DROBNIN (or. 1291 Drobnino, 1395 Drobnina, 1424 Drobnyno) 10,5 km na N od Ponieca.

1. 146 n. powiat kościański (PG 6, 237); 1563 parafia Świerczyna (ASK I 4, 197).

2. 1413 Bawor [Wyskota] przy pomocy świadków udowadnia w sporze z Hanką [swoją siostrą, żoną Dobrogosta z Kolna], że postawione przez niego budynki oraz młyn i karczma stoją na gruncie należącym do Krzemieniewa, a nie na gruncie Drobnina (WR 3 nr 486); 1413 granica między Krzemieniewem, Drobninem i Garzynem.

3. Własność szlachecka 1291 Przemysł II oznajmia, że komes Bogumił syn Jana kupił Drobnin od braci Magnusa, Wincentego, Wojciecha i Chwała, synów zmarłego Piotra, dziedzica Drobnina (Wp. 2 nr 677).

1395 Piotr Ociosna (Oczosna) z Drobnina świadczy, że Wilczek z Kotusza zezwolił Baworowi [Wyskocie] rąbać w swoich lasach (Lek. 2 nr 1756; WR 3 nr 21, por. nr 110 z r. 1998).

1398 – ok. 1415 Bawor Wyskota z Drobnina [również z Krzemieniewa] (WR 3 nr 133, 135, 181, 225; KP nr 188. 1024); 1398 tenże dziedzic „de Lanky [Łęka Mała i Łęka Wielka koło Ponieca] daje żonie Małgorzacie swe dziedziny „Lanky”, Drobnin, Rybnik i część Krzemieniewa wartości 400 grzywien [jako wiano?] (Wp. 3 nr 1993); 1398 tenże pozwany przez Przecława mieszczanina poznańskiego o 1 grzywnę długu (Lek. 1 nr 2684); 1398 tenże z bratem Stroszynem [z Oporowa] pozwany przez Szczepana (Stephanus) z Mirzewa [obecnie Mierzejewo] z powodu dokonanego „gwałtu” (Lek. 1 nr 2684); 1399-1400 tenże płaci kary z powodu zabicia ojca Mikołajowi Międzyborskiemu [Z Międzyborza koło Książą oraz z Poałażejewa w powiecie pyzderskim]; Małgorzata żona Bawora ma przedstawić dokumenty dotyczące jej oprawy i ma bronić swego wiana [od obciążeń wynikłych z przestępstwa jej męża] (Lek. 2 nr 2365, 2432, 2556, 2573, 2606; KP nr 358); 1400 [bracia] Lisek [z Oporowa a później z Dzięczyny] i Bawor z Drobnina oraz Marcin z Pawłowic i Dzierżek z Goliny pozwani przez Lutkę z Radomicka, Olbrachta Krakwicza [z Czerwonego Kościoła obecnie Czerwonawieś] i Szczepana (Stephanus) Wilkowskiego [z Wilkowa Niemieckiego, obecnie Wilkowo Leszczyńskie] z powodu dokonanych przez nich napadów i gwałtów (Lek. 2 nr 2608-2611); 1402-1407 Bawor i jego żona Małgorzata w sporach z Żydem Marklem z Poznania o długi (KP nr 749, 816, 829, 1365, 2579, 2606, 2643, 2692, 2829); 1403 Małgorzacie Baworowej przysądzono jej oprawę zgodnie z posiadanym przez nią dokumentem; jedynie Mikołaj Chwalmowski ma prawo dochodzić przysądzonej sobie [sumy] ze wsi Rybnik (KP nr 1442, 1534); 1407 Bawor dowodzi w sporze ze Zdzichną Bylęciną [z Bylęcina, od 1415 z Trzebca], że nikomu nie kazał, ani nikogo nie namawiał, aby złupić poddanych Zdzichny (WR 3 nr 344); 1407 Małgorzata żona Bawora pozwana przez Tomisława [z Łęki Małej] o to, że po śmierci [Czewleja] ojca Tomisława zajęła siłą sołectwo w Łęce Małej (ZSW nr 1192; WR 3 nr 349); 1408 Bawor przegrywa proces z [swą pasierbicą] Tochną [Tomisławą] z Jezierzyc, żoną Wincentego, kktóra odparła roszczenia Bawora do 80 grzywien (KoścZ 3, 92v); 1409 tenże w sporze z Bernardem Lubońskim (KoścZ 3, 118); 1414 Janusz Kurowski [może identyczny z Januszem Jurkowskim?] w sporze z Małgorzatą Baworową dowodzi, że gdy posłał swych pachołków, aby zajęli mienie Bawora [za długi?], to nie kazał im wyłamać u niej drzwi i jej łajać: zobowiązuje się ich ukarać (cum eisdem suis famulis eidem domine debet ius iuvare: WR 3 nr 518); 1415 Małgorzata żona Bawora dowodzi w sporze z Bartoszem [Wezenborgiem] Gostyńskim, że wsadziła [jego] człowieka do twierdzy, bo otrzymał wyrok skazujący, a nikt za niego nie ręczył (WR 3 nr 529); 1420-1422 Bawor z żoną Machną (Małgorzatą i z synem Janem w Zborowie (PZ k. 50, 137, 137v; PZ 7, 18).

