Adam Olbrycht Przyiemski
Ciesle Kristopha którego zrzadziełem nakoscioł zatrzymał mi Pan Obozny dla swoiey Dyabelsky Fundaciey zboru w Rawiczu gwoli który Ciesla nieprzyszedł doroboty według terminu y contract odesłał dla czego musiałem na obrobienie drzewa dembowego które mabyc wrobotę koscielną to iest na słupy około drzwi około okien na Regle na Bunty zrzadzie gwoli jakosz temu czemu y zadatku w przypadku: od tego obrabiania drzewa gwoli tarcin pospiesznie staię inszemu Ciesli.

Die 18. February
Zrzadzielem Ciesle Woyciecha Switałe z Czarnkowa który drzewo dembowe A to kloców 35 ma z zczterech stron obrobic y omodłować wedle podany modły od Krystopha na sztuki pomienione. Mam mu dac od roboty:
Pieniedzy marcas 5
Miesa pułstrony
Sledzi 6
Piwa beczke
Rży wierteli 6
Pszenice wiertel 1
Jeczmienia wiertel 1
Soli miara
Wszystko na miare Gorską

Pielarze

Anno Eodem Die 20. February
Zrzadziełem dwuch Pielarzow z Gostynia na imie Jorgę i Moca ktorzy maią dwiema pietoma nakoscielną robotę porzezac to drzewo dembowe które Switała obrobieł według osznurowany modły. Do dzwigania drzewa nakobelice klocow tych naiwiekszych którym podołac sami niebendą mogli mam im dac pomocy: od roboty mam im płacic od Łokcia iednego po groszy 2 a od kopy Rzazow
rży czwiercien 2x
prosa wiertel 1
piwa beczkę 1x
pszenice wiertel 1
za jeczmień rży wiertel 1
Leszczyńską miarą.

Anno Eodem Die 20. February
Zrzadziełem Pielarze z Luboni Jorgę y Andrzeia na rzezanie sosnowych tarcic do koscielny roboty. Maią drzewo obrabiac narobote swoie y wedle modły podany rzezac rowno: mam im płacic od Łokcia iednego po groszu iednym Ilm od kopy rzazow (w rzazu ma być 12 łokci)
Rży czwiertnia 1x
prosa wiertel 1
soli pułmiary
piwa beczke 1x
pszenice wiertel 1
To wszystko na gorską miarę.

