Xiężyc iak na nowiu nie pełny, obiema rogami do gory obrocony, żołty w polu niebieskim, y dwie głownie otłuczone, z krzyżami y rękoiściami, z których iedna iest we przodku Xiężyca, druga pod Xiężycem, na hełmie nad koroną pawi ogon, na ktorym takiż Xiężyc y z głowniami, tak go opisuią Paproc: w Gniazdzie fol: 45 y fol: 1187, o herb. fol. 265. Okol. tom.3. fol. 240, Klejnoty fol. 87 zowie się ten herb iuż Trzaska, iuż Biała, iuż Lubiewa. Z tey zaś okazy ten herb nadany Kawalerowi nazwanemu Trzaska, od Bolesława Chabrego Krola: gdy albowiem w okazyi nieprzyiaciel na samego Krola z mieczem nacierał, pomieniony Rycerz, zastawiaiąc Pana swego, swoim go orężem odcinał, nie mogł iednak utrzymać na sobie siły nieprzyiacielskiey: bo gdy w kark nieprzyjaciela zaiachał natężonym impetem, miecz mu się po same prawie rękoieść zpadał, co widząc Chabry, swego mu co prędzey dodał, ktorym silny z natury kawaler, nie tylko że tego na śmierć zrąbał, ale y drugich tak posiekał, że się gęstemi trupami w koło opasał, ale y ten sam miecz na koniec mu przysnął, którego gdy po tey wygraney potyczce oddawał Bolesławowi, Krol mu w nagrodę odwagi iego y serca tak pięknego, w ten kształt herb ułożył: przydaie Paprocki że dla tego Lubiewą był potym nazwany, iż w Wielkieypolszcze fundował klasztor Lubieński, kędy trzech z tego Domu ieden po drugim Opacią jurysdykcją rządzili, nawet na pamiątkę tey od nich fundacji, ieszcze się y podziś dzień herbem Trzaska pieczętuie pomieniony klasztor.
Z tegoż Domu dawnieyszych wiekow Przodkow Paprocki doczytał się tych w klasztornych przywileiach, Morchę Hrabię z Biały w roku 1091, Msłygenia Hrabię z Biały 1180, Klemensa Szeligę Janowic, Podkomorzego Sieradzkiego z roku 1436, ale go y pod herbem Szeliga położył. Niektórzy Familianci ieszcze y po te czasy od imienia tego herbu w Łomżyńskiey Ziemi kwitną, iako Stanisław Trzaska, który pod Pskowem w roku 1582 zsiadłszy z konia, pieszo szedł do szturmu Paproc: o herb: fol: 405. Paweł Trzaska 1680. Jadwiga Trzaskowa, Zakonnica S. Benedykta u Wszystkich SS. We Lwowie. Tenże herb na siebie y na potomkow swoich przyiął na Seymie Horodelskim przy Unii Litwy z Koroną Modylon czy Kufołowicz, Biel. fol: 314, czy Czufołowicz Stryikow: fol. 542 Adam y Samuel w Ziemi Warszawskiey, Walentyn, Paweł, Maxymilian y Kazimierz w Nurskiey 1697.
Herbowi
Biały,
Bielski,
Błażeiowski,
Budkiewicz,
Chojnacki,
Chrzasczewski,
Chrzczonowski,
Dłuski,
Glinka,
Gołuchowski,
Gołyński,
Jarzyna,
Kleczkowski,
Kotowski,
Kurnochowski,
Lubiewski,
Michałowski,
Natowski,
Niemirowski,
Pancerzyński,
Papliński,
Patkowski,
Pielesz,
Podbielski,
Podsędowski,
Ponikiewski,
Popławski,
Popowski,
Roiecki,
Ryczycki,
Szczucki,
Sieklucki,
Słupecki,
Sokołowski,
Swieykowski,
Szygowski,
Trzaska,
Grzonkowski,
Tysska,
Wędrogowski,
Wyleżyński,
Zabielski,
Zakrzewski,
Zimossarski,
Zorawski.
___________________________________________________________
Źródło:
Niesiecki Kasper, „Korona polska przy złotey wolnosci starożytnemi rycerstwa polskiego y Wielkiego Xięstwa Litewskiego kleynotami Naywyższemi Honorami, Heroicznym Męstwem, y odwagą, wytworną Nauką, y naypierwey Cnotą, Pobożnością y Świątobliwością ozdobiona”, T. 4, Lwów 1743, str. 387-388.
|
