Grudnia 06 2024 16:13:37
Nawigacja
· Strona główna
· FAQ
· Kontakt
· Galeria zdjęć
· Szukaj
NASZA HISTORIA
· Symbole gminy
· Miejscowości
· Sławne rody
· Szkoły
· Biogramy
· Powstańcy Wielkopolscy
· II wojna światowa
· Kroniki
· Kościoły
· Cmentarze
· Dwory i pałace
· Utwory literackie
· Źródła historyczne
· Z prasy
· Opracowania
· Dla genealogów
· Czas, czy ludzie?
· Nadesłane
· Z domowego albumu
· Ciekawostki
· Kalendarium
· Słowniczek
ZAJRZYJ NA


Podział majątku po Wojciechu Morawskim - 1809 rok

W imieniu Najiaśnieyszego Fryderyka Augusta Króla Saskiego i Xiążęcia Warszawskiego

Wszem i wobec i każdemu z osobna komu o tem wiedzieć należy czyni się wiadomo, iż przed Urzędem Notariatu Powiatu Krobskiego w następuiącym brzmieniu Akt Podziału Tymczasowego zapisany został.
Działo się w Belencinie pod Krobią dnia dziewiętnastego miesiąca Października Tysiąc Ośmset Dziewiątego roku. Niżej podpisany Fryderyk Lauber Iego Królewsko Xiążęcey Mości Pisarz Aktowy Powiatu Krobskiego w Departamencie Poznańskiem w Krobi na cmentarzu w Domu Proboszczowskim bez numeru mieszkaiący i urzędowanie swoje odbywaiący, udał się na Rekwizycyą Jaśnie Wielmożnego Józefa Morawskiego Referendarza Stanu do dworu w Belencinie sytuowanego i zastał tamże Wielmożną Zofię z Szczanieckich Morawską pozostałą wdowę po zmarłym Wielmożnym Woyciechu Morawskim tu w Belencinie mieszkaiącą, Jaśnie Wielmożnego Józefa Morawskiego Referendarza Stanu w Warszawie mieszkaiącego, który się przez przyłączoną stawiaiącym przeczytaną Plenipotencyą Urzędową de data Krakowo Czternastego miesiąca Września, Tysiąc Ośmset Dziewiątego roku, iako Specyalny Pełnomocnik brata iego Wielmożnego Franciszka Morawskiego Podpułkownika Woysk Polskich w Krakowie zostaiącego, do tegoż Aktu legitimował Wielmożnego Kaietana Morawskiego w Luboni mieszkaiącego i Wielmożnego Michała Morawskiego, nieletniego w asystencyi Wielmożnego Stanisława Szczawińskiego z Godurowa, Wuia iego rodzonego, którzy Urzędowi dostatecznie znaiomi, i oprócz nieletniego Michała Morawskiego, do zawierania działań urzędowych zupełnie zdolni, iawnie się dobrowolnie oświadczyli iż następuiące punkta względem podziału między niemi zawartymi zostały.
Po zmarłym Woyciechu Morawskim, który zszedłszy z tego świata w roku Tysiąc Ośmset Siódmym, zostawił małżonkę swoią Zofię z Szczanieckich Morawską i czterech z nią spłodzonych synów iako to: Jaśnie Wielmożnego Referendarza Stanu Józefa Morawskiego, Wielmożnego Franciszka Morawskiego Podpułkownika, Wielmożnego Kaietana Morawskiego i Wielmożnego Michała Morawskiego nieletniego, następuiące pozostały dobra i nieruchomości, iako to:
a) Belencin i Karchowo w distrikcie Krobskim,
b) maiętność lubońska składaiąca się z wsi Luboni, wsi Oporówka i folwarku Grabówiec także w distrikcie Krobskim Departamentu Poznańskiego,
c) tudzież wsiów Kotowiecko, Pawłowo i Pawłówek w distrikcie Odolanowskim Departamentu Kaliskiego.

