Marian Jasiak urodził się 25 lutego 1912 roku w Poznaniu. Rodzicami jego byli: Weronika Smogorzewska (15.11.1884–26.11.1953) i Antoni Jasiak. Szkołę powszechną ukończył w Kobylnicy, powiat poznański. W latach 1925-1927 uczęszczał do Szkoły Wydziałowej w Pobiedziskach, gdzie ukończył klasy II i III. W 1927 r. został przyjęty do Państwowego Seminarium Nauczycielskiego Męskiego w Poznaniu, które ukończył w 1932 r.
Dwa lata pozostawał bez pracy. Od 1.11.1934 do 31.07.1935 r. pracował jako nauczyciel prywatny w majątku w Wełnie, pow. obornicki. Od 1.09.1935 r. pracował kolejno jako nauczyciel kontraktowy w Borzechowie, Tczewie i Cuplu, pow. ostrołęcki. Tam otrzymał nominację na nauczyciela etatowego.
W latach 19.09.1933 do 17.09.1934 r. odbył czynną służbę w Dywizyjnym Kursie Podchorążych Rezerwy w 14 Dywizji Piechoty w Poznaniu i Lesznie. Stopień oficerski podporucznika otrzymał rozkazem MON z dnia 1.01.1936 r. Ćwiczenia oficerskie odbył w 55 Pułku Piechoty w Lesznie w roku 1937.
22 czerwca 1937 r. zawarł związek małżeński z Stanisławą Długiewicz z Leszna. Z dniem 1.07.1937 r. przeniósł się do Białych Szczepanowic (pow. Ostrów Mazowiecka), gdzie mieszkał i pracował do 31 marca 1945 r.
Mobilizacją powszechną w dniu 29 sierpnia 1939 r. został przydzielony do 41. dywizji piechoty generała brygady Stanisława Skwarczyńskiego w charakterze dowódcy plutonu piechoty w Ostrów-Komorowie. Dywizja była odwodem Naczelnego Wodza. Jego pułk brał udział w kampanii wrześniowej w obronie miasta Różan nad Narwią, a jego pluton został skierowany do obrony brodu na rzece Narwi między miastami Różan a Pułtuskiem, gdzie doszło do bezpośredniej walki z nieprzyjacielem. Po wycofaniu się i dołączeniu do pułku brał udział w walce w okolicach Liwca w woj. lubelskim. Po wycofaniu się dywizji przez Łuków doszedł w okolicę Łucka, gdzie w dniu 18.09.1939 r. rozwiązano jednostkę.
Wrócił do domu 30.09.1939 r. do Białych Szczepanowic, gmina Boguty w woj. łomżyńskim. gdzie w latach 1939-1941 pracował jako kierownik szkoły w „szkolnictwie polskim za granicą” zorganizowanym przez władzę radziecką. Od 1937 r. kontynuował budowę drewnianej szkoły w Białych Szczepanowicach*. Do wybuchu wojny ukończona była jedna klasa a po zakończeniu wojny wieś otrzymała szkołę z trzema klasami i dwoma mieszkaniami dla nauczycieli. Dziś trudno sobie wyobrazić ile trudu, ile pracy społecznej Mariana Jasiaka i mieszkańców wsi włożono w budowę szkoły w czasie wojny.
Po wybuchu wojny niemiecko-radzieckiej od 22.6.1941 do 15.8.1944 pracował wraz z małżonką Stanisławą w swoim obwodzie szkolnym w zorganizowanym tajnym nauczaniu, ucząc dziesiątki dzieci, w zamian za mieszkanie i wyżywienie świadczone przez mieszkańców okolicznych wsi. Po wyzwoleniu tamtejszych terenów przez Armię Radziecką, tj. po 16.08.1944 r. rozpoczął nauczanie najpierw w jednej klasie, a po wyremontowaniu następnych klas i znalezieniu nauczycieli, w dalszych klasach. Organizując dalej szkołę, uczył w niej do 31.03.1945 r.
Następnie przeniósł się do Wielkopolski na teren powiatu leszczyńskiego – z dniem 1.04.1945 r. do Popowa Wonieskiego, a od dnia 1.12.1947 r. na stanowisko kierownika szkoły w Goniembicach. W tych miejscowościach organizował kursy dla młodzieży i analfabetów.
W czasie od 1 czerwca do 11 września 1953 roku ukończył kurs dowódców kompanii w jednostce wojskowej w Śremie w woj. poznańskim.
