Marca 28 2024 09:04:10
Nawigacja
· Strona główna
· FAQ
· Kontakt
· Galeria zdjęć
· Szukaj
NASZA HISTORIA
· Symbole gminy
· Miejscowości
· Sławne rody
· Szkoły
· Biogramy
· Powstańcy Wielkopolscy
· II wojna światowa
· Kroniki
· Kościoły
· Cmentarze
· Dwory i pałace
· Utwory literackie
· Źródła historyczne
· Z prasy
· Opracowania
· Dla genealogów
· Czas, czy ludzie?
· Nadesłane
· Z domowego albumu
· Ciekawostki
· Kalendarium
· Słowniczek
ZAJRZYJ NA


Dwór w Oporowie

Wieś wzmiankowana w 1310 roku. W 1378 roku występuje świadek Tomisław Wyskota, w latach 1388-1396 Jan Wyskota z Oporowa; w latach 1393-1429 Stroszyn Wyskota Oporowski; w 1415 roku Janusz Jurkowski i Materna Osiecki zeznają, że przysądzono im Oporowo z folwarkiem oraz Kałowo. W latach 1438-1444 występuje Dorota po Bartoszu Sokołowskim, zwana też Oporowska, w latach 1453-1466 Ofka (córka Bartosza). W roku 1467 Hektor Orchowski sprzedał Andrzejowi Bnińskiemu, biskupowi poznańskiemu, całe wsie Oporowo i Oporówko, który w 1470 roku dał je swoim bratankom. Śmigielscy wzmiankowani w późniejszym okresie - 1580 - kiedy wymieniony także Stanisław Rydzyński; w 1640 roku wymieniony Stanisław z Bnina Śmigielski. W 1700 roku właścicielem był Andrzej Romatowski, w 1719 roku występują jako współwłaścicielki Anna z Romatowskich Malczewska oraz Teresa z Golimskich Prusimska. W 1774 roku jedynym właścicielem majątku był Melchior Malczewski, cześnik brzeski i kujawski, który występuje w 1777 roku w kontrakcie sprzedaży dóbr Oporowa, Oporówka i Luboni. Następnie dobra kupił Kazimierz Turno, miedzy innymi cześnik i stolnik kaliski, generał wojsk koronnych i poseł na sejm, po którego śmierci w 1792 roku odziedziczyła między innymi Oporowo i Lubonię wdowa Kordula z Gorzeńskich. Ich syn Adam sprzedał w 1805 roku Oporowo, Oporówko i Lubonię Wojciechowi Morawskiemu, dziedzicowi Belęcina, Karchowa i Kotowiecka. Po śmierci Wojciecha w 1809 roku nastąpił podział dóbr, Oporowo, Oporówko i Grabówiec odziedziczył referendarz Józef (z tym, że w dożywociu Oporowo z Grabówcem posiadała wdowa Zofia ze Szczanieckich). Własnością rodzin morawskich Oporowo pozostawało do II wojny światowej: po śmierci Józefa w 1853 roku dziedziczył syn Wojciech, po którego śmierci w 1861 roku wdowa Maria z Grochalskich. Następe występują: Marian Ignacy ze Starej Wsi oraz Jan Stanisław Kostka (od 1875 roku). Drogą układów rodzinnych majętność przeszła w 1889 roku na Ignacego Morawskiego z Kotowiecka i Eugenii z Morawskich, córki referendarza Józefa, po którym odziedziczył syn Witold Dzierżykraj-Morawski (od 1910 roku).
Dwór w Oporowie wzmiankowany był już w roku 1457. W 1510 roku w Oporowie było 9 1/2 łanu osadzonego, 7 łanów pustych i folwark. W 1580 roku Mikołaj Śmigielski płacił pobór z 6 łanów, karczmy, od 3 zagrodników, 3 komorników, 2 rzemieślników i od wyszynku wódki, natomiast Stanisław Rydzyński z 6 łanów opustoszałych, od 1 rzemieślnika i 1 wiatraka. W inwentarzu z 1694 roku dwór nie został wymieniony, podobnie i w dokumencie z 1728 roku, w którym opisane są budynki folwarku: chałupa o dwóch izbach i komorach oraz nowa stodołą o dwóch bojowiskach. W wizji z 1727 roku wzmiankowany jest: "dwór nowy ze wszystkimi skończony (...) teraz zaś piece, kominy puste, okna powybijane (...) stodoły potrzebują poprawy znacznej, sypanie nad stajniami znacznej potrzebuje reperacji (...) owczarnia zdezelowana (...) obora także zrujnowana, także chlewy znacznie nadrujnowane. Mielcuch, w którym komin zły i dach porysowany. Płoty tak w koło sadu i podwórza wcale złe". W 1805 roku mieszkało 10 chałupników bydelnych z karczmarzem, 5 chałupników ręcznych, młynarz, kowal, owczarz i 5 komorników. W latach 40-tych XIX wieku przeprowadzono we wsiach Oporowo, Oporówko i Grabówiec, ówcześnie własności Józefa Morawskiego, uwłaszczenie chłopów, którzy skrzywdzeni protestowali przeciw niesprawiedliwym układom. W 1846 roku we wsi były 32 dymy i 282 mieszkańców, w tym okresie majątek uznany był za wzorowy pod względem hodowli owiec. W 1881 roku powierzchnia majątku wraz z folwarkami Oporówko, Grabówiec i leśniczówka Nadolnik wynosiła 1198,46 ha, w tym 827 ha ziemi ornej, około 77 ha łąk i pastwisk, 255 ha lasy, w majątku była cegielnia. W 1913 roku w majątku hodowano 118 koni, 416 sztuk bydła, 900 owiec i 226 sztuk trzody hlewnej. W 1929 roku obszar wynosił 1149 ha, w tym 750 ha ziemi ornej. W majątku działały wtedy gorzelnia, cegielnia, suszarnia, płatkarnia, tartaki i wzorowa mleczarnia.

