
Co cię odbierze odemnie.
Co? ryknie djabeł – czyś głupi? szalony?
Wydarł się z ręku Szymczaka,
I jakby wodą święconą sparzony,
Aż w piekło urznął drapaka.
__________________
Przypisy LD
Ilustracja i tekst w „Przyjacielu Ludu” nr 31 z dnia 2 lutego 1838 r.
O podobnych fortelach chłopa w legendzie L. Siemieńskiego „Chłopski rozum”
O podobnych fortelach chłopa w „Powiastkach ludowych” z 1907 r.
|
|
|
 Dwór Drobnin
 Kościół Pawłowice
 Dwór Oporowo
 Kościół Drobnin
 Pałac Pawłowice
 Kościół Oporowo
 Pałac Garzyn
 Dwór Lubonia
 Pałac Górzno |
|
