Ołtarz S. Stanisława
Anno Dni 1642 die 29 Marty
Zrzadziełem sznicerza z Borku na imie Jana Hanusika na zrobienie ołtarza małego w chor wielki do nowego kościoła, który ma bydz wysoki z aniołem od stolca łokci 8 szeroki ze skrzydłami łokci 3/2. Ma dac tumbę na wysz łokiec y cale dwa. Rama dwoista na farze szeroką łokci 2/1 wysoka łokci 3 bes dwuch calów w tumbie ma dac fhilonek do malowania figury iakiey. Z gładkiemi listwowaniem do marmuru. Postumenti ma dac z twarzami angelskimi między marmur z gładkiemi listewkami. Na postumentach ma dac osoby alias posągi miasto słupów: na prawe skrzydło S. Stanisława Kostke: na lewe skrzydło S. Benedicta w ieich habitach zakonnych wysokie po łokci 2. Podle nich skrzydełka skromne proportionalne a przejrzyste. Jednak w tym prawym skrzydle ma przestrzegac aby do kazalnice nie zasłaniało gwoli czemu od grzimsu skrzydła równo z kazalnicą. Grzims ma dac z listewkami gładkiemi do marmuru. Nad grzimsem da szczyt pod cerkiel z oblistwowaniem gładkim do marmuru.
Na szczycie ma dac dwuch aniołów z leliami między któremi da tablice o dwuch słupkach z oblistwowaniem gładkim do malowania figury: nad tą tablicą da rzezanego Rafała S. Archangoła. Te ramy oboie ma dac na farze, flamowane mieiscami suptelno rzezane, y bessowane, a ołtarz wszystek wyprawny, gotowy dla czarny polorowany farby malarski, a mieiscami do suptelnej pozłoty. Te robote ma wystawic do święto SS. Piotra y Pawła. Panu Bogu na chwałę wedle upodobania ludzkiego sobie na sławe y na zatrzymanie dalszy roboty mocno zrobic, porządnie oddac y statecznie w kościele na swym mieiscu postawic Na te robote mam mu dac drzewa swoiego co potrz.
A od tey roboty mam mu dac
Pieniedzy Flr 90
Pszenice czwiert 1
Piwa beczke 1
Rży czwier 3
Grochu wiert 1
Wszystko leszynski miary
Nadkładałem sznicerzy do tego zrządzenia inferis zrządzenia na ołtarz S. Antoniego
Malarz tego ołtarza inferis
Isz mi fałszywą dał pozłotę (bo w Borku przy swey sprawie malował) miał ode mnie wziąć kijem, ale ubłagany od Xy. Borkowskich musiałem odstąpic)

Piec Cegielny
Zmierował Jorga malarz z którego die 20 Septembris strycharz Kristoph cegły wypalony wybrał In nro 13600 okrom deki który in nro …. odkupiełem u strycharza czwiertnią rży. Ten piec był nie wysklepiony z wierzchem cegły napełniony był niedobrze wypalona chociaż drew 22 sążeni spalił, długie klofty po dwa łokcia dla tego ysz ściany świeże y ziemia woda była zamuliła.

