Założycielem tej trzeciej gałęzi rodu Łodziów z Bnina jest czwarty syn Mikołaja z Bnina Bnińskiego, kasztelana międzyrzeckiego, a wnuk Andrzeja na Bninie Bnińskiego i Jadwigi z Żerkowa:
Wojciech z Bnina (III pok.) Śmigielski (I pok.), który od odziedziczonego po ojcu majątku Śmigla przyjął to nazwisko, w rzeczy samej zaś był Bnińskim, rodzonym bratem Biskupa Andrzeja, Jana i Piotra kasztelana lędzkiego, Bnińskich (Design. Posn. 1435 f. 92), stryjecznym zaś bratem Piotra z Bnina Opalińskiego, Macieja, wojewody i X. Piotra, Biskupa, Moszyńskich. Ożeniony z Małgorzatą (Inser. Posn. 1456 f. 3), pozostawił z niej pięciu synów, z których Jan występuje tylko raz w aktach (Inser. Posn. 1474 f. 13), X. Piotr, zmarły 1475 r. był kanonikiem poznańskim (Inser. Posn. 1474 f. 3), X. Stanisław piastował również godność kanonika poznańskiego (Inser. Posn. 1470 f. 43), Andrzej (Inser. Posn. 1479 f. 13; 1451 f. 150) pozostawił z niewiadomej małżonki syna Stanisława, zmarłego w r. 1475 bezpotomnie i córkę Małgorzatę, pmo voto za Rafałem Leszczyńskim, kasztelanem poznańskim, późniejszym marszałkiem nadw., sdo voto Janem Rozdrażewskim, kasztelanem międzyrzeckim (Inser. Posn. 1514 f. 22, 57). Piąty syn Wojciecha i Małgorzaty Śmigielskich:

Mikołaj z Bnina (IV pok.) Śmigielski (II pok.), miał żonę Różę Wróścińską (prawdopodobnie Chróścicką herbu Rola) (Inser. Posn. 1474 f. 13; 1495 f. 158) a z niej córkę Zuzannę za Janem Nałęczem Nojewskim (Inser. Posn. 1526 f. 357, 441), oraz trzech synów: Jana, Mikołaja i Piotra, steriles (Inser. Posn. 1526, f. 357).

Jan z Bnina (V pok.) Śmigielski (III pok.) był kasztelanem przemętskim od r. 1494-1506 po Macieju Prądzyńskim, krzesło zaś po nim zajął Jan Rozdrażewski – wszyscy trzej w spisie kasztelanów przez Niesieckiego pominięci (Inser. Posn. 1494 f. 61, 158; 1495 f. 158, 159; 1506 f. 192a). Z małżonką Elżbietą niewiadomego nazwiska rodowego spłodził córkę, także Elżbietę, pmo voto za Mikołajem Bardzkim herbu Szasor (Inser. Posn. 1514 f. 22), sdo voto za Stefanem na Powidzu Powidzkim, wojskim kruszwickim (Inser. Posn. 1535 f. 252), oraz czterech synów: Andrzeja, o którym niżej, i trzech bezpotomnie zmarłych: Mikołaja, Wojciecha na Gaworzenie i Stanisława (Inser. Posn. 1508 f. 203; 1513 f. 284).

Andrzej z Bnina (VI pok.) Śmigielski (IV pok.), dziedzic Oporowa, poślubił Katarzynę Mikołajewską herbu Habdank, owdowiałą Załuską (Inser. Posn. 1533 f. 113). Z niej córka Anna za Janem Kąkolewskim herbu Starykoń, i dwóch synów: Sebastian, bezdzietny z Anną Bojanowską herbu Junosza (zob. Roczn. II str. 3; Inser. Posn. 1550 f. 243), i:

Mikołaj z Bnina (VII pok.) Śmigielski (V pok.), pan na Ruchwicach, Goli i Gaździnie (Inser. Posn. 1528 f. 261, 528; 1548 f. 174), ożeniony z Zofią Białoszewski herbu Odrowąż (Inser. Posn. 1550 f. 243), która mu powiła synów sześciu: Jana, o którym niżej; Andrzeja (Inser. Posn. 1551 f. 334), Jerzego (I. P. 1551 f. 344; 1555 f. 802), Stanisława, ożenionego z Jadwigą Kiszewską herbu Drya (I. P. 1551 f. 344; 1555 f. 802), Krzysztofa, wraz z Stanisławem, współdziedzica Śmigla (I. P. 1556 f. 940), wszystkich czterech bezpotomnych, wreszcie Kaspra (I. P. 1551 f. 344; 1555 f. 802), po którym pozostała córka Jadwiga za Janem Wilkowskim herbu Odrowąż i dwóch synów: Mikołaj Kazimierz i Stanisław, zmarły 1658 r., który miał Katarzynę Zdżarowską herbu Poraj za małżonkę. Z tych Mikołaj Kazimierz przeniósł się na Litwę i w r. 1698 podpisał elekcją Augusta II z województwem wileńskiem. Po nim to zapewne idzie odnoga litewska Śmigielskich, która dotąd podobno kwitnie w Święciańskiem, a dawniej osiadła w Brasławskiem, o której piszemy niżej.

