Kwietnia 26 2024 05:13:21
Nawigacja
· Strona główna
· FAQ
· Kontakt
· Galeria zdjęć
· Szukaj
NASZA HISTORIA
· Symbole gminy
· Miejscowości
· Sławne rody
· Szkoły
· Biogramy
· Powstańcy Wielkopolscy
· II wojna światowa
· Kroniki
· Kościoły
· Cmentarze
· Dwory i pałace
· Utwory literackie
· Źródła historyczne
· Z prasy
· Opracowania
· Dla genealogów
· Czas, czy ludzie?
· Nadesłane
· Z domowego albumu
· Ciekawostki
· Kalendarium
· Słowniczek
ZAJRZYJ NA


PUŁKOWNIK ANDRZEJ NIEGOLEWSKI (1857).

Jan Koźmian
PUŁKOWNIK ANDRZEJ NIEGOLEWSKI (1857).
(wspomnienie pośmiertne)

Zacny ten obywatel, gorący patryota, równie waleczny wojownik jak niezłomny praw narodowych obrońca, umarł w Poznaniu 18 lutego. Zasługi takie, jakkolwiek wyższe od wszelkiej literackiej chwały, nie należą do tych, które w części Przeglądu nekrologom poświęconej oceniamy. Pomimo więc wyrywających się z duszy naszej i żalu i hołdu dla zmarłego, bylibyśmy zmuszeni innego rodzaju jak nasze pismu zostawić żałobne o nim wspomnienie, gdyby nie ta okoliczność, że szlachetny ten mąż po kilkakroć piórem także bronił sprawy ojczystej. Wydany przezeń w 1854 opis bitwy pod Somo-Sierrą był wspomniany i obszernemi wyciągami wdzięcznej uwadze rodaków zalecony w tomie XIX "Przeglądu." Uznaliśmy również zasługę pisma podobnejże treści w języku francuzkim wymierzonego przeciw historycznym fałszom i niesprawiedliwościom Thiersa.

Ostatniem, jakby testament polityczny, ozwaniem się tego patryotycznego głosu była tylko co wydana w Lipsku broszura p.t. Wola Królewska, powstająca z zapałem w obronie praw przyrzeczonych narodowości i językowi polskiemu. O te przeto powody, lubo w ścisłem znaczeniu pułkownik Niegolewski nie był literatem, zaczepiamy to krótkie ale z serca płynące o nim wspomnienie.

Urodził się w 1786 z starodawnej i zamożnej rodziny, która rzadkim u nas wyjątkiem przechowała przez cztery wieki w swem posiadaniu włość rodzinną, zkąd imię swe wzięła. 1806, gdy Napoleon wszedł do Poznania, wstąpił do jego gwardyi przybocznej, złożonej z synów najznakomitszych wielkopolskich domów. W 1807 przeniesiony został w stopniu podporucznika do pułku strzelców konnych. Był w bitwach pod Iławą, Frydlandem, przy oblężeniu Gdańska i Czczewa.

Imieniny swe, 30go listopada 1808, uświetnił jak wiadomo wiekopomnym czynem pod Somo-Sierrą. W 1810 był znowu w Hiszpanii. W następnych latach znajdował się w bitwach pod Ostrowem, Witebskiem, Smoleńskiem, Budziszynem, Dreznem i Lipskiem. Miał w wojsku francuzkiem wielkie poszanowanie. Znali go niemal wszyscy. Cenił go bardzo Napoleon i do najniebezpieczniejszych posyłek używał. W sztabie marszałka Berthier nie było mu równego ani w męztwie ani w obrotności. Wyszedł z wojska w stopniu podpułkownika. W 1731 zyskał stopień pułkownika w walce za niepodległość narodową.

Wróciwszy do życia obywatelskiego, zasiadał kilka razy na sejmach prowincyonalnych w Poznaniu. Na sejmie połączonym w Berlinie 1847 podniósł głos, który niemałe uczynił wrażenie: Do ostatka życia pracował w jednej myśli z nieprzepartą niczem wytrwałością. Niech nam wolno będzie zakończyć te kilka wyrazów hołdu wierszem, który na pierwszą wiadomość o śmierci pułkownika Niegolewskiego wyrzekł jeden z naszych wieszczów, a również jak on żołnierz napoleoński:

Całą młodość przewalczył w różnych polach chwały,
Mężnie wszelkie na kraj swój odpierał napaście,
Najwyższą przecież po nim pamiątką zostały:
Wieniec Somo-Sierry — i ran osiemnaście.

- - - - - - - - - - -


____________________________
Źródło:
PISMA KS.JANA KOŹMIANA – Kanonika Archikatedry Poznańskiej, Prałata Domowego Jego Świątobliwości Ojca Św., Protonotaryusza Apostolskiego – Tom III – Rozdział WSPOMNIENIA POŚMIERTNE (str.262-263); Drukiem i Nakładem Jarosława Leitgebra - w Poznaniu 1881.

____________________________
dla www.klasaa.net, jako przypis do nagrobka
Fr. Morawskiego „Pułkownikowi Niegolewskiemu”
wybrał i wypisał: Leonard Dwornik

Inne wspomnienia pośmiertne i mowy żałobne księdza Jana Koźmiana


WARTO ZOBACZYĆ
Dwór Drobnin

Kościół Pawłowice

Dwór Oporowo

Kościół Drobnin

Pałac Pawłowice

Kościół Oporowo

Pałac Garzyn

Dwór Lubonia

Pałac Górzno
Wygenerowano w sekund: 0.00 6,240,602 Unikalnych wizyt