Ciesla

Anno Eodem 1639 11. Decembris
To iest w niedziele pierwszą po Niepokalanym Poczęciu Najs. Panny Maryey. Zrzadziełem Ciesle Jorgę w Krotoszynie mieszkanca, a osiadłego z Wąsosza Starego Niemca przezwiskiem Ranth który ma zbudowac koscioł wedle Proportiey osieckiego koscioła w Oporowie na Fundamencie wymurowanym wten sposób. Ma dac wielki chor długi sam wsobie łokci dwadziescia y cztery: szeroki łokci siedemnaście: w chorze małym sciany podłużne długie na łokci trzynaście: kąty długie iako cyrkuł pokaże, szeroki łokci trzynaście: w obudwuch chorach sciany iednako wysokie łokci czternaście i drzwi wkosciele wszystkich ma bydz Nro Siedem (które ma porobiwszy zawarte oddac) to iest: pierwsze z Babinca: drugie wrota ze dzwonice te oboie laskowane: trzecie w pułnocny scianie: czwarte wteyże scianie na organy, pod które ma wypuscic balki: piąte ze dzwonice na chor chłopski wktorym chorze ma dac obiedwie balki gzemisowane: szoste do zakrystiey: siodme do kaplice, ktorą ma wywiesc nad zakrystyią scmentarza w scianie zachodniey: okien wszystkich ma bydz Nro 9 wieksze niż w Osiecznie to iest: w scianie południowy: w chorze wielkim okna trzy, wpułnocny okna dwie: wymierzywszy ie dobrze aby od kątów y same od siebie także przeciwko sobie w iedney proportiey były: w chorze małym w scianie podłużny okno iedno dwoiste szerokie – wziawszy proportią z okien wielkiego choru: w kątach okna dwie: wedle okien wielkiego choru: za ołtarzem okno okrągłe. Na ostatnim blochu ma dac murtal gsemsowany dwoisto naokoło koscioła wewnątrz w obudwuch chorach iednako naktorym bendą tarcice od spodney połowy leżały. Ma dać balki przes posrod koscioła w scianach tam czysto zawartą laskowana według proportiey Gzemsu i w koncach tey balki ma dac katne blaszki aż do samego kąta zobudwu stron kształtnie gzemsowaną nad tą balką dla krucyfixa ma wyrznąc cyrkułem sciane y koniec tych bloszkow cyrkułem także gzemsem oboiętem zaszpuntować. Zakrystyaiai u który maią bydz dwie okna y na niey kaplice uktory maią bydz cztery okna na mieiscu przy robocie wedle proportiey rozmierzywszy ma zrobic aby się posowa kaplice zrownała skoscielną. Stey kaplice w scianie na mały chor ma wycerklowac framuge y podnie dla ganeczku balki wypuscic. Na wszystkim kosciele to iest: na wielkim chorze wyssza, na małym chorze nissza, odwiązac ryspę mocno y gesto zrobic do dachowki. Balki wszystkie ma wypuszczać za sciane według potrzeby długo dla opaski y aby się dach wydał od sciany dla zamakania: na balkach ma położyć posonę deski przywiertane dla polepienia, yze strony pułnocney zrobi dwie okna w dachu nad cmentarz dla zmiatania plugastwa: a wkoncu wielkiego choru ma dac wielką baniastą przeirzystą proportionalą do sygnarka. Na kaplici ma dać dach okrągły albo czworogranisty także do dachowki wedle uwagi pożytku: miedzy tym dachem y koscielnem ma dac rynne także w zalamaniu dachu koscielnego od sciany wielkiego choru rynienki i dach troche pochelony. Szczyt od zwonice ma tarcicami zabic fugowaniem koscioł ten y kaplice ma pobic szkudłami y porzadnie kształtnie ma wystawic accomodaiac się robocie ciesielskiey osieckiego Koscioła. Robote ma zaczac zaras wpost ustapiwszy y oblignie się slowem rzemieslniczem mistrzowskim oddać przy rozeznaniu dobrey roboty od czterech mistrzow cieslow przednich nate uwage wysadzonych od który roboty postapiełem mu myta:
Pieniedzy zlotych 5
Set y osmdziesiat
Jeczmienia czwiercien 2
Prosa czwiercien 2
Siemienia wierteli 2
rży czwiercien 30x
pszenice czwiercien 2
tatarki czwiercien 2
grochu czwiercien 2
A to wszystko na miarę leszczyńską
Owiec żywych 20
Masła rozmiarow 22
Gomołek kop 14x
Sledzi kop 4
Kapusty kwasnej beczkę
miesa iakie benda moglybyc
połci 20
soli dobiegnienki beczkę
piwa beczek 20x
cienkuszu po beczce od każdeo

To wszystko powinien mu bende wydawac wedle zarobku iego wkażdą sobotę. Działo się sub actu superiori w Krotoszynie w domu Pana Bormistrza przy obecności J.Mci Pana Pawła Oledzkiego y przeslawnych y ucciwych P.P. Blażeiu Orbinskim Bormistrzu: Jakubie Kobelinskim Woycie: Marcinu Sobszkowicu Radnym Panie Krotowskim przy których zadatku na robote zadałem mu złotych dwadzieścia.

Pielarze

Anno Domini 1640
Deus noster refugium et virtus adiustator in peribus, et necesitatibusq nostris quae.
Die 12. January

Zrzadziełem pielarze z Gostynia Oyca z synem naimie obadwa Jorga Hanek ktorzy w Lesie na Zalesiu maią zrzezać dembow jedenascie naprzyciesi y bale do koscioła w ten sposob: to iest: maią sobie dopomocy przybrac towarzyszow ile rozumiec mogą dla dzwigania drzewa na kobelice miedzy ktorym drzewem znaidzie sie naidlusze Łokci dwadziescia i szesc: albo iesli dluszy wyniesie maią nadpuscic dla przygody ciesielskiey roboty. To drzewo maią sobie sami na cztery strony obrobic sznurem iednoistym nieprzekładanym sznurować: modły na miasz nadpuszcziac dla dorabienia ciesielskiego. Rzazow niemaią czynic tylko po iednym który iednak kloc nazbyt wyszy się naidzie nakrzysz przeznac powinni.
Mam im płacic odroboty od każdego Łokcia po dwa grosza: a od wszystkich dembow ogolnie:
rży czwiertnie 1x
jeczmienia wiertel 1
pszenice wiertel 1
grochu pułwiertela
to wszystko na miare Gostynską
piwa beczke za flr 5
gomołek po groszy 4 20x
owce brahową 1
kapusty ceber 1
soli miarę
na mieso wiardakow 6

