Majątki pawłowickie są w posiadaniu rodziny Mielżyńskich od drugiej połowy XVII wieku. Około roku 1680 ożenił się Maciej Mielżyńśki, starosta kryński, z Barbarą z Mycielskich Gorzycką, która mu wniosła w wianie Pawłowice z Robczyskiem i pół Kąkolewa. Syn jego Krzysztof ożenił się z córką swej macochy z pierwszego małżeństwa i zamieszkał w Pawłowicach.
Pałąc do dzisiaj stojący wraz z oficynami, wybudował wnuk Krzysztofa Maksymiljan, który był wielkim pisarzem koronnym w drugiej połowie XVIII wieku. Był on jednym z największych magnatów wielkopolskich i posiadał prócz Pawłowic liczne włości w całej Wielkopolsce. Pradziad obecnego właściciela Leon posiadał dobra pawłowickie już w obecnym obszarze. Kupił on w roku 1841 od Dzieduszyckich Żytowiecko a w roku 1862 Wielką Łękę od Mycielskich. Majątki te podzielił pomiędzy dwóch swych synów, dając starszemu Maksymiljanowi majątki Pawłowickie, młodszemu Maciejowi Wielką Łękę. Jako jedyny męski spadkobierca odziedziczył syn Macieja Krzysztof po ojcu Wielką Łękę z Żytowieckiem a po stryju zaś Pawłowice oraz Mchy, kupione przez tego ostatniego w roku 1906.
Przedwcześnie zmarły w roku 1927 hrabia Krzysztof podzielił majątki pomiędzy dwóch swych małoletnich synów, zostawiając starszemu Andrzejowi klucz Pawłowicki i Wielkołęcki, młodszemu zaś klucz Mchowski.
Majątki pawłowickie składają się z Pawłowic, Robczyska, Małego Dworu, Kociug i Kąkolewa i obejmują ogółem 4207 ha, z czego ziemi ornej 2313 ha, łąk 398 ha, lasu 1435 ha i wody 20 ha. Znane one były zawsze z wysokiej kultury i postępowego gospodarstwa, czego najlepszym dowodem wystawienie w roku 1878 krochmalni. W tym kierunku postępowało gospodarstwo dalej i obecnie majątki pawłowickie są najbardziej uprzemysłowionym gospodarstwem w Wielkopolsce.
Poza krochmalnią, obecnie znacznie powiększoną i ulepszoną pędzoną 120 konną maszyną parową, wybudowano w roku 1921 młyn o przemiale 16000 kg. zboża na dobę, pędzony 120 konnym motorem Diesla. Miele on wszelkie zboża chlebowe wyprodukowane na majątkach.
Zakłady powyższe dają poza swoją rentownością i tę wielką korzyść gospodarczą, że dostarczają wielką ilość wartościowej paszy dla inwentarza. Do składowania zboża służy 4-piętrowe silo na 2000 ton zboża.
Przy krochmalni znajduje się: centrala elektryczna zaopatrująca gospodarstwo w światło i siłę, pędzącą liczne motory w podwórzu oraz warsztaty. Prócz tego znajdują się w majątku mleczarnia, cegielnia i tartak.
Poza uprzemysłowieniem i inne również gałęzie intensywnego gospodarstwa tu spotykamy. Śp. Krzysztof Mielżyński należał do współzałożycieli Sandomiersko Wielkopolskiej Hodowli Nasion w Antoninach. Na folwarku w Kąkolewie znajduje się filja tej spółki, zajmująca się hodowlą owsa. Pozatem produkuje się wielką ilość buraków cukrowych oraz zajmuje się reprodukcją zbóż siewnych tej spółki. Wielka jest również produkcja buraków cukrowych, odstawianych do Cukrowni Kościańskiej. Obory zarodowe czarno-białej rasy nizinnej, nagrodzone na wystawach rolniczych najwyższemi nagrodami, posiadają największą ilość w Wielkopolsce sztuk wpisanych w księdze rodowej, a na ostatniej licytacji bydła hodowlanego w Poznaniu osiągnęły buhaje z obory pawłowickiej najwyższe ceny.
Stadnina składa się z 42 matek, zapisanych w księdze rodowej, a hodowla remontów została 2 razy nagrodzona dyplomem państwowym i medalem srebrnym. O intensywności gospodarstwa świadczy również szeroko rozprowadzona sieć kolejki polnej, która łączy z sobą folwarki, zakłady przemysłowe i dwie stacje kolejowe. Kolejka polna, której ogółem posiadają Pawłowice 35 km., jest tak rozprowadzona, że nawet na najdalsze pola dojechać nią można. To też wszelkie odstawy i dostawy się uskutecznia za pomocą niej.
Jak znane jest w Wielkopolsce gospodarstwo Pawłowice widzimy najlepiej z tego, że większość wycieczek zagranicznych przybywających do Wielkopolski przyjeżdża do Pawłowic celem zwiedzenia gospodarstwa. Byłą np. w Pawłowicach wycieczka francuska z senatorem Noulinsem na czele, dalej wycieczka duńska, wycieczka mieszana po Międzynarodowym Kongresie Warszawskim, delegacja amerykańska prof. Kemmerera i wiele innych. Dyrektorem dóbr pawłowickich jest p. Stefan Doerffer. Nadzór nad lasami pawłowickimi ma nadleśniczy p. Władysław Breliński.


----------------------------------------------------------
Tekst pochodzi z opracowania: Bronisław Świderski, "Ilustrowany opis Leszna i ziemi leszczyńskiej", Leszno 1928, strony 284-287.