Krótki opis historyczny kościoła parafialnego i obrazu cudownego Matki Boskiej w Świerczynie. Podał X. prob. Stanisław Świderski. Wieś Świerczyna, wywodząca swoją nazwę od wielkich lasów świerkowych, należała w 14, 15 i aż do początku 17 wieku do możnej rodziny wielkopolskiej Borek Gostyńskich, którzy tu zapewne kościół parafialny założyli, ale w którym roku, niewiadome. W roku 1471 Maciej Borek de Gostyń dziedzic Świerczyny, zapisał kościołowi w Świerczynie 112 dukatów węgierskich, a w roku 1608 posiadał jeszcze wieś Zygmunt Borek Gostyński. Później była długi czas w ręku Malczewskich i Modlibowskich. Istniał on atoli już na początku 15 wieku, albowiem w r. 1685, gdy go Gniński wizytował, posiadał dokument z roku 1412, rozstrzygający spór proboszcza świerczyńskiego z poddanymi wsi Kleszczewa o wolny wręb w lesie. Od samego początku z drzewa postawiony, podlegał częstym ruinom, z których go ówcześni właściciele miejsca dźwigali. Pierwiastkowy jednakże kościół stał kilka wieków, bo w czasie wizyty Wolskiego z r. 1667 był w nim jeszcze ołtarz fundowany w r. 1497 przez jakiegoś Dzierżysława, ówczesnego proboszcza miejscowego.

W miejsce tego kościoła postawił w drugiej połowie 17 wieku nowy — Wojciech Malczewski, kasztelan lędzki, ówczesny dziedzic Świerczyny, jak uczy wizyta Gnińskiego z r. 1685, która mówi: »Parochialny kościół w Świerczynie jest drewniany, nowo wystawiony z pobożności niegdyś urodzonego Wojciecha Malczewskiego, kasztelana lędzkiego, dziedzica miejsca, jako też ur. Jana Daleszyńskiego, pisarza ziemskiego poznańskiego, który z przywiązania do tego kościoła podjął nie małe wydatki. Jest pod tytułem św. Łukasza apostoła i ewangielisty i św. Wojciecha b. i m. poświęcony przez przewielebnego Macieja Kurskiego, sufragana poznańskiego, dnia 23 kwietnia 1675 r., jak to pokazuje tablica na ścianie kościoła zawieszona. »Kolatorem jest ur. Maciej Malczewski, podstolic kaliski«. — W kilkadziesiąt lat później kościół świerczyński zaczął znowu upadać. Podźwignął go Stanisław Malczewski, dziedzic wsi, podstolic kaliski, jak uczy wizyta Wolińskiego z r. 1737. »Kościół ten świerczyński — mówi — drewniany, restaurowany jest całkiem nakładem ur. Malczewskiego, podstolica kaliskiego, z roku 1730 i Urszuli z Niegolewskich Malczewskiej z r. 1739«.

W kościele świerczyńskim zaprowadził bractwo Niepokalanego Poczęcia Stanisław Malczewski około 1720 roku. — Księgi tego kościoła zaczynają się od roku 1702-go i zawierają niektóre notatki o wojnie szwedzkiej za Karola XII, o powietrzu morowem, szarańczy itp., a nawet przytaczają tradycyą, jakoby kościół świerczyński już w r. 1070 założony został i jest to wielce prawdopodobnem, bo dotychczas pomiędzy ludem utrzymuje się podanie, że św. Wojciech, przechodząc kraje słowiańskie, przybył do Polski i tutaj, gdzie obecnie wznosi się kościół, na pagórku odpoczywając, nauczał tłumy pobożnego ludu. Na pamiątkę tej przygody z wdzięczności i miłości ku ternu Świętemu wystawili pierwszą świątynię Bożą pod tytułem św. Łukasza i św. Wojciecha.

W wielkim ołtarzu znajduje się obraz Matki Boskiej świerczyńskiej od wieków cudami słynącej. Na znak otrzymanych tu stokrotnych łask i doznanych cudów umieszczone są po obu stronach wizerunku liczne wota. Dorocznie odbywają się ku czci Najświętszej Panny Maryi sześć odpustów, na które ściąga dotąd wielki zastęp wiernych z całej okolicy, aby przed cudownym obrazem Boga Rodzicy wyprosić i uskarbić łaski dla siebie i rodzin. — Ponieważ kościół drewniany chyli się ku upadkowi, a nie będziemy w stanie o własnych siłach potrzebnego funduszu zebrać na nowy kościół, jesteśmy zmuszeni udawać się z prośbą o pomoc innych.