Wierzchowiska które się znaidą do rzezania godne do roboty maią wtysz robocie poprzerzynac. Maią dorzynac słusznie koncow drzewa na desce staiac żeby tylko na czwierci zostało odkonca.
Poprawa myta (yż pielarze dostali sobie dwuch towarzyszow Niemcow którzy taką mi niecnote wyrządzieli, yż zabrawszy do lasa wszystką tę żywność dwie niedzieli nic nierobiąc jedli i pieli naostatek roboty odbieżeć chcieli te ratą dawaiąc, yż drzewo do obrabiania twarde do dzwigania cieżkie musiemy odisc bo mu niepodołamy y niemamy yż ci iesc. Obawiaiac się tedy ostawy roboty y omieszkania ciesli musiałem sobie tak postąpić. Poprawiełem pielarzom myta. Rży wierteli 2 gtm. Na mieso grzywne gtm. Przynaiałem chłopow czterech którzy maią to wszystko drzewo na 4 strony wedle modły z wzoru ociosac y nakobielice pomagac im układać którym postapiełem zato rży wierteli 2 grochu pułwiertela soli pułmiary Gostynskiej a od każdego dembu Marc. 5. Poddanym P. Gluch. Którzy tego drzewa pomagaią dzwigac na kobielice na beczkę piwa florenów 5.

Szkudlarz

Anno et actu eodem. To iest Die 12. January
Zrządziełem Grygra Szkudlarza z Gostynia rodowica na robote szkudał których ma zrobić trzysta kop: na lesie zalesiskim Szeleiewskim y Pogorzelskim ma bydz na puł piety czwierci długa: szeroka iako się da ułupie. Fugi ma dać głebokie rowne: strugiem statecznie y rowno każdą szkudłe ma wyrobic. Robote ma zaczac poscie y nieprzerywaiąc sobie cudzą robotą iako naipredzy bendziemy mogli zrobic manu wszystkie trzysta kop wystawic. Od roboty mam mu dac: od kopy groszy 8 A od sta kop:
rży czwiertnie 1x
za proso pszenice wiertel 1
jeczmienia wiertel 1
siemienia pułwiertela
pszenice wiertel 1
za tatarke rży wiertel 1
grochu wiertel 1
to wszystko na miare gostynską
masła rosmiar 1
miesa połec 1
albo złotych 4
na piwo złotych 5
gomołek 30 po groszy 3
albo pieniedzy nanie
soli pułmiary

Te szkudły ma wygotować aby wyszhły wczesnie bes omieszkania do robiania Nowego Koscioła.
Do rachunku ych expensi nie mogłem potrafic, bo chociasz się z computowane do roboty odniozły, wiela ych częste wybrahowali, y wybrahowane prpaleli. Takkże gozdzi szkudelnych bo się ich na ziemi wiela rospuszonych znaidowało, y u kaczmarki znaisc mogło.

