Neorenesansowy pałac Potworowskich w Kosowie (pow. Gostyń), z wgłębnym portykiem i ryzalitem od południowej oraz tarasem od północnej strony, został zbudowany w roku 1864 według projektu Stanisława Hebanowskiego i przekształcony w roku 1938. Przez długie lata był siedzibą właścicieli ziemskich w Kosowie. W roku 1945 pałac wraz z otaczającymi go budynkami i parkiem przeszedł na własność miejscowego Państwowego Gospodarstwa Rolnego. Na początku lat powojennych oddany został on do dyspozycji Rady Państwa. Zgodnie z uchwałą Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Poznaniu z dnia 20 września 1963 r., w tym samym roku cały zespół pałacowo-parkowy został przekazany przez Wojewódzkie Zjednoczenie Państwowych Gospodarstw Rolnych Inspektorat PGR Gostyń z siedzibą w Goli, utworzonej rok wcześniej Szkole Hodowlano-Inseminacyjnej w Kosowie. Odtąd nieprzerwanie do czerwca 2009 r. pałac był siedzibą różnych szkół rolniczych /1/.
Po reorganizacji szkolnictwa rolniczego w 1974 roku, m.in. Technikum Rolnicze dla uczniów i dla pracujących oraz Zasadniczą Szkołę Rolniczą w Kosowie włączono w strukturę Powiatowej Szkoły Centrum Kształcenia Rolniczego w Grabonogu. W 1987 r., w rok po śmierci prof. Stanisława Helsztyńskiego, szkoła w Kosowie otrzymała Jego imię i w jednej z klas utworzona została skromna ekspozycja poświęcona Patronowi, o czym informowały umieszczone przy wejściu do budynku granitowe tablice. a w parku ustawiono sporych rozmiarów głaz narzutowy (obw. 670 cm) z tablicą upamiętniającą Stanisława Helsztyńskiego.
Niezależnie od licznych zmian nazw filialnej szkoły w Kosowie (od 2002 r. Technikum Żywienia i Gospodarstwa Domowego) jak i placówki macierzystej (ostatnio Zespół Szkół Rolniczych im. gen. Józefa Wybickiego w Grabonogu), podporządkowanie tych jednostek dotrwało do czasu całkowitego przeniesienia kosowskiej szkoły do Grabonoga, co dokonało się w czasie wakacji 2009 r. Z budynku w Kosowie zdjęto urzędowe tablice, pozostawiono natomiast tablice granitowe oraz głaz z tablicą pamiątkową, a kosowski pałac wraz z salą gimnastyczną i kilkuhektarowym parkiem (cała nieruchomość wpisana do rejestru zabytków) został wystawiony na sprzedaż /2/. O zamiarze sprzedaży pałacu wzmiankowano już 2007 r. /3/, jednak w żadnej publikacji nie ma wzmianki o zamiarach w stosunku do kosowskich tablic upamiętniających postać Profesora rodem z Kosowa.
Źródła i materiały uzupełniające:
/1/ http://www.sadza123.republika.pl/kosowo/historia.html – Szkoła w Kosowie -> Historia
/2/ http://www.powiat.gostyn.pl/modules.php?name=News&file=article&sid=1699 – ogłoszenie przetargu na sprzedaż zespołu pałacowo-parkowego w Kosowie
/3/ http://elka.fm/content/view/22896/78/ - „Remontować czy sprzedać?”
______________________
Dla www.klasaa.net
opracował: Leonard Dwornik
(zdjęcia własne z X.2009 r.)
|