Ruchomość zaś żadną z przyczyny kwitu z inwentarza służącego Małżonce iego nie pozostała. Doletni sukcessorowie odzyskawszy od matki wyżey wspomnianey Zofii z Szczanieckich Morawskiey z szczerey macierzystey miłości odstąpienie dożywocia nad dobrami Belencinem i Karchowem, a chcąc dogadzać interesom swoim udecydowali przed doyściem do lat brata Michała Działy tymczasowe z oznaczeniem Losów i ceny onych i one za wieczyste uważać, zostawiaiąc bratu swemu małoletniemu wybór z tychże Losów w assystencyi Matki i przybranego opiekuna Wielmożnego Stanisława Szczawińskiego, Wuia iego rodzonego, które to działy na takowych maią się zafundować zasadach:

1.:
Działy teraźniejsze maią iedynie wiązać doletnich sukcessorów.

2.:
Wielmożna Zofia z Szczanieckich Morawska z prawdziwey i szczerey miłości macierzystey, chcąc dogadzać interesom doletnich synów, odstępuie dobrowolnie prawo dożywocia które Jey nad dobrami Belencinem i Karchowem służyły i kontentuie się dożywociem nad dobrami Oporowo i do Oporowa należącego folwarku Grabówca.

3.:
Losy z maiątku nieruchomego są następuiące:
- Pierwszy Los formuie wieś Belencin i Karchowo w distrikcie Krobskim, cena zaś tego Losu, ustanowiona zgodnie na Siedem Kroć Piętnaście Tysięcy złotych polskich.
- Drugi Los formuią wsie Kotowiecko, Pawłowo i Pawłówek w distrikcie Odolanowskim Departamencie Kaliskim, cena zaś tego Losu na Pięć Kroć Ośmdziesiąt Trzy Tysiące złotych polskich.
- Trzeci Los składa się z wsi Lubonia w distrikcie Krobskim w Departamencie Poznańskim, cena zaś tey wsi ustanowiona iest na Cztery Kroć Piętnaście Tysięcy złotych polskich.
- Czwarty i ostatni Los składa się z Oporówka w distrikcie Krobskim w Departamencie Poznańskim w cenie Trzy Kroć Siedemdziesiąt i Pięć tysięcy złotych polskich. Do tego Losu także należy i wieś Oporowo z folwarkiem Grabówcem, teraz w dożywocie Wielmożney Zofii z Szczanieckich Morawskiey odstąpiona, którą wieś z folwarkiem otrzymuiący tenże czwarty Los w kwocie Trzy Kroć Sześćdziesiąt Tysięcy złotych polskich przyimuie i takową że kwotę na przyszłość po skończonym dożywociu do massy wniesie.

4.:
Wielmożna Zofia z Szczanieckich Morawska kontentuie się zeznanym tym dożywociem nad dobrami Oporowem i folwarkiem Grabówcem iako zupełnie odstąpione dożywocie, wraz i posag na tychże w dożywociu pierwszym pozostałych dobrach Belencin i Karchowo ulokowany wynagradzaiącym, gdy ninieyszemi działami tenże posag na Oporowo się przenosi i na dobrach Belencinie i Karchowie wymazanym z Ksiąg hypotecznych będzie skoro podział ze strony małoletniego Michała Morawskiego potwierdzonym zostanie.

5.:
Po trulinowaniu Losów i ceny ich, naymłodszy z braci Pan Michał Morawski w assystencyi macierzystey i Wielmożnego przybranego opiekuna obiera sobie Los pierwszy Belencin i Karchowo w cenie pierwszey z deklaracyą że lubo mu ieszcze rok do lat brakuie iednakowoż te działy i wybór Losów dotrzyma, gdy zaś takowa deklaracya nic nie ustanawia Wielmożna Zofia z Szczanieckich Morawska przekonawszy się że cena ta zupełnie zgadza się z dochodami z tych dóbr pochodzącemi, iakoli też i przybrany opiekun Wielmożny Stanisław Szczaniecki pewnemi są, że Pan Michał Morawski po doyściu do lat zupełnie te działy co do Losów i ceny ich zaaprobuie.

6.:
Drugi Los obiera sobie Wielmożny Kaietan Morawski, to iest maiętność Kotowiecko, pawłowo i Pawłówko w powyższey cenie Pięć Kroć Ośmdziesiąt i Trzy Tysiące żlotych polskich.