Na Wieżą kościelną
Script włożony w banierę miedzianą, dla memoryi kościelnego Budynku
y zachowania pewności Summ fundowanych
A. 1642
Bogu w trójcy swiętey jedynemu na Chwałę Przenajświętszy Matce iego na czesc y świętym Patronom swoim na ozdobe. Pod tytułem Niepokalanego Poczęcia Najświętszy Panny Mariey. Ten kościoł z gruntu podmurowac, sklepy wysklepic y drzewem na teysz dziedzinie zrodzonym zrobic y opaske obmurowac wymierowac y wewnątrz kosztem y nakładem swoim własnym sporządzić y wystawić kazał Stanisław ze Bnina Smigielsky herbu Łodzia dziedzic w Oporowie y jedyny podawca kościoła oporowskiego z Katarzyną herbu Rosa Zdzarowska małżonka swoia.
Za czasów rządce powszechnego kościoła Bożego Urbana Osmego Oyca Świętego Papieża rzymskiego. Pod spokojnym panowaniem Niasniejszego Władysława Czwartego króla Polskiego szczęśliwego y narodom postronnym strasznego woiownika. Za czasów Jaśnie wielebnych pasterzów kościołów katolickich w koronie Polski: Macieia Łubińskiego Arcybiskupa gniezinskiego: Carola Ferdynanda Krolewica Polskiego Płockiego y oraz Wrocławskiego Sląskiego y Andrzeia Szołdrskiego Poznańskiego biskupów. Pod czasem srogiego zamieszania wojennego w rzeszy niemiecki, między Ferdynandem Ernestem Tzrcim cesarzem chrześcianskim y rebeliantami a nieprzyjaciółmi kościoła powszechnego.
W roku tysiącznym sześcsetnym czterdziestym dnia 22 marca to iest w dzien Czwartkowy swieta Błogosławionego Jachyma Świętego. Cieśla Ranth mistrz y Foltyn Wandel podmistrzek sleżacy zaczeli około drzewa robote, y z pilnym usiłowaniem swoim wszystkie ściany wystawili.
Ryspe dachem nakreli. Sklarze okna zrobieli. Thesarze spowiednice y ławy ac Lorze wielkim sporządzili. drzwi wszystkie sporządziwszy kościół zawarty zamczysto oddali. Za dziwną ordinatią y pomocą niebieską w tymże roku w środe w który wypadała wigilia święta Niepokalanego Poczęcia Naswietszy Panny Mariey. Nazaiutrz ipso die Immaculatos Conceptionem summa sollenitate et Deo Gratiarum action odprawieło się nabożeństwo z pobłogosławieniem Boskim przes nadane zupełne odpusty z Rzymu na tenże dzień przysposobione przes wielebnego oyca xiedza Macieia Szamarzewskiego societatis Jesu Collegium kaliskiego na ten czas rectora. Przy zgromadzeniu wielu osob duchownych y swiedskich. Na chętnych y przy wielkim concursie pospolitego ludu. Pod czasem residenty Plebana oporowskiego kościoła xiedza Thomasza Trestkowskeigo poneciusa, który post expeditem sollenitatem morte repentiva coruptq die 29 Januar Anno dni 1641. Hic primus occubuit.
Cisz cieśle nakoło kościoła opaske z wieża y zakrystyia postawili, pobieli, y trzy dzwony od starego kościoła przeniowszy na nowa wieza wprowadzili.
Cisz cieśle stary kościół (którego patrocinium SS. Martini et Clementis Bpatas) nowym dachem pokryli y ściany dla ruiny wsparli y opatrzeli.
Przy dokończeniu huius operis, w którym aby In perpetuam Divinq cultq per promotionem et protectionem Bd v Ma. promoveatur niegodny takowy przysługi, niegodnie wszechmocności y prowidenty niebiesky prosząc. Ten znak przejaswietszy Panny Patronki swoiey patrociny na tey wieży stawiaiąc. Deo In gloriam Immaculatas BB Mr Vir et sanctori patronorum In honorem sibi In confussionem peccatorum In remissionem. Verius et famatiq antecessory et succesory in meritum. Et omnibus Immaculatam Conceptionem pie colentibus in memoriam eternam. Ten script ręką swą własną pisany y podpisany fundator w baniere kładzie we czwartek przed świętem trójce przenajświętszy w roku 1642. Przy bytności wielebnych prałatów iako xiedza Bartholomeia Wieczorkowskiego dziekana krobskiego plebana rydzyńskiego. Thomas Vollfyga canonici glogoviensis exulis a Sillesią protunc praesidentis comendary huius Eccl. Rndi Patris Simonis ordinis S. Benedicti a Lubin confessony ordinary fundatory et et Luca a Sokolniki Capellari Eccl. Eiusdem.
A ysz budynek tego Kościoła za wolam bożą y dziwną providentią niebieska na grancie plebańskim staneł. Tedy aby successu temporis et necessitatis w budowaniu domów sługom kościelnym posteritas zatrudnienia nie miała: fundator dworowi swoiemu sztuke roli od zawszy w szersz zagonów 23 a na dłusz od drogi zapłotny podawszy asz do granic Oporowka małego grantowi plebańskiemu przyległych do prowentow plebańskich ratione meliorationis przyczynia, y in vim commutationis za to staie kościelne, które in perpetuum pervisionem D.D. commissariorum et per decretum officy in perpetuum dawa. A ponieważ scripts et privilegia ecclesiastica przez zaniedbanie patronorum albo tesz przez przygody nieszczesne ginąc zwykły: tedy propter perpetuam certitudinis nobiam in memoriam acta inscriptionem huic Eccl. Pertinentiem tu zachowac. Anno 1624 na grodzie poznańskim.
Tenże Stanisław Śmigielsky do rąk pana Piotra ze Bnina Opalinskiego na fundatia altarysty z czynszu po złotych 8 od sta oddał. Anno 1629. W grodzie wschowskim. Tenże Stanisław Śmigielsky złotych 500 z rąk Pani katarzyny ze Bnina Pawlowski na fundatia altaristy z czynszu po złotych 8 od sta na obligatia Oporowa odebrał. Anno 1632. W grodzie Poznańskim. Tenże Stanisław Śmigielsky Flr 300 legatorem Malinowskich na fundatia altysty z czynszu po złotych osmi od sta na obligatią oporowa odebrał. Anno 1633. W xiegach ponieckich. Pani Katarzyna z Grocholina Śmigielska sto złotych na sol ubostwu do szpitala z czynszu po złotych 8 na grancie Stanisława Kostrzewskiego funduie Anno 1638. W xiegach kościańskich. Tenże Stanisław Śmigielski złot. 320 na odwieszą ubostwu do szpitala z czynszu po złotych 8 na Oporowie funduie. Potrzeba szukac w xiegach zda mi się poznańskich. Tenże Stanisław Śmigielski roli sztuke z łąką przy drodze poniecki za bożą męką y ogrod za skotnicami szpitalowi zapisał y wiecznie darował.

