Miejscowość wzmiankowana po raz pierwszy w 1310 roku. W latach 1395-1405 właścicielami byli członkowie rodziny Wyskotów, w okresie 1404-1430 Oderfeldowie, spadkobiercy Szybana; 1404-1429 Katarzyna Szybanowa Lubońska; w latach 1430-1502 różni Krakwicze. W latach 1581 i 1585 właścicielem był Stanisława Rydzyński. W 1700 roku Lubonia, wraz z Oporowem i Oporówkiem, była własnością Andrzeja Romatowskiego, a w 1719 roku Anny z Romatowskich Malczewskiej i Teresy z Golimskich Prusimskiej. W 1774 roku własność Melchiora Skarbka Malczewskiego, cześnika brzeskiego i kujawskiego, od którego w 1777 roku majątek nabył Kazimierz Turno, cześnik i stolnik kaliski, generał wojsk koronnych. Po jego śmierci w 1792 roku dziedziczyła Kordula z Gorzeńskich Turnina. Od ich syna Adama w 1805 roku majątek kupił Wojciech Morawski. W 1809 roku po śmierci Wojciecha nastąpił podział: Lubonię odziedziczył Franciszek, generał i poeta. Następnymi właścicielami byli: Tadeusz Kajetan, królewski pruski szambelan (od 1848 roku), następnie jego syn Henryk (od 1889 roku), po którym dziedziczył Antoni (od 1920 roku). W 1778 roku w skład dóbr Lubonia wchodziły dobra Oporowo wraz z folwarkami: Oporówko, Grabowiec, Nadolnik, Gościniec Nadolny, Młyn Kalowo. W 1809 roku (formalnie w 1821 roku), dobra te uległy podziałowi: Franciszek otrzymał Lubonię, natomiast reszta dóbr przeszła jako dobra rycerskie w ręce Józefa Morawskiego. W 1846 roku w skład majętności Lubonia wchodził folwark Tadeuszko.
W 1530 roku pobór z 7 łanów i karczmy; w 1563 roku 1 wiatrak, 5 komorników, 3 rzemieślników, 2 karczmarzy, którzy warzą piwo; w 1580 roku 12 3/4 łanu, 8 zagrodników, 1 rzemieślnik, 30 owiec, 1 wiatrak. w 1805 roku we wsi było 5 kmieci, 9 chałupników bydelnych, 15 chałupników ręcznych, kowal, młynarz, owczarz, dom borowego i 5 komornic. W 1838 roku obok folwarku pańskiego wymieniono 26 gospodarstw włościańskich. Już w latach 1820-1830 orano ziemię całkowicie pługami żelaznymi. W 1846 roku we wsi były 34 dymy i 296 mieszkańców. W 1881 roku areał wynosił 617 ha, w tym 376,60 ha roli, 62 ha łąk, 159 ha lasu, działała cegielnia "Tadeuszko" z urządzeniami parowymi. W 1913 roku w gospodarstwie hodowano 46 koni, 310 sztuk bydła i 117 sztuk trzody chlewnej. W 1926 roku areał wynosił 602 ha, w tym 364 ha roli, istniała kolejka parowa.

ZAŁOŻENIE DWORSKIE znajduje się we wschodniej części wsi, w separacji od zabudowy wiejskiej. Składa się z części rezydencjonalnej i gospodarczej.

ZESPÓŁ REZYDENCJONALNY stanowi zachodnią część założenia, w jego skład wchodzi dwór, oficyna i park. Pałac i oficyna położone na wschodnim skraju parku, sąsiadują z podwórzem gospodarczym.

DWÓR zbudowany na przełomie XVIII/XIX wieku, rozbudowany w końcu XIX wieku dla Henryka Morawskiego. Skierowany fasadą na zachód, murowany, otynkowany. Parterowy z mieszkalnym poddaszem. Na rzucie prostokąta z nowszymi partiami: dwukondygnacyjnym skrzydłem w partii południowej, na rzucie prostokąta i nieco węższą, prostokątną w rzucie, jednokondygnacyjną kaplicą oraz prostokątną w rzucie dobudówką od wschodu. Korpus kryty dachem naczółkowym, skrzydła dachami dwuspadowymi. Wnętrza dwutraktowe, w południowej części kaplica. Elewacja korpusu ośmioosiowa, okna prostokątne, w opaskach tynkowych, w połaciach dachowych wystawki dachowe. Elewacje obiega profilowany gzyms wieńczący. W nowszych skrzydłach profilowane i ząbkowe gzymsy kordonowe, w kaplicy w elewacji zachodniej otwór drzwiowy i dwa okna, w elewacji południowej dwa okna, otwory ostrołukowe. Elewacja południowa kaplicy zwieńczona trójkątnym szczytem z fryzem arkadowym, sygnaturka.

OFICYNA z przełomu XIX/XX wieku, murowana i otynkowana. Dwukondygnacyjna, podpiwniczona, kryta dachem dwuspadowym, na planie wydłużonego prostokąta, w elewacji północnej środkowy ryzalit trzyosiowy, zwieńczony trójkątnym szczytem, w elewacji południowej trzyosiowy podcień i loggia na piętrze na drewnianych słupach. Narożniki zaakcentowane boniowaniem.

PARK krajobrazowy, o powierzchni około 3 ha z XIX wieku. Założony na dość urozmaiconym terenie obniżenia cieku wodnego o nazwie Rowu Lubosińskiego, z dwoma stawami. Zadrzewienie stanowią lipy, klony i dęby.

Opis zaczerpnięty z: MAJĄTKI WIELKOPOLSKIE Tom IV, POWIAT LESZCZYŃSKI - Magdalena Jarzewicz