Z dniem 1.09.1953 r. został przeniesiony „na własną prośbę” na stanowisko nauczyciela do Szkoły Podstawowej w Drobninie. Mieszkając w budynku szkolnym w Krzemieniewie (w mieszkaniu po Stefanie Boruczkowskim, ostatnim kierowniku szkoły przed włączeniem jej w strukturę Szkoły Podstawowej w Drobninie), uczył tam klasy I-II i w Drobninie w klasach III-VII. Jako jedyny nauczyciel mieszkający w Krzemieniewie prowadził przez 9 lat Wiejski Zespół Świetlicowy, który uświetniał wszystkie uroczystości państwowe i spółdzielcze. W dniu 3.06.1959 r. uzyskał dyplom i kwalifikacje do nauczania w szkołach podstawowych, kierunek pedagogika ze specjalizacją w zakresie nauczania początkowego w Studium Nauczycielskim nr 2 w Poznaniu.
W Krzemieniewie mieszkał i pracował do 4.06.1962 r.**, przeprowadzając się wraz z rodziną do własnego domu jednorodzinnego w Lesznie, który budował w latach 1952-1962 na działce zakupionej z wykorzystaniem pożyczki w Banku Inwestycyjnym. Od 1.08.1962 r. do 31.08.1971 r. pracował w administracji szkolnej w Wydziale Oświaty i Kultury w Lesznie, początkowo na stanowisku Kierownika Referatu Ogólnego a następnie Podinspektora Szkolnego. Ostatni rok, chcąc podwyższyć podstawę do emerytury, od 1.09.1971 do 31.08.1972 r. kierował Szkołą Podstawową w Gołanicach, pow. leszczyński.
W latach 1953-1979 pracował społecznie w spółdzielczości wiejskiej, był członkiem Rady Nadzorczej GS w Krzemieniewie, członkiem Rady Nadzorczej PZGS w Lesznie (1954-1975), członkiem Rady Nadzorczej w Wojewódzkim Związku Spółdzielni Rolniczych w Lesznie (1975-1979). W latach 1967-1985 był instruktorem i sekretarzem Wojewódzkiej Komisji Spółdzielni Uczniowskich w Lesznie. Był również działaczem Związku Nauczycielstwa Polskiego przed wojną (członek ZNP Czyżew woj. białostockie), a po wojnie był Prezesem Ognisk ZNP w Osiecznie, Lipnie, Drobninie i członkiem Ogniska w Lesznie woj. leszczyńskie.
Za pracę nauczycielską, tajne nauczanie i pracę społeczną został uhonorowany następującymi odznaczeniami:
- Zasłużony Działacz Ruchu Spółdzielczego – 7.07.1957 r.
- Złoty Krzyż Zasługi – 28.06.1973 r.
- Krzyż Kawalerski orderu Odrodzenia Polski – 3.10.1979 r.
- Medal Komisji Edukacji Narodowej – 20.06.1980 r.
- Medal za Udział w Wojnie Obronnej 1939 roku – Uchwała RP z 2.03.1983r.
- Medal 40-lecia Polski Ludowej – 22.07.1984 r.
- Odznaka ZNP za tajne nauczanie – 10.06.1985 r.
- Medal za długoletnie pożycie małżeńskie 7.01.1987 r. (Złote Gody)
- Złota Odznaka ZNP – 29.06.1987 r.
Marian Jasiak jest ojcem dwóch synów: Andrzeja (1944) i Lecha (1948). Mając 82 lata, zmarł 2 września 1994 roku w Lesznie, gdzie został pochowany na cmentarzu przy ul. Kąkolewskiej.
W setną rocznicę urodzin ojca
opracował: Andrzej Jasiak
________________________
Przypisy AJ:
*/ Więcej o historii szkoły w Białych Szczepanowicach na stronie Społeczno-Oświatowego Stowarzyszenia Pomocy Pokrzywdzonym i Niepełnosprawnym „EDUKATOR” w Łomży
[ http://www.sosedukator.pl/szkoly-podstawowe/biale-szczepanowice/242-historia-szkoły ]
**/ data znajdująca potwierdzenie na stronie Szkolnego Centrum Informacyjnego Zespołu Szkół Szkoła Podstawowa i Gimnazjum w Drobninie w części III historii szkoły „Losy szkoły po II wojnie światowej 1945-1988”
[ http://www.drobnin.aplus.pl/viewpage.php?page_id=48 ]
________________________
Dla www.krzemieniewo.net
w 101. rocznicę urodzin Mariana Jasiaka,
za zgodą Autora
nadesłał: Leonard Dwornik
|