Tesarze

Anno Eodem Die 13. January
Zrzadziełem Żyda z Krotoszyna naimie Josepha (xxx) thesarzow obudwuch ktorzy do koscioła nowego sznicerską robotą maią niży opisaną kształtnie y ozdobno Bogu na Chwałę zrobić y wygotować żeby się ciesli nic nieomieszkało to iest naprzod o drzwi alias słupy dembowe około drzwi do zakrysty Ifm słupy które około okien puidą. A okien bendzie siedm osme dwoiste ze słupkiem rzezanym uporzadku. Framugą z obudwuch stron która bendzie z kaplica nad zakrystyią: na mały chor także około niey słupy dembowe sznicerską robotą powycinać, wzorami y kwiatami któreby mi się podobały. Nad tą framugą z kaplice da herby wedle podania moiego: pod tą framugą y pod drugą w małym chorze nad krucyfixem ma koronki rzezane z lipiny podbic cirkułem ze spodku które propotiey awzgoła przyrobocie bendziem sobie rady dodawac iako bendzie miało bydz naikształtni y nailepi. Mam im dac od roboty
pieniedzy złotych 80x
pszenice wierteli 3
za proso pszenice wierteli 2
za tatarke rży wierteli 3
soli miary 2
sledzi kopę 1
owiec żywych Brahów 4
mendeli 3x
marchwi wierteli 2
rży czwiercien 4x
grochu wierteli 2
jeczmienia wierteli 3
siemienia wiertel 1
to wszystko na miare leszczynską
piwa beczek 3
masła rozmiarow 3
kapusty ceber 1
rzepy suchy wierteli 2
Żydowi na piątek rybe obmyslić

Anno eodem die 11. February
Zrzadziełem strycharza Jorgę Langa z Czerniny narobotę y palenie cegły do koscielny potrzeby ten strycharz ma wszystkie potrzeby sobie gotować y dodawać: glinę kopać bendzie nakałowie, tam kandy nailepszą rozumie bendzie, iednak mergiel odrzucac y ziemie ztaianą osobną gromadą odnosic ma, aby mi mieisca potrzebnego y dołów wodnych niezarzucał. Pod szopom ma grunt sobie wyrównać wedle potrzeby swey. Cegłe ma sobie wielką dobrze wysuszoną y wypaloną przed piecem układać skażdego pieca po dziesiątku tysięcy oddawać (iednak dekę, to iest zwierzchni rzą cegły ma na swoj pożytek brać) która się cegła znaidzie sztuce przełupi mam zacałą przyiąc. Przy cegle ma mi zrobic y wypalic a strychu ile potrzebowac bendę który ma isc w rachunek sztuka za sztukę iako cegła. Także mergiel albo kamienienie wapienne ieżlibym go mogł sposobic ma w piecu miedzy cegłę mieszac y to ma isc wrobote za cały piec cegły. Do suszenia cegły mam zbudowac y nakryc szopę długą łokci 60, szeroką łokci 17 wysokie słupy czwierci 1 y piec gotowy oddać. Taczek dwoie, ceber czwierc który przy odstaniu mam wrocic. Mam słup wkopać z żorawiem y wemborkiem z rynną dla wody lania. Dla sposobności roboty mam mu zgotować mieszkanie przy młynie, to iest komorę z chlewem a dla pożywienia wymierzyć ogrod z łączkom y chrostu przywiesc yszgo sobie ogrodzi. Także słomy pospolity mam mu dac dwiekopie. Zrzadzenie strycharza tego ma trwac do dzis roku, przez który ma wypalic cegły piecow cztery. Od roboty mam mu płacic w ten sposób:
Od tysiąca cegły złotych 2x
A od pieca całego:
jeczmienia wiertel 1
grochu wiertel 1
masła rozmiar albo mac 1
gomołek mendel albo florenów 15
piwa achtel wrocławski
prosa wiertel rży czwiercien 3x
pszenice wiertel 1
tatarki wiertel 1
soli miarę 1
to wszystko na gorską miare
miesa połec albo florenów 2/15
a na cały rok mam mu dac na przyszenki
roli przez staie
zorany zagonow 2
rzepy brozd 1
Tę żywność mam mu wydac kiedy robote bendzie zaczynał robic y pieniedzy potrosze a za wzbraniem z pieca iednego dziesiątkę tysięcy cegły mam mu zawszystą robotę piecewą wedle powinności dopłacic. Ten strycharz podniosł mi nazad contract. Zadatek wrocieł y roboty nierobieł.

