Grudnia 14 2024 23:36:19
Nawigacja
· Strona główna
· FAQ
· Kontakt
· Galeria zdjęć
· Szukaj
NASZA HISTORIA
· Symbole gminy
· Miejscowości
· Sławne rody
· Szkoły
· Biogramy
· Powstańcy Wielkopolscy
· II wojna światowa
· Kroniki
· Kościoły
· Cmentarze
· Dwory i pałace
· Utwory literackie
· Źródła historyczne
· Z prasy
· Opracowania
· Dla genealogów
· Czas, czy ludzie?
· Nadesłane
· Z domowego albumu
· Ciekawostki
· Kalendarium
· Słowniczek
ZAJRZYJ NA


Jan GALON - sołtys Pawłowic w latach 1919-39

Urodził się 10 lipca 1873 r. w Pawłowicach, jako syn robotnika Marcina i Elżbiety zd. Musielak. Z rodzeństwa, które doczekało wieku dorosłego, miał starszego brata Józefa (1969-1927, mieszkał w Oporówku, później w Kociugach) oraz młodszych: siostrę Apolonię (ur. 1874, po mężu Śmigielska), siostrę Franciszkę (ur. 1882, panna), brata Macieja (mieszkał w Poniecu) i siostrę Józefę (ur.1888, po mężu Katarzyńska). Po ukończeniu szkoły powszechnej w Pawłowicach pracował jako robotnik stajenny w miejscowym majątku hr. Mielżyńskich. W latach 1893-94 w Głogowie odbywał służbę wojskową. 26 X 1895 r. ożenił się z Marianną Adamczak z Pawłowic. Na niewielkiej działce, którą Marianna miała po ojcu, wspólnie postawili dom. Po ślubie Jan wyjeżdżał do Westfalii, gdzie pracował w kopalni. Za zarobione tam pieniądze w 1911 r. kupił od sąsiada Musielaka gospodarstwo rolne. Nie stać go było jednak na zakup całości, stąd połowę pola oddał gospodarzowi Juchockiemu i młynarzowi Piotrowiakowi. Pomimo ukończonych 41 lat i gromady dzieci na utrzymaniu zmobilizowany w 1914 r. do armii niemieckiej, do 1917 r. brał udział w walkach na froncie wschodnim, m.in. pod Grodnem i Nową Wilejką. Tam jego towarzyszem broni był Józef Kaiser z Pawłowic. Obaj szczęśliwie wrócili do domów. Na wojnie walczył też jego najstarszy syn Ignacy (ur. 1896). W styczniu 1919 r. wstąpił do oddziałów powstańczych „Grupy Leszno” na odcinku "Pawłowice", zajmował się m.in. obsługą centrali telefonicznej na poczcie w Pawłowicach. Po zakończeniu powstania wybrany został w dniu 3 IX 1919 pierwszym po odzyskaniu niepodległości sołtysem i poborcą podatków dla gminy Pawłowice. W skład organów gminy weszli wtedy jeszcze: Stanisław Borowiak i Jan Sobczak (ławnicy) oraz Franciszek Ratajczak (z-ca ławników). Wybory zatwierdził Starosta Leszczyński dekretem z dnia 28 XI 1919. Kolejne wybory odbyły się 27 IV 1923 i znów funkcję sołtysa powierzono Galonowi. Ławnikami zostali tym razem: Franciszek Ratajczak i Walenty Piotrowiak, a ich zastępcą Stanisław Stelmaszyk. Podczas następnych wyborów w dniu 4 V 1926 wybrano ponownie te same osoby, z tym, że sołtysa na 6 lat, a ławników na 3 lata. Jan widać dobrze wykonywał swoją funkcję, gdyż sołtysem pozostał aż do czasu okupacji (w 1939 r. miał już 66 lat). Jako, że obowiązków miał sporo (podatki, ewidencja mieszkańców, sprawy wojskowe, porządkowe i wiele innych), w późniejszym okresie w prowadzeniu biura pomagała mu córka Jadwiga. Często wyjeżdżał też konno w sprawach służbowych do wójtostwa w Krzemieniewie i starostwa w Lesznie. Pomimo, że nigdy nie chodził do polskiej szkoły posługiwał się doskonałą kaligrafią, a treść i precyzja pism urzędowych pisanych do wójta i starosty - zachowanych do dziś w archiwach w Lesznie i Poznaniu - mogłyby być wzorem dla dzisiejszych urzędników. Nie czuł przy tym respektu przed wyżej postawionymi czy lepiej wykształconymi. W interesie wsi często twardo negocjował w różnych sprawach ze starostą, wójtem, czy miejscowym notablami: proboszczem Śramkiewiczem i kierownikiem szkoły Komorowskim.