1405 Anna córka zmarłego Jana Wyskoty z Drobnina oraz [jej bracia] Maciek Pawłowski [z Pawłowic koło Rydzyny] i Henryk z Kociug w sporze z Sędziwojem [Wyskota z Żytowiecka] o 2 dok. żydowskie (KośćZ 3, 10v); 1411-1412 Dobrogost z Kolna w sporze z Baworem: 1411 dowodzi, że sołectwo w Drobninie należy do [jego żony] Hanki [siostry Bawora]; sąd przysądza to sołectwo Hance, 1412 dowodzi, że [dział?] przyznany Czewlejowi [z Łęki Małej/] należał prawym działem do ojca Hanki (WR 1 nr 832; WR 3 nr 471; KoścZ 3, 168v); 1413 Bawor Wyskota w sporze z Hanką żoną Dobrogosta Koleńskiego o dobra: woźny kościański zeznaje, że wwiązał Bawora w Oporowo: Hance żonie Dobrogosta Koleńskiego przysądzono zwołanie opola [dla rozgraniczenia] między Krzemieniewem a Drobninem (KoścZ 4, 40v); 1413 sędziowie polubowni pogodzili strony: Dobrogosta Koleńskiego z żoną Hanką i teściową Halszką Machowską z jednej strony, a braci Wyskotów z drugiej strony; rodzeństwo Wyskotów: Lisek, Bawor, Stroszyn, Henryk i Hanka żona Dobrogosta złożą się na sumę 100 grzywien i wykupią z rąk Halszki Machowskiej część Krzemieniewa, którą ona posiada, a następnie tę część między siebie podzielą; spór graniczny między Krzemieniewem, Drobninem i Garzynem ma być rozstrzygnięty przy pomocy instytucji opola (KoścZ 4, 47v); 1415 Dobrogost Koleński z żoną Anną w sporze z Mikołajem Kuranowskim [z Kuranowa, obecnie Koronowo koło Osiecznej], który wniósł pozew o ½ Drobnina leżącą od strony Garzyna: świadkowie Dobrogosta dowodzą, że pozew ten widzieli i że został on podarty „niewinnie” przed sądem (WR 3 nr 554).

1421 Anna żona Dobrogosta Prusimskiego (Koleńskiego) dz. w Krzemieniewie sprzedaje Przybysławowi z Gryżyny [i z Brenna] stolnikowi poznańskiemu swoje części po ojcu w Krzemieniewie, Brylewie, Wierzchocinie, Drobninie, Garzynie i Rybniku za 1000 grzywien (KoścZ 25, 169); 1421 Przybysław Gryżyński przedstawia przez swego pełnomocnika w sądzie dokumenty dotyczące kupna od Dobrogosta Koleńskiego wsi Krzemieniewo, Drobnin, Garzyn i ½ Brylewa; na mocy prawa bliższości protestują: Sobek [Wyskota] Żytowiecki. Andrzej Bojanowski w imieniu swej żony Jadwigi, siostry Dobrogosta Koleńskiego oraz Mikołaj Baworowski (BR 628 nr 79); 1424 Przybysław z Gryżyny stolnik poznański pozywa Dobrogosta z Kamionny i Skrzydlewa oraz Dobrogosta z Sierakowa z powodu niewyclenia dziedziny Krzemieniewo, Drobnin, ½ Brylewa, Garzyn, Wierzchucin i ¼ Rybnika (PZ 7, 171v); 1429 Przybysław Gryżyński pozywa Annę i Dobrogosta Koleńskich o 100 grzywien za nieprawne zabranie zboża ze stogów i o 100 grzywien za zboże zabrane nieprawnie z pól we wsiach Drobnin, Garzyn i Krzemieniewo (KoścZ 9 k. 226v-239v).

1439-1440 Andrzej i Wojsław Gryżyńscy [synowie zmarłego Jana z Gryżyny] w sporze z Andrzejem Jaszkowskim [synem Wyszaka z Gryżyny i Jaszkowa] o podział spadku po stryju Przybysławie Gryżyńskim, między innymi dóbr Włoszakowice i Brenno, w tym wsi Drobnin (KoścZ 12 k. 137v, 322); [po 1422] Mac. Borek Osiecki [syn Andrzeja Gryżyńskiego z Osiecznej] po stryju Przybysławie z Brenna otrzymał Bojanice, Krzemieniewo, Drobnin, Garzyn, ½ Gorzyc [koło Czempinia] i ½ Borówka (Cieplucha 152).