7.:
Trzeci Los z wsi Luboni się składaiący bierze Podpułkownik Wielmożny Franciszek Morawski, przez pełnomocnika swego w osobie Jaśnie Wielmożnego Referendarza Stanu Józefa Morawskiego ustanowionego, któremu tenże zlecił wieś tę dla niego w tey cenie iako proporcyonalney i z wspomnianym bratem swoim starszym w plenipotencyi ułożoney przyiąć.

8.:
Czwarty Los składaiący się z wsi Oporówka, Oporowa i folwarku Grabówca zostaie więc dla Jaśnie Wielmożnego Referendarza Stanu Józefa Morawskiego iako naystarszego z którego Losu zaś tylko wieś Oporówko teraz w aktualną przechodzi sukcesyą w powyższey cenie, Oporowo zaś i folwark Grabówiec z tego Losu zostaie w dożywocie Wielmożney Zofii z Szczanieckich Morawskiey i dopiero po ukończonym dożywociu także przechodzi w aktualną sukcesyą wyżej wspomnianego Referendarza Józefa Morawskiego z obowiązkiem cenę powyższą na te dobra Oporowa z Grabówcem ustanowioną do główney wnieść massy.

9.:
Sukcessyą tychże w powyższych Losów wyszczególnionych wsiów, dopiero na święty Jan Tysiąc Ośmset Dziewiątego roku na każdego iako prawdziwego właściciela przechodzi z wolnym rozrządzaniem.

10.:
A gdy massę powyższą różne hypoteczne długi ciążą, więc dzielący ustanawiayą, że długi te podług hypoteki, każdy z powyższych Losów ciążące przyimie każdy wraz z Losem sobie obieranym, iedynie Sumę Depozytalną Cztery Kroć Dwadzieścia Tysięcy złotych polskich maj\iętność Lubonia z Oporowa ciążącą w ten sposób rozkładaią i u Rządu ten rozkład uskutecznić się obowiązuią, aby na Kotowiecko, Pawłowo i Pawłówek były Sto Czterdzieści Siedem Tysięcy Dziewięć Dwadzieścia i Sześć złotych polskich przeniesione. Na Belencin i Karchowo zaś aby były Dwa Kroć Sto Tysięcy złotych polskich zabezpieczone i przeniesione, resztę zaś Siedemdziesiąt Ośm Tysięcy Siedemdziesiąt Cztery złotych polskich aby na dobrach Luboni i Oporówka z wyłączeniem Oporowa i folwarku Grabówiec pozostały. Względem to którey kwoty ostatniey bracia te dobra odbieraiący pomiędzy sobą względem dysportycyi priwatnie się ułożą i skoro hypotekę osobną ureguluią u Rządu te disportacyą podadzą do aprobaty. Gdy zaś oprócz tychże hypotecznych długów y inne priwatne kapitały maiątek podzielony ciążą więc dzielący się ustanawiaią że każdy z nich iedynie teraz Trzy Kroć Trzy Tysiące złotych polskich czystych z massy odbiera, z których dochody do wolney dispozycyi i sobie zastawnia, obowiązuiąc się zresztą co kto więcey w obranym Losie nadbierze i po wytrąceniu prowizyi z hypotecznych kapitałów, Los swój ciążący prowizyą po pięć od sta, lecz w ręce kochanej matki Zofii z Szczanieckich Morawskiey w tym przekonaniu, że ta z macierzystey miłości zatrudnić się będzie wypłacaniem prowizyów i kapitałów powoli zbieranych aż approbacyi formalney tychże działów co rok na święty Jan punktualnie wyliczyć, a gdyby który z dzielących udowodnił, iż kredytownia massy na nim przestaią będzie miał prawo żądania bydź pokwitowanym do massy z obowiązku działem powziętego opłacania powyższey prowizyi. Gdyby się zaś trafiło, że kapitalik iaki nagle byłby awizowanym, więc dzieląc się nawzaiem sobie wszelką pomoc względem wypłacenia awizowaney sumki zaręczają.