Anno eodem die 11. Apprilis
Zrzadziełem pielarzow Machow dwuch z Gołaszyna. Jorgę z Luboni y stowarzyszem iego, którzy maią rzezac na koscielną potrzebę drzewo ktore ciesla obrobieł, na wszystkie cztery strony. To iest balki, blochy między ktoremi tarcice kandy się godzi wymowac bendą. Maią rzezac kopę rzazow. Rzas ma bydz łokci 12 a czego tu upodnorzu brachnie na blochy długie na łokci 25 yszby konie zwiesc z bora nie mogły tedy na boru zrzezac powinni bendą. Mam im płacic od łokcia iednego po groszu pułtora, a od kopy rzazow mam im dać:
rży wierteli 6x
jeczmienia wiertel 1
piwa beczke 1
grochu wiertel 1
soli miare 1
to wszystko na leszczynską miare

Anno eodem 25. Apprilis
Zrzadziełem thesarza swoiego naimie Nykiel który ma porobic na 10 okien ramy do koscioła wedle upodobania moiego iako mu Żyd Joseph modelasz poda od roboty każdego okna mam mu dac florenów 2. A od wszystkich okien
rży czwiertnie 1x
jeczmienia wiertel 1
masła rosmiar 1
gomołek mendel 1x
piwa beczke 1x
grochu wiertel 1
soli pułmiary
na miare leszczynską
miesa pułstrony

Anno eodem die 11. May
Na nadmurowanie muru fundamentu pod koscioł nowy zrzadziełem Andrysa mularza z Szeleiewa wten sposób. Ma muru wszystkiego naokoło (okrom zakrystiey) nadmurowac wyży pułłokcia. Piec filarow tak głeboko z gruntu wywiesc iako wszystke mur iest y szeroko wedle muru, także y wysoko tam kandy mu się mieisce pokaże. Do tey roboty mam mu dac pomocnikow wedle potrzeby a od roboty mam mu dac
pieniedzy florenoów 15x
rży wierteli 5x
jeczmienia pułtora wiertela
grochu miare 1
soli pułmiary
owsa wiertel 1
masła rosmiar 1
gomołek mendel 1x
miesa wieksze pułpołcia
piwa beczke 1x
wszystko leszczynski miary
Musiało bydz powtorne nadstawianie muru pod przyciesi bom zrazu tilko na mały kosciołek zakładał fundament.

Anno eodem die 20. May
Zgodziełem sie z Panem Gabryelem Kups snicerzem pod ten czas w Gostyniu mieszkaiacym na zrobienie drzwi do zakrystiey robotą sznicerksą w ten sposob. Ma z drzewa swoiego lipowego od dołu dac firmusy, osoby angelskie z muzyką usną. Nadedrzwiami gzems pozorny, nadnim szczyt według proportiey wywiesc wysoko wedle proportiey wktorym ma bydz Anunciatio Beate Mariae Virginis. Osoby obiedwie udatne. Nadnią Duch Swiety na wierzchu szczytu po bok Anunciaty na raz gzeimsu S. Marcin y z swietym Klemensem maią stac z swoiemi cum suis insignis tylko aby w osobach proportia była. To wszystko obiecuie P. Gabryel wystawic iako naiozdobni wprzod P. Bogu na chwałe a napotym sobie dla sławy. Od roboty mam dać P. Gabryelowi pieniedzy florenów 30.

Anno eodem die 22. Mais
Zrzadziełem szklarza Abrama Żyda z Krotoszyna szwagra Jozepha Snicerza z Krotoszyna na zrobienie okien dla nowego koscioła wten sposob. Ma bydz okien dziesiec do których iusz som ramy gotowe zrobione na łokci dwa w których iest po szesci kwaterach siódma kwatera na wierzchu cyrkułem. Wtrzech oknach maią bydz po dwie kwaterze otwierane y dla tego ma tak wymierzyc wszystkie kwatery żeby szyb niesztukował ale aby zupełna ves sztuk szyby od brzega do brzega przestawały okrom wkoncu kwater, które szyby przerzynac bendzie y one ma kusobie obracac dla cyrkułu. Ażeby mu się szyby wszendzie trafiały ma wziąć miare w wiekszych y mnieyszych kwaterach, aby według nich miare do wty podał. W kwaterach zaś cyrkułnych ma zrobic ze szkła thaflewego na ten wzor iaki mi Jozeph podał. Kanciki ma dac rowne aby się z winkkielhakiem zgadzały. Kołowrot do ołowu ma mieć wielki głęboki aby szeroko szyby zawierał y niiakich skałek niezostanował. Obiecuie ten Abram ysz mi dosyc ma uczynic tak wproportiey iako y wmocy. A gdziebymi się robota iego nieudała, powinien sobie te sztuke wziąć, a mnie insze swym kosztem zrobic. Mam mu za to wszystki matery y potrzeb moich własnych dac, czego iemo do roboty potrzebowac bendzie to iest szkła, ołowu, ceny, łom, krety, oliwy, cwiekow i pretow. A od roboty mam mu płacic od iednego okna po złotych 4, a od wszystkich okien dziesieci mam mu dac
rży czwiercien 2x
pszenice wiertel 1
jeczmienia wiertel 1
grochu wiertel 1
soli pułmiary
masła pułrozmiara
gomołek 20 groszowych x
piwa beczke 1x
to wszystko leszczynsky miary
Ma robote zacząc robic cztery niedziele po swiatkach poktorego mam posłac do Krotoszyna pare koni z woskiem y po robocie nazad odesłać.