Jan z Bnina (VIII pok.) Śmigielski (VI pok.), wszedł w związki małżeńskie z Katarzyną Grocholską herbu Topór, córką Jana (Akta kcyńskie, nr. 26 f. 668, 193). Ta mu powiła sześcioro dzieci. Z córek: Katarzyna, pmo voto za Janem z Werbna Pawłowskim, sdo voto za Mikołajem z Brudzewa Mielżyńskim herbu Nowina (zob. Roczn. I str. 199; Relat. Posn. 1659, ks. VI f. 38); Maryanna za Marcinem Tarnowskim herbu Rola, podczaszym łęczyckim; wreszcie Zofia za Pawłem Leśniowolskim herbu Grzymała, starostą zatorskim. Z synów: Stanisław, podobno bezpotomny, (1659 ks. kcyńskie nr. 14 f. 57). Bernard zaś przeniósł się w Sochaczewskie i ztamtąd podpisał elekcją króla Jana Kazimierza 1648 roku.

Jan z Bnina (IX pok.) Śmigielski (VII pok.) poślubił Annę Kaczkowską herbu Pomian (Inser. Valc. 1683, f. 15; Inser. Posn. 1647 ks. II f. 1117), z którą spłodził syna Stanisława i trzy córki: Joannę, pmo voto za Wojciechem Szczanieckim Herbu Osorya (zob. Rocz. I str. 265), sdo voto za Tomaszem Szeligą Trzebińskim (Resign. Posn. 1650 f. 959); Annę za Janem Kasprem Szeligą Zychlińskim (zob. Roczn. I str. 385); wreszcie Katarzynę za Władysławem Wojsławskim herbu Korab (Inser. Valc. 1683 f. 15).

Stanisław z Bnina (X pok.) Śmigielski (VIII pok.), dziedzic Oporowa, gdzie wzniósł piękny kościół parafialny 1640 r., ożeniony z Katarzyną Krzyżanowską herbu Świnka (Relat. Posn. 1659 ks. VI f. 38), był ojcem słynnego wodza partyzanckiego, Adama, dalej Kazimierza 1704 r., bezpotomnego, oraz dwóch córek: Anny za Łukaszem i Konstancyi za Franciszkiem Błociszewskimi herbu Ostoja.

Adam z Bnina (XI pok.) Śmigielski (IX pok.), starosta gnieźnieński, znakomitego dobił się rozgłosu w narodzie i jest jedną z najsympatyczniejszych postaci rycerskich w dziejach Rzeczypospolitej. Henryk Rzewuski wziął ją za treść do swej powieści historycznej p.t. „Adam Śmigielski, starosta gnieźnieński” (2 tomy, Petersburg 1852). K. Wł. Wójcicki poświęcił Adamowi Śmigielskiemu w „Tygodniku Ilustrowanym” (r. 1863 t. VIII) wyczerpujący i pięknie napisany życiorys, który w streszczeniu tutaj podajemy:
Śmigielski Adam był jednym z najdzielniejszych wodzów partyzanckich po Stefanie Czarnieckim w pierwszych latach XVIII wieku. Zaprawiony do boju pod wodzą hetmana Jana Sobieskiego, towarzyszył mu w wyprawie pod Chocim 1673 r. Dokonany pogrom Ottomanów, okrywszy sławą hetmana, pozwolił mu zamienić buławę na berło królewskie. Po zgonie Sobieskiego popierał wybór Augusta II, elektora saskiego, a gdy wszedł zwycięzkim pochodem do Polski Karol XII, po rozbiciu wojsk saskich, Śmigielski, wtedy już cześnik koronny i starosta gnieźnieński, gdy Szwedzi wtargnęli do Wielkopolski, zbiera najprzód 24 jeźdźców, w nocy rozbija oddział Szwedów. Szlachta na wieść tak pomyślną gromadnie się z nim łączy, wkrótce staje na czele 20 chorągwi jazdy, gromi w podjazdach nieprzyjaciela i rzuca straszliwy popłoch na groźne i zwycięzkie dotąd zastępy Karola XII. August II w roku 1706 wsparty pod Kaliszem pomocą Menżykowi i Śmigielskiego, rozbija wojska szwedzkie i chorągwie polskie będące po stronie Stanisława Leszczyńskiego. Stojący na ich czele Józef Potocki, wojewoda kijowski, dostał się w niewolą Śmigielskiemu. Wojownik ten podsiwiały, ujrzawszy jego córkę jako brankę swoją, rozgorzał ku niej miłością. Pod wpływem uroczej Zofii Potockiej uwalnia jej ojca z całą rodziną i sam przechodzi na stronę Leszczyńskiego. Odtąd wiernie i gorliwie mu służy. Kiedy skruszoną została potęga Karola XII po Połtawą, Śmigielski przedziera się do Benderu i nakłania Leszczyńskiego, że ten do miejsca schronienia króla szwedzkiego przybywa, w nadziei otrzymania posiłków od sułtana. Ale były to złudne marzenia, August II powrócił do Polski, objął napowrót władzę królewską, Leszczyński musiał kraj opuścić. Wtedy Śmigielski w r. 1714 zdał się na łaskę elektora saskiego, który mu przebaczył i wrócił do łask dawnych. Osiadł więc w gnieździe ojczystem, poślubiwszy tęż samą Zofię Potocką, którą poznał na polu bitwy, gdy konno objeżdżając szeregi, wraz z matką rozdawała ładunki. Umarł jako rolnik, jak powszechnie sądzono, ostatni z rodu, nie pozostawił bowiem z Potockiej, która po jego śmierci wyszła powtórnie za mąż za Dominika Piotra Kossakowskiego, kasztelana podlaskiego, żadnego potomstwa.

