Mimo, że ikonograficznym atrybutem wszystkich apostołów, ewangelistów i nauczycieli Kościoła jest księga, tylko połowa „świerczyńskiej dwunastki” ją posiada. Są to czterej Ewangeliści oraz św. Paweł i św. Andrzej, przy czym księgi dwóch ostatnich wyraźnie różnią się od tych samych atrybutów u Ewangelistów. Zastanawiająca jest przy tym identyczna forma graficzna ksiąg trzymanych przez św. Pawła i św. Andrzeja. Obie księgi są białe, bardzo kontrastujące z kolorystyką całej rzeźby, zamknięte, z jednakowym motywem krzyża i ramki oraz trzymane w lewej ręce.
Atrybut św. Pawła w „świerczyńskiej dwunastce” jest bardzo czytelny i zgodny z powszechną tradycją ikonograficzną, bowiem w ikonografii przy postaci św. Pawła Apostoła wyjątkowo konsekwentnie pojawia się zwój, list lub księga, co ma podkreślać jego autorstwo listów apostolskich, które stały się częścią kanonu świętych ksiąg Kościoła. Oprócz trzynastu Listów św. Pawła w skład Nowego Testamentu wchodzi jeszcze osiem Listów powszechnych napisanych przez pozostałych Apostołów, a mianowicie:
- trzy Listy św. Jana;
- dwa Listy św. Piotra;
- List św. Jakuba;
- List św. Judy-Tadeusza;
- anonimowy List do Hebrajczyków.
Łatwo zauważyć, że wśród autorów listów apostolskich nie ma św. Andrzeja. Z tego można sądzić, iż trzymane przez św. Pawła i św. Andrzeja „białe księgi” nie mają podkreślać autorstwa listów apostolskich, lecz jakąś inną ich cechę wspólną, a wyróżniającą ich od pozostałych apostołów. Nasuwa się tu jedynie fakt, iż obaj wywarli ogromny wpływ na rozwój Kościoła – św. Paweł zachodniego, św. Andrzej - wschodniego. Ale czy to miał na myśli Andrzej Majchrzak, zrównując tym atrybutem św. Andrzeja ze św. Pawłem?
Również zagadkowy jest drugi atrybut, w który Andrzej Majchrzak „wyposażył” swego Patrona. Nie widać w nim podobieństwa do ryby, sieci czy „krzyża św. Andrzeja” (w kształcie litery X), które to atrybuty są w ikonografii temu świętemu powszechnie przypisywane.
_______________________
Dla www.klasaa.net
opracował: Leonard Dwornik
|