NAŁĘCZ:
ma być przewiązka biała związana w polu czerwonem. Herbarz arsenalski rysuje wprawdzie przewiązkę związaną, ale rola marszałkowska podaje pod proklamacyą de Szamotuły przewiązkę niezawiązaną; na wszystkich też pieczęciach średniowiecznych jest ta przewiązka stale niezawiązana.
W zapiskach sądowych średniowiecznych przychodzi ten herb najwcześniej pod rokiem 1398 i zwany jest Nałęcz jezioro, którato nazwa i później jeszcze kilka razy się powtarza, w zapisce zaś z r. 1425 zwany jest Pomłość, a w przywileju z r. 1505 przedmiot herbu, owa przewiązka zwana jest choczennicą.
Z pieczęci zaś średniowiecznych najstarszą jest pieczęć komesa Tomisława kasztelana gnieźnieńskiego z r. 1343, potem idzie pieczęć Sędziwoja z Galewa wojewody kaliskiego z r. 1382, Sędziwoja Swidwy z Żydowa, kasztelana nakielskiego z r. 1383, Mikołaja sędziego kaliskiego i Jana sędziego poznańskiego również z r. 1383, Tomisława kasztelana żońskiego a kasztelana kościańskiego z roku 1387, Dobrogosta biskupa poznańskiego z r. 1389, Mikołaja sędziego kaliskiego i Dobrogosta arcybiskupa gnieźnieńskiego z roku 1399, Sędziwoja z Ostroroga chorążego poznańskiego z r. 1403, Sędziwoja z Ostroroga wojewody poznańskiego z r. 1412, Wojciecha Malskiego z r. 1419, Jana de Lanszenicze kasztelana santockiego z r. 1430, Wincentego Szamotulskiego kasztelana międzyrzeckiego, jenerała ziem ruskich z r. 1433, Wincentego z Szamotuł kasztelana międzyrzeckiego i starosty ruskiego jenerała z r. 1433, Niemierzy z Przywieczerzyna miecznika kujawskiego, również z roku 1433, Dobrogosta z Szamotuł podkomorzego kaliskiego z roku 1430, Wojciecha Malskiego wojewody łęczyckiego z r. 1451, Sędziwoja z Ostroroga wojewody poznańskiego, pieczęć oderwana bez daty, prawdopodobnie z r. 1419, wreszcie Piotra Swidwy Szamotulskiego kasztelana poznańskiego i starosty jenerała wielkopolskiego z r. 1473, Stanisława z Ostroroga podstolego kaliskiego i starosty wielkopolskiego z r. 1439, Jędrzeja Czarnkowskiego kustosza płockiego, scholastyka królewskiego z roku 1545, wreszcie Bartłomieja Nowodworskiego sekretarza królewskiego z r. 1617.
Pieczęć komesa Tomisława z 1343 roku
Na pieczęciach Wojciecha Malskiego wojewody łęczyckiego, oraz Sędziwoja z Ostroroga wojewody poznańskiego jest wyrażony także hełm z labrami nad tarczą, oraz klejnot, który się przedstawia jako dwa rogi jelenie bliźnie.
Pieczęć Wojciecha Malskiego z 1451 roku
Na zworniku kościoła w Stopnicy jest przedstawiony Nałęcz udostojniony królewską koroną.
Nałęcz z kościoła w Stopnicy
----------------------------------------------------------------
Piekosiński Franciszek, Heraldyka polska wieków średnich, Kraków 1899, str. 101-103.
|