Tymczasem okazało się później, że ród Łodziów z Bnina Śmigielskich kwitnie dotąd w jednej odnodze na Litwie, dokąd, jak wspomnieliśmy wyżej, pierwszy prawdopodobnie przeniósł się Mikołaj Kazimierz Śmigielski. Jak się zdaje, był synem jego, Mikołaj z Bnina Śmigielski, który w r. 1733 już jako koniuszy inflantski podpisał elekcyą króla Stanisława Leszczyńskiego. Odtąd pojawiają się wciąż Śmigielscy w Brasławskiem i stale się piszą „z Bnina”, wszakże nie posiadamy o nich bliższych wiadomości. Z notat tylko p. Adama Łopacińskiego podajemy tutaj niektórych luźnych członków tej odnogi. I tak.

N. z Bnina Śmigielski, chorąży parnawski, miał z Konstancyi Graffówny, sdo voto Piotrowej Żabiny, dwóch synów: Jana chorążego petyhorskiego, dziedzica Juchnowca, i Kazimierza, chorążego parnawskiego w r. 1787.

Kajetan Łodzia z Bnina Śmigielski, krajczy brasławski, był ożeniony z Zderkiewiczówną; brat jego Tadeusz był z kolei skarbnikiem i strażnikiem brasłwaskim; ich zaś brat stryjeczny, Jerzy z Bnina Śmigielski, był rotmistrzem brasławskim, dziedzicem dóbr Waszkanć, i podpisał jako poseł powiatu brasławskiego w r. 1764 elekcyą króla Stanisława Augusta. Prawdopodobnie synowie Jerzego byli: Józef Łodzia z Bnina Śmigielski, dziedzic Waszkanć 1790 i Kazimierz, subcenturio brasławski, w roku 1780 dziedzic Waszkanć, ożeniony z Joanną Zawadzką.

W początku XIX stulecia Ferdynand i Zygmunt Śmigielscy. W roku 1849 Mikołaj Łodzia z Bnina Śmigielski, dziedzic Ciekania, bezpotomny. W r. 1821 Paweł Śmigielski, sędzia grodzki brasławski. Michał Śmigielski, syn Jana, dziedzic Żar, był ożeniony z Apolonią Lachowicką Czechowiczówną gerbu Ostoja; inny zaś Śmigielski miał za sobą Teklę Lachowicką Czechowiczównę, córkę Bernarda i Józefy z książąt Mirskich. W roku 1859 żył Ignacy Śmigielski, syn Kazimierza, w Święciańskiem. Józefa Śmigielska byłą za Janem Łopacińskim, sdo voto za Kiełpszem, sędzią grodzkim brasławskim; Maryanna Śmigielska około roku 1744 za Danielem Dąbrową.


-----------------------------------------------------------------

Źródło:

Żychliński Teodor, "Złota księga szlachty polskiej", T. VI, str. 58-61, Poznań 1884.