Rynna Miedziana z Smoczą Gębą
Anno dni 1642 die 16 Septembris
Uczyniełem postanowienie z Handrykiem kotlarzem z Leszna w ten sposób. Ma ze swoiey kotliny zrobic rynienke zagiętą która puidzie między ścianą a kopula kapliczna od pośredni Drzewiany rynny asz ku małemu chorowi na cmentarz, y przyprawic w ściany coby nie zaciekalo między ścianą a blache. Mam mu na wage dac za czery funty Flr 3. Cokolwiek będzie zbywało od rynny powinien oderznąc, a te odrzynki odważyc y nie kłaśc tego w comput i w zapłate. Na koniec rynny ma dac z kotliny odbitego smoka z głową z skrzydłami ze wszystkimi y do niego rynienke nadstawic wedle potrzeby za która mam mu dac Flr 12, W tychże pieniądzach iusz sie nie includuie robota co to postanowi y przybiie y pręt żelazny alias podpora pod smokiem. Cokolwiek Bendzie zbywalo od rynny powinien, a waży rynna funt 36.
Facit z. 27 wszystka rynna ze smokiem dałem kotlarzowi z. 39. Malarzowi złotych 4 Facit z. 43

Ołtarz S. Antoniego
Anno dni 1642 die 2 Novembris
Tegosz sznicerza ut Supra z Borku powyszsze zrządzenie skasowawszy de novo zrządziełem na ołtarz S. Antoniego który ma dac według stolca wymurowanego proportionalny naszersz zalomanym tumbam y skrzydłem aby kazalnicy nie zasłaniał na wysz od stolca z aniołem ma bydz wysoki łokci 8. Tablice dwoie iedna do samego obrazu S. Antoniego, który iusz odebrał, drugą nad xymsem w osm grani wedle modności szeroka y wysoka także w tumbie tabliczka do malowania obrazu, przy tablicach maią bydz po dwa słupy przy wielki tablicy pobok slupów maią stac dway patronowie S. Stanislaw Kostka y z Swietym Bendedictem rzezani, na szczytach da pieramides gdzie się godzi Bendzie z twarzami anielskiemi. Naiwyszszym szczycie da archanioła Gabryela wszytek ołtarz okrom osob ma dac czarno farbowany besowany y wyglansowany na kształt hebanu tam gdzie się bendzie godzieło da flamowane stuki y rzezane kandy bendzie rozumiał. Zgoła im lepi kształtni y porzadni zrobic, tym się lepi Panu Bogu przysłuży mnie samego do dalszy roboty pociągnie y do zalecenia ludskich robot. Ma na swym miejscu choc nie wszystke robote postawic wigilia świętego Mikołaja. Od tey roboty mam mu dac:
Pieniedzy złotych 20
Pszenice czwiert 1
Grochu wierteli 2
Piwa beczke 1
Rży czwercin 3
Jeczmienia czwiert 1
To wszystko leszynski miary
Skopu 1
Potrzeby wszystkie do tego ołtarza ma dac swoie a ia iusz nie wspominam tego drzewa które dawno zabrał y dzisia wziął tarcic grzeskowych: 11. Darowałem mu za droge dzisiayszą pszenice wierteli 2.
Tego zrządzenia ołtarza postawiłem S. Stanisławowy przeciwko kazalnicy.

Szklarz
Anno dni 1642 die 28 Decembris
Zrzadziełem Tomasa Gregorego szklarza z Domachowa na zrobienie okien do kaplice P. Mariey Bolesny których ma bydz 13 ze szkła mego taflowego mam mu dac od nich pieniędzy złotych 9.

Strycharz
Anno dni 1643 die 17 January
Tegosz strycharza Krystopha Szolca zatrzymałem po ty robocie którego zrządziełem był na pietnaście tysięcy w iedne robote pieca, ale iusz się nie włoży w piec tylko dziesięć tysięcy cegły, tedy contract spisałem z nim w ten sposób. Naprzod mam mu płacic od kaszdego tysiąca cegły po Flr 3 a od pieca całego
Rży wierteli 10
Soli miara wierzchowata
Masła rozmiar 1
Miesa połec 1
Jarzyny wierteli 5
Wszystko na leszynską miare
Gomołek trzygroszowych 40
Piwa rozmiarów 30
Z osobna do ognia palenia rozmiarów 5
Do tey roboty ma sobie materia sposobią czeladz chowac. Gline kopac wozic rosprawiac. Czasku cegline nie ma mieszac. W szopie powinien sobie tyle urównac aby nie koplowa cegłę oddawał y lepi cegłe wypalac nizeli przeszłego roku: powinien sobie piec po paleniu wyprzątnąc. Grusły wywiesz y zapłaty za nie nie brac. Ta cegła którą w czeluściach dam zerwie y w drzwiach mnie należeć ma, a iesli mi się dobrze w robocie y wypaleniu cegły stawi, powinien mu bende na cły rok pozwole cegły serowy przedac tysiąc Odprawiełem tegosz Strycharza po wypieleniu 4. Pieca bo nic nie umiał drew napsował, cegły nie dopalał trzeba będzie mieć pamiec na to w ścianach opaske, ktera ognie, założyc dobrą