11.:
W którym stanie się teraz przy podpisie tychże tymczasowych działów dobra podzielone znayduią i iaki się teraz na nich znayduie inwentarz gruntowy, w takowym dobra dzielący odbieraią i z należącym teraz do nich inwentarzem polnym, rolnym i bydelnym. Gdy zaś w Kotowiecku, Posesorowi inwentarz iest pod taxą oddany tudzież i wieś Oporowo iest w dzierżawie, więc masa zaręcza temu, który Kotowiecko i Oporowo odbiera, tyle sztuk inwentarza ile się z kontraktu z Possesorami okaże, na święty Jan zostawić lub tyle mu wynagrodzić ileby taxa późnieysza przewyższyła dawnieyszą, inwentarz zaś w maiętności lubońskiey znajduiący się w równe trzy części będzie po tych wsiach podzielony.

12.:
Dzielący się bracia obowiązuią wzaiemnie swe działy w przypadku ich przedaży do pierszeństwa kupna dla współdzielących, tak iż rodzeni bracia przed obcemi prawo kupna mieć maią. Takowe prawo pierszeństwa kupna ściśley ieszcze stwierdzaią co do maiętności lubońskiey iako znaczną stratą rozłączony i biorący działy Belencina i Kotowiecka daią pierszeństwa przed sobąbiorącemu dział Oporowa i Oporówka do kupna Luboni i na wzaiem dziedzic Oporowa i Oporówka daie przed wszystkiemi inemi współdzielącemi prawo pierszeństwa dziedzicowi Luboni, które to tak wzaiemnie przyrzeczone sobie pierszeństwa kupna w księgi hypoteczne wciągnione bydź maią.

13.:
Dzielący się bracia obowiązuią się wspólnym kosztem wyreperować porządnie dwór w Oporowie, aby ich matka miała wygodne pomieszkanie.

14.:
Przez wzgląd że dzielących się oyciec, który ten im zostawił maiątek w kościele Oporowskim pochowany i troskliwy był o los tego kościoła, bracia dzielący obowiązuią się na wzaiem w przypadku ruiny tego kościoła wspólną pomoc wystwiaiącem go z ruinów i biorą go ogólnie w swoią protekcyą.

15.:
Gdy zaś Oporówko prawie nie ma boru i drzewa iednakowoż przy ustanowionym Losie czwartego i bór Oporowski wszedł w tegoż działu cenę, przeto chociaż wieś Oporowo w dożywocie iest wypuszczoną bór do Oporowa należący zostawać do tego będzie pod zarządzaniem dziedzica działu czwartego, który iednakowoż obowiązuie się dostarczać dla swey matki z tegoż boru tyle drzewa do opału i budowli ile taż Wielmożna Zofia z Szczanieckich Morawska potrzebować będzie.

16.:
dzielący się bracia obowiązuią się przy zupełney approbacyi yegoż podziału papier stęplowy należyty do teyże approbaty przez małoletniego brata nastąpić i dostawić.

Powyższe zeznanie Wielmożni zeznaiący w przytomności Wielmożnego Łukasza Koczorowskiego Possesora Małachowa tamże mieszkaiącego i Wielebnego Xiędza Felixa Melerowicza wikaryusza przy kościele Oporowskim w Oporowie mieszkaiącego, Urzędowi z osób znaiomych i w całym brzmieniu prawa godnych do tey czynności uproszonych świadków, po głośnem i zrozumiałem im przeczytaniu w całey swey osnowie potwierdzili i wraz z świadkami i Urzędem iak następuie podpisali.

Zofia Morawska
Stanisław Szczaniecki oświadczył że dla utraty wzroku podpisać się nie może
Józef Morawski
Kaietan Morawski
Michał Morawski
Łukasz Koczorowski iako świadek
Xiądz Felix Melerowicz iako świadek
Przyimuiący ten Akt Fryderyk Lauber iako Pisarz Aktowy

Akt ninieyszy podpisanym wydany został w Krobi dnia 20 października 1809 roku.



WARTO ZOBACZYĆ
Dwór Drobnin

Kościół Pawłowice

Dwór Oporowo

Kościół Drobnin

Pałac Pawłowice

Kościół Oporowo

Pałac Garzyn

Dwór Lubonia

Pałac Górzno
Wygenerowano w sekund: 0.00 6,981,710 Unikalnych wizyt