ZAŁOŻENIE DWORSKIE znajduje się we wschodniej części wsi, składa się z części rezydencjonalnej i zespołu folwarcznego.

ZESPÓŁ REZYDENCJONALNY stanowi wschodnią część założenia, składa się z dworu, oficyn, znajdujących się w centralnej części parku oraz domu rządcy, usytuowany na południe od podwórza, na wschodniej granicy parku.

DWÓR wzniesiony w początku XX wieku, rozbudowany i przekształcony w 1906 roku przez architekta Rogera Sławskiego. Zwrócony na północ, murowany, otynkowany, korpus parterowy, niższy od nowszych skrzydeł bocznych, dwukondygnacyjnych. Na rzucie litery "H" o długim ramieniu środkowym, zryzalitowanym na osi obu elewacji. Korpus kryty rodzajem dachu naczółkowego, łamanego, boczne skrzydła dachami dwuspadowymi. Układ wnętrz dwutraktowy. Elewacje korpusu dziewięcioosiowe, z ryzalitami środkowymi, o boniowanych narożnikach, zwieńczonych trójkątnymi szczytami, w elewacji ogrodowej ryzalit poprzedzony tarasem. W północnej połaci dachowej okna powiekowe, w południowej partii muru niewielkie okienka prostokątne. Boczne skrzydła dwukondygnacyjne, opilastrowane w narożach, zwieńczone wolutowymi szczytami, po bokach wąskie parterowe przybudówki z tarasami.

OFICYNA zapewne z 2 ćwierci XIX wieku, murowana, otynkowana, parterowa, kryta dachem naczółkowym. Na rzucie prostokąta, dwu- i trzytraktowa. W ścianach szczytowych piętrowe galeryjki, wsparte na czterech drewnianych kolumnach, okna prostokątne, w opaskach tynkowych.

PARK krajobrazowy, o powierzchni około 2,8 ha, założony około połowy XIX wieku. Na planie trapezu, główny wjazd do parku poprzez półkoliście zagłębioną ramę w południowo-zachodnim narożniku parku, naprzeciw kościoła. Podjazd pod dwór esowato biegnącą aleją. W północnej części staw z przepustami pod drogą do drugiego stawu.

Opis zaczerpnięty z: MAJĄTKI WIELKOPOLSKIE Tom IV, POWIAT LESZCZYŃSKI - Magdalena Jarzewicz


WARTO ZOBACZYĆ
Dwór Drobnin

Kościół Pawłowice

Dwór Oporowo

Kościół Drobnin

Pałac Pawłowice

Kościół Oporowo

Pałac Garzyn

Dwór Lubonia

Pałac Górzno
Wygenerowano w sekund: 0.00 6,171,381 Unikalnych wizyt