Slosarz
Anno ut Sup. y 22 January
Zgodziełem się z Lorencem slosarzem z Ponieca, który do kaplice babaly ma zrobic pobielanam robotam zawiasy łamane cztery pary. Zamel ślepy prosty pobielany regle do zapadania pobielane. Do kraty pod ołtarz da zawiasy długie, które na rogi ramów od kraty ścisną y zamek reglisty pobielany do teyże kraty. Mam mu dac za te robote Flr 9

Obraz Judity Christi
Anno dni 1643 die 14 February
Postanowiełem z panem Danielem malarzem z Leszna na wymalowanie obrazu Judity Christi, który ma wymalowac wedle consztu drukowanego ode mnie podanego. Ma bydz ten obraz okrom ramow sam w sobie w malowaniu długi łokci pułdziewienta, szeroki lokci pul czwarta. Ma dac farby pod oliey przednie y osoby w sądzie nie sciskac ich dla rozeznania y wedle abrysu wszystkie insciptias y Decreta napisac. Ma wystawic ten obras na niedziele kwietna. O tey robty mam mu dac pieniedzy Flr 90 y płotna na obras.

Compas
Tenże pan Daniel na tablicy ode mnie podany ma wymalowac compas z planetami y ze dwiema herboma moiemi y gotowy wystawic farbami pod oliey zrobiony prawdziwie wymierzony. Od tey roboty mam mu dac pieniędzy złotych 9.

Podniebienie Drugie
Anno dni 1643 die 24 Apprilis
Zrzadziełem thesarzow dwuch Nykla swoiego z Oporowa y Matysa z Weszkowy Slesaka, którzy maią zrobic podniebienie wielkim chorze do nowego kościoła takim kształtem iakie iest w małym chorze , maią tafle rozmierzyc y gwiazdy coby się trafiały na cztery rzędy okrom słonca, które ia mam dac zrobie swym kosztem
Od tey roboty mam im dac
Pieniedzy Flr 60
Pszenice wierteli 2
Grochu wiertel 1
Wszystko leszynski miary
Masła rozmiarow 2
Piwa beczek 3
Na kliey złotych 2
Rży wierteli 3
Jęczmienia czwier 1
Soli miary 2
Miesa połec 2
Gomołek mendeli 5
Kapusty ceber 1
Y cienkuszu co potrzeba
Robote maią wystawic przed żniwami dla przeszkody żniwowy, bom im ia powinien bende pomocnika dac do przybiiania taflów y swym kosztem rostowanie kazac postawic.

Dworek Plebanski
A ysz Plebania stara, prawie z fundamentu ratunku y poprawy znaczny potrzebowała, a pustek iey żaden sie ksiądz podiac nie chciał, przyszło y mnie samemu te praca wziąć na sie żeby ksiadz pleban miał lepszą wczesnośc i pokoy od zatrudnienia gospodarnego sporzadziłem mu dobre mieszkanie w ten sposób.

Die 21 Juny Anno 1643
Kupiełem w Lipowce u Pana Jana Krzyżanowskiego domek przed piącią lat zbudowany z zawarciem okrom okien y pieca, za który dałem pieniędzy Flr 180 na który domek zrządziłem cieśli Balceia Konrat króry ma rozebrac bes szkody drzewa y połupienia szkudeł, a na mieiscu kandy mu się pokaże w Oporowie u plebanie ma postawic, osztychowac: Szkudłami nowemi pobic: drzwi ma tesz zrobic: wychodek postawic, y komin z drzewa nowego dla wymierowania ma postawic. Przegroda do sypania ma na gorze zrobic y schod na góre, a zgoła cokolwiek cieśli należy do roboty iego rzemiosła należney, a temu dworkowi potrzebuiącey ma wszydko porządnie zrobic. Od tey roboty mam mu dac
Pieniedzy grzywien 12
Masła rozmiar 1
Piwa beczke 1
Rży wierteli 6
Gomołek mendeli 2
Soli pulmiary
Wszystko leszynski miary
Od polepienia tego domku plebańskiego cokolwiek tylko gliną potrzeba lepic. Ściany: posowe. Komin: tyle ubic y kamienie pod przyciesi ułożyc. Komornikom xiężym Andrzeiowi i Blazei mam dac od tey roboty
Rży czwiercien 4
Jeczmienia wiert 1
Grochu wiertel 1
Leszynski miary