Anno Domini 1640 die 8. Juny
Zrzadziełem thesarza Nykla poddanego swego z Oporowa który ma porobic drzwi do koscioła z moiego drzewa dembowego iedne prostą robotą wielkie od dzwonice łamane. Ifm do zakrystiey drzwi łamane, te troie maia bydz na moi urobione łasowane lustrowane robotą chendogą iako mu Żyd Joseph Modelasz poda. Mam mu dac od roboty
Florenów 12
rży wierteli 6x
grochu wiertel 1
jeczmienia wiertel 1
pszenice 1
wszystko leszczynsky miary
masła rozmiar 1
gomołek mendeli 2x
miesa połec 1x
piwa sadkow 4x
do czternascie rozmiarow
soli puł miary

Anno eodem die 18. Augusty
Zrzadziełem pielarzow z Rydzyny naimie Woyciecha y Macka ktorzy maia rzezac sosnowe drzewo iakie sie im kloce trafią odziemki, wierzchowiska, na regle bunty, słupy: co potrzeba do wiazania na ryspe koscielna tak długo iako ciesla potrzebuie to im sam bendzie drzewo obrabiał. Mam im płacic od łokcia iednego po groszu a od kopy rzazow (w rzazie ma bydz łokci 12)
rży czwiertnie 3x
pszenice wiertel 1
jeczmienia wiertel 1
grochu wiertel 1
piwa beczkke 1x
a miasto okrasy
owce brahowa 1
soli puł miary
towszystko leszczynski miary

Anno eodem die 5. Septembris
Zrzadziełem Luromca slosarza z Ponieca ktory ma zrobic z swoiego żelaza lanego do dwoia drzwi koscielnych te robote. Naprzod do drzwi pobocznych od plebaniey ma dać dwie parze zawias z hakami posadzonemi tak długie iako drzwi szerokie miarze namoi prawie urobione. Zamek z poiedynkowym reglem coby się hakiem zamykał nakształt tego zamku u korby z kluczem angrychtowym z blacha spodnia y zwierzchnia, ma blachy pieknie wykształtowac z floreisami roznymi o dwuch kluczach. Do tych że drzwi ma dac dwa regle, które maią wprzyciesi zapadać. Do drugich drzwi wielkich zawias trzy pary przełomanych które maią bydz mocne, potezne, z hakami. Regiel mieyszy długi nałokciu ze czterema skoblicami mocnemi y do tego regle zawarcia ma na łancuszku kłotkę zrobic mocna odwuch kluczach. Do tychże drzwi ma dac cztery regle mocne, które wprzyciesi zapuszczał. Te robote wszystką ma chendogo posmelcowac y opiełowac chendogo. Nitable, gozdzie mocno wszedzie gdzie potrzeba przybic y gotowo oddac wpierwsze niedziele po S. Matheuszu.
Od tey roboty mam mu darować wiertel rży.
Ma zrobic do drzwi z babinca trzy pary zawias poteżnych szerokich długie na 9 czwierci. Zamek odwu kluczach angrychtowy o dwuch reglach mieszych y poteżnych z dwiema klamrami krzyżowymi y nytablami które przes drzwi przeidą nablache, lorzcin chendogi mocny y klotkę na łancuszku poteżna z kluczem angrychtowym y antabe do drzwi. Od tey roboty mam mu dac florenów 18.