1462 Mikołaj, Maciej i Piotr synowie zmarłego Mac. Borka z Osiecznej dzielą się dobrami po ojcu: Maciej i Piotr otrzymują dobra Gostyń oraz wsie Krzemieniewo, Drobnin, Garzyn, Świerczynę z ½ dąbrowy, Górkę [koło Krzywinia], Ziemice, Trzebiec i Czerwony Kościół (PG 6, k. 119, 214v); 1466 Mac. Borek z Gostynia zapisuje Ściborowi z Ponieca sędziemu poznańskiemu 3000 grzywien długu na dobrach Gostyń oraz na innych wsiach, między innymi na Drobninie (PG 6, 237); 1471 Piotr [Borek] dziedzic Gostynia zapisuje żonie Barbarze po 1000 zł węgierskich posagu i wiana na dobrach Gostyń oraz na innych wsiach, między innymi na Drobninie (PG 8, 98); 1484 [Marcin syn Ścibora] Poniecki zniszczył i spalił wsie Garzyn, Drobnin i Krzemieniewo należące do Piotra [Borka] z Gostynia (AC 2 nr 1444); 1485 tenże sprzedaje braciom Mikołajowi Borkowi z Osiecznej i Piotrowi Gostyńskiemu swoje prawa do 1/3 dóbr Gostyń oraz do 1/3 we wsiach Krzemieniewo, Drobnin, Świerczyna, Górka, Ziemice, Garzyn i Trzebiec za 1000 zł węgierskich [od każdego z braci?] (PG 10 k. 23, 23v – 2 transakcje); 1489 Mikołaj [Borek] Osiecki sprzedaje z prawem odkupu za 60 zł węgierskich Janowi Lubońskiemu 1 ½ łana w Krzemieniewie i 1 ½ łana w opustoszałym Drobninie (PG 10 k. 117v); 1489 Barbara wdowa po Piotrze Gostyńskim daje swemu drugiemu mężowi Janowi Milajowi z Jarocina swą oprawę zapisaną [w 1471 r.] na części dóbr Gostyń i na innych wsiach, między innymi na Drobninie (PG 10, 106v); 1490 Maciej i Jan synowie Piotra [Borka] z Gostynia sprzedają z prawem odkupu Wincentemu Brodnickiemu z Wronowa za 250 zł węgierskich ½ wsi Świerczyna z jeziorami oraz ½ Drobnina nie posagu i wiana ich matki Barbary (PG 10, 124v; KoścZ 17, 184); 1491 bracia Maciej i Jan Gostyńszcy kupują od [ojczyma] Jana Milaja Jarockiego za 1150 zł węgierskich 1/3 posagu ich matki Barbary zapisaną na części dóbr Gostyń oraz na innych wsiach, między innymi na Drobninie (PG 10, 153); 1502 Mikołaj Luboński [syn Jana?] sprzedaje z prawem odkupu za 60 zł węgierskich Sędziwojowi Brodnickiemu 1 ½ łana w Drobninie (Piotr Kaczorek i Wojtaszek na 2 półłanach, trzeci półłan opustoszały zw. Mykknowski) oraz 1 ½ łana w Krzemieniewie (PG 12, 187); 1509 Barbara żona Dobrogosta Jezierskiego z Jezior Wielkich [koło Bnina, powiat pyzderski] dziedziczka dóbr Osieczna i części dóbr Gostyń, w tym części Drobnina, daje swe dobra małoletniemu Andrzejowi z Górki [Miejskiej: synowi Łukasza], a w zamian ma otrzymać ½ Wrzeszczyny i części kilku innych wsi w dobrach Górka Miejska (PG 14, 184); 1510 na części Drobnina należącej do Łukasza z Górki starosty generalnego wielkopolskiego ciąży czynsz 7 wiardunków dla altarysty w Osiecznej (LBP 216).

1530 pobór z 3 łanów i od sołtysa z ½ łana, 3 łany [nie płacą] z powodu pożaru (ASK I 3, 133v); 1563 pobór od 11 ¼ łana, 2 komorników i karczmy (ASK I 4, 197); 1581 pobór od 7 łanów, 7 komorników i 1 zagrodnika (ŹD 85; ASK I 6, 491). 1420 kmiecie świadkowie z Drobnina: Twarog, Tomasz i Jandro (WR 3 nr 790).

4. 1291 Przemysł II zwalnia wieś Drobnin od wszelkich ciężarów, upoważnia dziedzica Bogumiła do pobierania główszczyzny oraz zezwala jemu i jego następcom stosować [jako środki dowodowe] według prawa polskiego pojedynki sądowe, próby żelaza i pławienie w wodzie; 1405 Bawor w sporze z Janem kmieciem z Daleszyna [byłym sołtysem w Drobninie?] dowodzi, że pozwolił Janowi sprzedać sołectwo [w Drobninie?] po 4 miesiącach, lecz ten bez jego zgody zbiegł i „nie postąpił jemu [Baworowi] uprawizny [tzn. nie uprawił roli sołeckiej?] (WR 3 nr 285); 1411 sołectwo w Drobninie należy do Hanki żony Dobrogosta z Kolna.

5. 1484 Tomasz pleban w Świerczynie nie otrzymał ziarna [dziesiętnego] z Drobnina z powodu zniszczenia wsi.