Additamenti Roli Xu. Plebanowy
A ysz kościół nowy na własnym grancie plebańskim zbudowany iest aby successine sub collationem eppiscopalem nie podpadł y żebym blisko kościoła miał wolny plac do budynków, domków kościelnym sługom, uczyniłem per commisarius ab officio designatas composta albo transmutatia fundi takową: postawszy od bruku Wielgi drogi naszersz iako rów hic plebańskim oborom, nowo przekopany iest, y od niego przegonisko pługiem imo kościoła nowego cmentarz przez stay przegnano y miedze uczyniano jego uczyni na szesc zagonów 24 asz do samych skotnic, za te sztuke grantu mieszanego, dałem Xu plebanowi podle tegosz iegosz folwarku stai roli nazwany abantiquo Jankowski, który się poczyna ode drogi zapłotney, a iako dam w sobie z dawna idzie kończy się u samych granic Oporowka małego lepim dał niżelim wziął, aby sobie xiądz za krzywdę nie poczytał, a może administratia plebanie swoiey gospodarstwa yszby miał w pamieci nabożney.

Capella Pobicie
Anno Dni 1643 die 20 Augusty
Uzgodniełem postanowienie z panem Michałem Paulo blacharzem mieszczaninem wschowskim w ten sposób. Ten to pan Michał podiał się na kaplice Dolorose Matris przy oporowskim kościele nowym dach alias Caselle spodnia y z wierzchnia postawszy od wypustu deski pod grzimsem spodnim przybity (dla zaciekania na ściany) asz do samy gałki złocisty na wierzchu usadzony tak kopule obiedwie iako y grzimsy wszystkie y między oknami słupy pobic tak, aby nigdzie nie zaciekało. Ma na brzegach, gdzie się blachy bendą schodzieły y zawiały ma cena zatapiac y litowne także cwiekami mocnymi y dlugiemi do drzewa mocno przybiiac y ze spodku nitowac dlatego aby się blacha od słońca preżac nie odrywała. Ma dac materya swoie wszydko y blache nader wyborną przebraną, aby równą tęgą y nie dziurawa była, która sztuka mnie się nie upodoba, wolno mi zaprzecie. Dla herbu ma dac tafel dobrze spoiony gładko długi y szeroki iako drzewice sztuk blachy wyniesie jednak ieśli by się farba albo złoca nie miała trzymac tey blachy biały tedy ia miedzianną powinien bende dac a za blache tyle ile wyniesie kosztu zmyta traconego wytarcic. Od tey roboty y za wszystke materyą mam mu dac zlotych 230 y czeladnikowi taler za pracę. Te robote ma puty moiey strawy robic, a za dwie niedzieli wystawic, gwoli który powinienem mu rostowanie postawic, a ieśli mi się w robocie dobrze wedle upodobania stawi, obiecuje mu cz wiertnie rży ukontntacy. Po tegosz rzemieślnika y po materyą mam fore o niedzieli przyszły posłac.

Podniebienie w Kaplicy Dolorose Matris
Anno dni 1643 die 24 Octobris
Zrzadziełem thesarza Nykla na podniebienie kaplice żałosney y podniebienia w babincu. Krate do grobu dwoistą dla zwierania. Na ołtarz sedes pod obras Panny Mareydla zaciekania wody. Mam mu dac od tey roboty
Pieniedzy złotych 8
Piwa rozmiarów 18
Rży wierteli 5
Jeczmienia wiertel 1
Leszynski miary

Malowanie Kaplice Dolorose Matris
Anno dni 1644 w dzień nowego lata
Day Boże szczęśliwie zacząc Bogu na chwałę robote
IN NOMINE DNI AMEN
Zrzadziełem malarzow z Borku Jana y Zygmunta braci rodzonych przezwiskiem Ranisz na robote w niży opisany sposób. Maią w babincu alias przysionku przed kaplicą dolorose matris podniebienie iako w sobie iest wielkie pod wodnymi farbami zmalowac iako naywiży y nalepi bendą mogli. Figura męki pańskiey y uszykowania iego który cierpiał w piwnicy od łotrów złośliwych nocy ony żałosny wedle ode mnie podanego consztu maią błaznów tych w sądzie i yeszcze ich więcy przyczynic wedle potrzeby dla commoty do żalu. Kaplice Dolorosa Matris ściany y wszydko podniebienie dac żałobne. Słońce zaćmione, niebo y wszystek świat ciemny. Figure trzęsienia ziemie y padania obłoki, łyskawice, grzmoty, pioruny. Na ścianach złonierstwo rozmaite, pieszych na koniech, we zbroiach, potrwożonych, nie ukaiących zgoła, iak naiżałobni wszydko pomalowac y około drzwi prostym marmurem. Kraty samy y drzwi poprawic wedle potrzeby, także insygnia męki pański wszydkie pomalowac. Farby swoie y materyą wszydke maią dac, a przy moiey strawie robic obadway bracia z chłopcem posługaczem. Od tey roboty mam im dac
Pieniedzy talerów twardych 13
Rży czwiertnie leszynska 1