W pracy na roli pomagały mu dzieci, które jednak kolejno opuszczały rodzinny dom. Najstarszy syn Ignacy (1896-1984) ożenił się i osiadł na gospodarstwie w Kociugach. Córka Agnieszka (1898-1978) zamieszkała ze swoją ciotką w tzw. „Gościńcu” i pracowała w folwarku Mały Dwór. Córka Apolonia (1900-1972) po ślubie wyprowadziła się do Leszna. Stanisława (1904-1990) była początkowo opiekunką dzieci hrabiostwa Mielżyńskich, później kucharką w wielu dystyngowanych domach, w czasie okupacji mieszkała w Warszawie, po wojnie w Poznaniu. Ludwik (1908-1990) zamieszkał w Kociugach i pracował tam w miejscowym folwarku. Jan (1905-1979) wyjechał na Śląsk i pracował w kopalni. Zofia (1907-1997) i Jadwiga (1912-2001) dostały od rodziców niewielkie działki wydzielone z gospodarstwa, na których wybudowały domy. W rodzinnym gospodarstwie pozostali najmłodsi synowie Antoni (1911-1981) i Stanisław (1914-1981) oraz niezamężne córki Franciszka (1902-1981) i Marianna (1903-1973).
Nieuchronnie zbliżał się czas wojny. Na sołtysie spoczywał m.in. obowiązek dostarczania wezwań mobilizacyjnych. Wśród wielu powołanych do wojska znaleźli się wtedy synowie Jana - Antoni i Stanisław. Sołtys był przeciwny masowej ewakuacji, jednak musiał realizować polecenia władz. Po wkroczeniu Niemców jeszcze krótko pełnił swoje obowiązki. Niedługo jednak zastąpił go Ernst Heider, szewc z Krzemieniewa, który do stycznia 1945 r. pełnił z ramienia okupanta wszystkie funkcje administracyjne. W czerwcu 1941 r. wyrzucono z domów i gospodarstw wszystkich polskich rolników. Część została wywieziona w głąb Niemiec. Rodzina Galonów została wysiedlona wpierw do Zaborówca, następnie Jan otrzymał nakaz zamieszkania u córki Apolonii w Lesznie, jednak cały czas przebywał u córek Agnieszki i Jadwigi w Pawłowicach. Trudów okupacyjnej udręki nie zniosła jego żona Marianna, która zmarłą 29 XI 1941 r. Na wysiedleniu w Niemczech zmarła siostra Jana Franciszka. Synowie przeszli kampanię wrześniową. Stanisław dostał się do niewoli niemieckiej, pracował później u niemieckiego gospodarza, korespondował z rodziną, został nawet zwolniony na krótko po śmierci matki. Antoni dopiero po kilku miesiącach dał znak, że żyje i przebywa w niewoli radzieckiej. Jego wojenne losy wiodły dalej do Armii Andersa, którą przeszedł szlak bojowy przez Iran, Irak, Palestynę, Egipt i Włochy. W czasie gdy Antoni walczył we Włoszech jego siostra Stanisława przeżyła powstanie warszawskie. Pomimo tych przeżyć wszyscy szczęśliwie ocaleli z wojennej pożogi. Stanisław wrócił z niewoli w końcu 1945 r., natomiast Antoni z Anglii dopiero w maju 1947 r. Wspólnie przystąpili do odbudowy niszczonego gospodarstwa. Stanisław wkrótce ożenił się i wyprowadził, stąd w rodzinnym domu wraz z ojcem pozostali: Antoni, Franciszka i Marianna. Pomimo wieku Jan długo cieszył się dobrym zdrowiem i sprawnością. Zdążył zamieszkać w wybudowanym na początku lat 60-tych nowym domu. Zmarł w Pawłowicach 13 XII 1964 r. w wieku 91 lat, pochowany został na miejscowym cmentarzu.

Jan Galon na wojnie w 1915 roku



Jan Galon jako sołtys Pawłowic




Rodzina prawie w komplecie (na ślubie córki Jadwigi z Janem Skrzypczakiem w X 1937 r.). Z prawej siedzi Jan Galon, dalej w lewo: jego żona Marianna, teściowa Marianna Adamczak, córka Apolonia, syn Ignacy; stoją od lewej dzieci Jana i Marianny: Stanisława, Stanisław, Zofia, Ludwik, Jadwiga, zięć Jan Skrzypczak, Marianna, Antoni i Franciszka. Z rodzeństwa brakuje Agnieszki i Jana

--------------------------------------------------------------------
Informację i zdjęcia przesłał pan Jarosław Wawrzyniak


WARTO ZOBACZYĆ
Dwór Drobnin

Kościół Pawłowice

Dwór Oporowo

Kościół Drobnin

Pałac Pawłowice

Kościół Oporowo

Pałac Garzyn

Dwór Lubonia

Pałac Górzno
Wygenerowano w sekund: 0.00 7,008,267 Unikalnych wizyt