Ołtarz Wielgi Conceptionis
IN NOMINE DNI AMEN
Anno dni 1643 die 17 Novembris
Uczyniełem postanowienie z panem Janem Hanuszkiem sznicerzem z Borka na robote niży opisaną. Ma do kościoła oporowskiego nowego zrobic ołtarz wielki wysoki od stolca asz pod strop łokci pułdwanasta a szeroki łokci pułosma, tak szeroko iako się może iey nieść na szerokość od iedny ramy okna do drugi przeciwny ramy. Ten ołtarz ma bydz wszystek robotą thesarska tylko go się potrzeba sznicerskie sztuki uprawi które maią bydz do pozłoty, a sam wszystek ołtarz czarny na kształt hebanowy roboty besowany o czterech słupach nadolnych i dwuch zwierzchnich, które maią bydz flamowane, grzimsy ma dac pozorne wydatne robotą gładka gdzie się potrzeba obaczy da w nich flamowane listewki. Tumbe ma dac także gładka dwiema gradusami miedzypostamentami. W tey tumbie da cymboryum skromne wedle proporty na którym ma bydz dymowany wierzch dla stawiania monstrancy. Rama Do wiekiego ołtarza ma bydz wysoka łokci 5 szeroka łokci 3 y czwierc, która rama ma bydz na farze zrobiona. Wierzchw cerkel, ale na granie załomowany w rybka flamowanymi listewkami składana. Tablice ma dac do malowania tego obrasa lipową z drzewa suchego gładkiego. Między słupami Nadolnymi maią bydz patronowie rzezaniey Jachym y Anna Swieta na wysokośc po trzy łokcie spełna. Na obeymi patronami maią bydz muszle rzezane do malarski farby y rzadki pozloty. W szczycie ma bydz rama wysoka dwa łokcia, która ma bydz flamowana mieiscami po bokiey tablice maią dac prorocy swięci Eremiasz y Izajasz na wysokośc dwa łokcia z tablicami do napisow. Tablice do obrazu szczytowego ma dac lipowa sucha. Na grzimsie ostatnim zwierzchnym ma dac Boga Oyca w obłoku do pozłoty rzezanego, który się ma wydawac albo wychelic z obloku wydawaiacey z ręki Aurore która ma się pochylona ściągać od ręki ku górze ale ze mała trzeba iey nadstawic dla obescia koło ołtarza ma uczynic pod skrzydłami nad dolnemi na kształt forteczek. Proportia ołtarza tego ma rozmierzyc y postanowic iako rozumie najlepsza wszystkie z buliey flamowane y besowane także grzimse, listwy, iako naigładszy y najswietni wyprawic figlami sznicerskiemi nie zadając czarności okrom tego czego wlaśnie potrzeba. Zgoła ten ołtarz ma bydz z ukoska urobiony na kształt hebanu thesarska robota pozłota mieiscami rzadko suptelnymi liniami położono okrom osob rzezanych y inszy drobny rzezby które mszą bydz złociste według abrysu, który ma gotowy. Te robote obiecuje w kościele tym wystawie na dzien S. Mariey Magdaleny w przyszłym roku przypadniey gwoli consceraty kościelny, która ma bydz w ten dzien patronki S. Od tey roboty obiecałem mu dac
Pieniedzy złotych 450
Miesa połec 1
Piwa beczek 4
Bryzoli funtów 6
Wosku funt 4
Rży czwiercien 7
Pszenice czwiertni 1
Jeczmienia wierteli 6
Grochu czwiertnia 1
Soli wiertel 1
Wszydko Leszynski miary

Tegosz Oltarza S. Stanisława pozłota malow.
Anno dni 1643 die 17 Novembris
Zrzadziełem się z Zygmuntem malarzem z Borku na wyzłocenie w ołtarzu S. Stanisława pewnych sztuk, a mianowicie dwuch patronów swiętych Benedicta y Stanisława Kostke y Archangoła Michała Świętego, także rzezane sztuki wszydkie iusz zgotowane od sznicerza, y w ołtarzu mieiscami, gdzie potrzeba linie suptelnym ma dac wszystke robote dobrym złotem dobrym położyc fangulcem. W szczycie ma wymalowac obras Katarzyny Swięty wedle consztu ode mnie podanego. Drugi obras w tumbie S. Jadwigi wedle intency swoiey malarski ma wymalowac pod oliey . Ma te robote wystawic y wprawic w ołtarz w niedziele przed poczęciem Panny naswietszy. Od tey roboty mam mu dac
Pieniedzy złotych 15
Piwa pułbeczkiey
Rży czwiertnie 1
Leszyński miary
Z osobna ma mi wymalowac do kaplice żałobnego ołtarza antependyum na desce wedle intenty swoiey: strasz uzbroiona, y z inszemi apparatami, choragwiami, rusznicami, którzy strzegli grobu Pana Christusa. Od tey roboty mam mu dac co zarobi.

Tegosz Ołtarza Wielgiego pozłota
Anno dni 1644 die wigilia S. Bartholomeia
Zrzadziełem pana Daniela Bosehorn malarza z Leszna, który około ołtarza wielkiego concept robote swoią materyą ma zrobic y statecznie zgotowana wystawic y oddac na dzien S. Michała tak aby iemu przygana nie była y kościół aby bes szkody y nagany zostawał w ten sposób. Powinien ten pomieniony ołtarz zlotem fangulcem prawdziwym żeby fałszu nie było w nim położyc mieiscami na czarnym bessowanym granicie. To iest da gdzie się godzic bendzie. Burty albo linie suptelne wszędzie tak w tumbie. W szczytach y około tablic y szczytów, a osoby Boga Oyca S. Jachyma S. Anne, y Angiołow y skrzydła dla kapitele, postumenty, sztuki wszydkie rzezane y co się godzi szczero złotem da, a narożniki skrzydła mieiscami na czarnym granicie położyc. Także przy cymboryum salvatora aniołow dwuch, y cymboryum wewnątrz szczero złotem położy bo otworzyste bendzie. Na tablicach dlatego wygotowanych da pisma pewne literami i nad niemi złotem połozone. Pod Bogiem Oycem obłok y grona winne da zaserowane ale liście do nich złociste. Nad ołtarzem podniebienia sztuke wygotuje, to iest aurore cała y gwiazd cztery szczero pozłocic. Pola w grantach da zaserowane listwy farbami wodnymi, grzimsu sztuke około tego ile potrzeba na kształt marmuru zmaluje. Od tey roboty mam mu dac
Pieniedzy złotych 430
W kontentacy piwa beczke darowac iesli mi się dobrze y wedle słowa stawi
Rży czwiercien 4
Jeczmienia czwiert 1
Grochu wierteli 2
Wszydko Leszynski miary

Malowanie dwuch Obrazow do tego Ołtarza
Anno Dni 1644 Die 23 Novembris
Zgodziełem się z panem Danielem Bosehorn z Leszna malarzem który do Wielgiego ołtarza ma zmalowac na dwie tablice w ten sposób figury wedle consztu ode mnie podanego. U tablicy graniasty pod szczytem ma wymalowac creationem Mundy. W tablicy posrzedniey ma dac prorokow Piaci z tablicami z napisami iakie mu się podadzą. Za prorokami maia się Sybille w ręku trzymaiace xiegi pokassowac iako by per umbram. Na te obrazy dac wyborne naiprzednieysze farby y affecty w osobach wyrazie umbry, także lanszachty według sztuki naiprzednieyszy dla sławy swoiey ma wszydko wystawic y porządnie oddac na wigilia Bożego Narodzenia blisko przypadaiącego. Mam mu dac od tey roboty talerów twardych 11, płótna y oleiu do tey roboty.

Malarz Obras
Die eodem
Zgodziełem się z panem Danielem Bosehorn z Leszna malarzem na malowanie do kaplice dolorosa matris obrazu w ten sposób wedle consztu ode mnie podanego. Ma namalowac według Ewangeli opisania faryzeusza a on się modli pod crucifixem a serce iego lata po różny miejscach domowych, gospodarnych wesołych tych które pospolicie do kochania bogactom przy przynależą. Tego faryzeusza ma namalowac blisko crucifixa , bezpiecznie z Panem Bogiem rozmawiającego się, za nim z daleka nisko kleczącego jawnogrzesznika pokornie pokutuiacego, ale w tyle iego ma wyrazic delicis przyszło. Ma ten konszt wystawic do poruszenia grzesznikom do pokuty. Affecty wedle potrzeby wystawic. Do tey roboty mam mu dac płótna wedle potrzeby y oleiu 4 kwarty a za robote pieniędzy złotych 50 polsky liczby, którą robote ma wystawic w ostatnim tego dniu przed wielka nocą aby stanęła na Wielgi piątek.

Kamienie Nagrobkowe Kamienie te do grobu dworowego darował mi Pater Angelus Wilczkowski gwardyan wschowski, którymu za to nie płaciełem. Drugi kamien wziąłem ze stergo koscioła z Głogowa na grób koscielny rzezał sznicerz pod ten czas zes chorey. Stare figury poscinał płaciełem od iednego kamienia po złotych 12.

Cmentarz Kościelny
Anno dni 1644 die 11 Marty
Zrzadziełem trzech robotników w towarzystwo bes mistrza Michaela strycharza Jorge Niemca do roboty niży opisany w ten sposób. Maią około nowego kościoła kamienie, które teras leżały gotowe zwiezione do rozprzestrzenienia cmentarza maią któremu kamieniewi mogą podołac odnieśc, drugie większe odkulac. A któremu kamieniowi nie bendą mogli podołac w kulaniu albo na wałkownych saniach odwozic, y powinienem im dac pomoc wołami, yno ich do tego kresu y miary iako im rydlem naznacze kandy iusz bendzie miał bydz własnie zbudowany parchan.
Od tey roboty mam im dac
Pieniedzy grzywien 6
Piwa rozmiarow 21
Soli pultory miary wszydko Leszyński miary
Pszenice wiertel 1
Grochu wiertel 1
Jeczmienia wiertel 1

Cmentarz około Starego Kościoła
Michałowi y z towarzyszem iego od obłożenia kamienmi starego cmentarza. Mam im dac od tey roboty
Pieniedzy złotych 4
Piwa rozmiarow 12
Rży czwiertnie 1
Warzywa wiertel 1

Domki Kościelne
Anno Dni 1645 die 8 February
Zrzadziełem Balcera Konrat cieśle na budowanie trzech domków kościelnych, ieden dla dla xa wikaryiego, drugi dla szkoły, trzeci dla organisty. Budowanie każdego domku w drzewie, to iest między scianami ma bydz długi łokci 18, szerokie łokci 10/2, słupy wysokie łokci 4/1. W tym budowaniu sień długa łokci 5/3, szeroka łokci 7. W izbie ma między słupy drzewo heblowane na sable bic, także w alkierzu komore y insze ściany od dołu ku górze pierzyc y szczyty zesztychowac, ma bydz izba długa łokci 8/2 szeroka łokci 7. Z izby alkierz szeroki łokci 3/2, długi łokci 4. Z sieni komora pobocznia szeroka łokci 3/2, długa łokci 9. Z wychodkiem podle słupa drugi komory. Druga komora w koncu domostwa długa łokci 4, szeroka łokci 10/2. Z sieni wschod na gore powinien na budowaniu szczytem poprzednim sypanie przegrodzic y pod wszystkim gmachu tarcicami wyfugowac, szkudłami z szarami dach obic. Komin odwiązac dla wymurowania cegłą y postrzychowac. Od każdego domku mam mu płacic
Pieniedzy grzywien 15
Piwa beczke 1
Miesa połec 1 albo złotych 4
Gomołek mendeli 2 albo złotych 3
Masła rozmiar 1 albo złotych 2
Rży czwiertnie 1
Grochu wiertel 1
Jeczmienia wiertel 1
Soli miare 1
Wszydko na leszynska miare

Thesarz
Do tych domków wszydki cokolwiek iest thesarski roboty dla memory inwentarza tu zostawcie. Inwentarz w kościelnych domkach rzeczy, porządku, zawarcia, sprzętów, posteris successoribus, zawsze do używania należących w każdym z osobna domku sporządzonych. Memoria postanowiona.
Domek altarista.

Plebania
Plebaniey restauratio, sine renovatio in superus specificata: inwentarza tu nie wpisuję, sprzętów, bydła, koni, owiec, bo to do kościelnego regestu należy: a do tego doznałem experientią dobrą, yz lubo post cessum, lubo post decessum (lubo to w krotki residenty) co dobrego zabieraią, co najgorszego zostawuią. W czym telko do P.B. appelatio, bo tam sine favore iudicabit es. To telko posteritati et aeternae memoriae zostawuię ysz po zmarłym X. Pawle krobensis plebanie oporowskim (iako execcutor testamenti subscriptos) zebrawszy, z krescenty, y z bydła pozostałego kilkadziesiąt złotych dołożyłem (nie pamiętam iak wiele) do sta złotych, które zordynowałem, aby sobie successores plebaniey z rąk oddawali, sine post decessum zostaw owali na 4 konie robotne do pługa z ty przyczyny uczyniełem tak. Bo pieniądze zgnic ani umrzec nie mogą: a successor nowy gospodarz (mógł by bydłem brakowne, po tym brak zostawic albo zdechliną się wymówic) za gotowe sto złotych kupi sobie wedle myśli konie albo pieniądze schowa zażyje ich, a szczęśliwie pro consulatione et subsidio successori owoż sto złotych zostawi. A ysz z woli boski (po zbudowaniu kościoła tego) cle rus na mnie ysz tak napiszę conspiravunt, bo ab illa hora facti sunt mihi inimici, udawaiąc ysz się intriguię w kościelne rządy, (za to dla tego że iako patron y acz niegodnie piszę beneffactor, chciałbym w kościele y zakryty porządek y nabożeństwo trybem słusznym y powinnym widziec) zewłóczę ich z ornatów. Coraz to się odmieniaią, a ia każdego jakoby swoiego rolnika zakładałem: wolałem się odważyc, aby in perpetuam successine plebani oddawali albo zostawowali successoribus (co cantum iest regestris eccla et errectione) oddałem (okrom powyszszego po X. Pawle ut specifficata Est) do rąk X. Andrzeia Niedziałkowicza de proprio here meo dwieście złotych, które iedno sto złotych miałby przyłożyc do pierwszego sta złotych na bydło robotne (botemi czasy za małe pieniądze konia y wołu nie dostanie). Drugie sto złotych dzieląc: pięćdziesiąt złotych na krowy pożytkowe y pięcdziesiąt złotych na owcze. A to dlatego aby w roli plebanski nigdy przy zniszczenie bydła nie próżnowano , mierzwa żeby nigdy nie ginęła y na gotowe bydło sine pieniadze ut supra aby successores następowali. Nad to.