BOJANICE (1387 Boyanycze, 1394 or. Boyanice, 1395 Boenice, 1398 Boyanicz, 1418 Voyanicze!, 1419 Boianky 1439 Boianouicze, 1439 Boyanicza) 10 km na E od Osieczny.

1. 1444 n. pow. kość (PG 2, 45); 1395 n. par. własna (WR 3 nr 21; Now. 2, 214); 1510 dek. Śrem (LPB 109); 1548 par. Bojanice włączona do Świerczyny (Now. 2, 414).

2. 1397 Bojanice graniczą z wsią Wieszkowo (DBL nr 117); 1415 woźny sądowy zapowiada w imieniu Andrzeja z Gryżyny gaje i zapusty w kilkunastu wsiach, między innymi w Bojanicach (KośćZ 4, 163); 1560 obl. 1573 Maciej Daleszyński i Idzi Jurkowski, dziedzice Bojanic, dzielą między siebie obiekty dotąd nie podzielone w Bojanicach: las koło rzeki Obry od granicy z Miaskowem do granicy z Siemowem, strugę Chabencz, gaj dębowy ku Trzebcowi, w którym jest [wzgórze?] Ostra Górka (Ostra Gorka), brzezinę i dębinę nad stawami ciągnące się ku granicy z Chmielikowem, gaj zwany Księża Miedza (Xieza Miedza) przy granicy z Karchowem aż do [rzeki?] Śmierdząca, Ostrowce (Ostrowcze) i Kobylice (Kobylicze), obiekty nieokreślone, łąkę zwaną Wielga Łąka, staw mały przyznany Jurkowskiemu i staw wielki przyznany Daleszyńskiemu, leżący przy jego dworze i sięgający do granicy z Kleszczewem i Chmielikowem; z tych stawów wolno im budować rowy do rzeki Chabencz dla spuszczenia wody; na części Daleszyńskiego ślady: Plebański, Potharoewski, Bartkow.

3. Własność szlachecka 1394-1400 Sędziwój Wyskota Bojański, Bojanicki z Bojanic [po roku 1403 w Żytowiecku], brat między innymi Bawora i Jaranta Wyskotów (WR 3 nr 135), 1394 tenże w sporze z [bratem?] Czewlejem o 25 grzywien (Lek. 2 nr 1606); 1394-1395 tenże w sporze o Bojanice ze swą macochą Hanką, siostrą Materny, oraz z bratem Jarantem z Dryżyny (Lek. 2 nr 1606, 1816, 1817); 1395 tenże w sporze z Sobkiem zwanym Mendicus albo Mendicans [może identyczny z Sobkiem Wyskotą z Żytowiecka?] zawiera ugodę, że będzie płacił 2 grzywny czynszu rocznie, dopóki nie spłaci mu długu 25 grzywien, a w razie niedotrzymania umowy da mu 200 grzywien (Lek. 2 nr 2322, 2437, 2603, 2649, 2688); 1398 Sobek [wspomniany Mendicus?] pozywa z Bojanic braci [Wyskotów]: Czewleja z Krzemieniewa, Liska, Henryka i Maćka z Pawłowic, Stroszyna z Mirzewa [Mierzejewa] o 35 grzywien poręki, o zastaw Bojanic, które ichbrat posiadał i o działy (Lek. 2 nr 2082, 2233, 2234).

a) 1439 [XIV w.?, pocz. XV w.?] Anna z matką dały benedyktynom lubińskim swą część Bojanic (MPH . 9/2, 44).

1415 Andrzej Gryżyński z Bojanic?; 1418 tenże z Bojanic w sporze z Teodorykiem z Międzychodu (MPH nr 143); 1419-1421 Dziersław Bojański z Bojanic (WR 1 nr 1086), wicepodsędek w Kościanie i w Poznaniu (Gurz. C 815, 1013), wicepodkomorzy w Poznaniu (MPH nr 157); 1421 Przybysław z Brenna [brat Andrzeja z Osiecznej i z Gryżyny] posiada [między innymi] Kawczyn, Bruszczewo i Bojanice (Cieplucha 213); 1422 kmieciowi z Bojanic rąbiącemu zapust w Trzebcu, zajęto wóz, woły i siekierę (WR 3, 943); 1439-1440 Andrzej i Wojsław Gryżyńscy [synowie Jana z Gryżyny] w sporze z Andrzejem Jaszkowskim [synem Wyszaka] o podział dóbr po stryju Przybysławie z Brenna, między innymi o Bojanice (KośćZ 12, k. 137v, 322); 1444 Maciej Borek z Osiecznej [syn Andrzeja z Osiecznej i Gryżyny] zapisuje żonie Małgorzacie 2000 grzywien na wsiach Czerwony Kościół [obecnie Czerwona Wieś], Górka [koło Krzywinia] i Bojanice (PG 2, 46).

1447 świadek Nikel z Bojanic (DBL nr 218); 1450 tenże zapisuje żonie Małgorzacie po 100 grzywien posagu i wiana na ½ Bojanic (PG 4, 46v) 1488 świadek Jan Bojański (DBL nr 339); 1493 Jan, Wojciech, Tomasz i Wincenty [z Bojanic] odstępują swej ciotce, pannie Barbarze, córce Nikla Bojańskiego ½ czynszu rocznego od kmieci z Bojanic, jako jej majątek po ojcu i matce (PG 10, 188v); 1510 Tomasz z 2 części w Bojanicach płaci 1 grzywnę i 4 gr czynszu altaryście w Krzywiniu (LPB 205); 1538 Tomasz Radomicki zapisuje posag i wiano żonie Annie, córce Jana Jurkowskiego, między innymi na ½ Bojanic (KośćZ 28, 920v).

1530 pobór z 3 łanów (ASK I 3, 120v); 1536 pobór od 7 ¾ łana i 2 karczem (ASK I 4, 144); 156 Idzi Jurkowski płaci pobór od 3 ¾ łana, ¼ łana karczmarza, karczmy i 3 zagrodników, a Jan Daleszyński od 3 ½ łana, ¼ łana karczmarza, karczmy i 3 zagrodników (ASK I 4, 241); 1581 Jadwiga Jurkowska płaci pobór od: 3 ½ łana, 1 łana opustoszałego, 2 zagrodników, 2 komorników, 1 „aratrum coloni”, 15 owiec, palenia gorzałki (olla vini adusti), a Marcin Drzewiecki płaci od: 3 ½ łana, 3 zagrodników, 1 komornika 1 „aratrum coloni”, 15 owiec (ŹD 61; ASK I 6, 478v).

5. 1453 pleban w Bojanicach ma zagrodnika płacącego czynsz (Now. 2, 414); 1548 biskup poznański Benedykt Izdbieński za zgodą patronów Macieja Daleszyńskiego i Tomasza Radomickiego przyłącza parafię Bojanice z powodu jej nikłego uposażenia, do parafii Świerczyna (Now. 2, 414).
1395-1515 plebani w Bojanicach: 1395 Grzymek (WR 3 nr 21), 1425-1427 Wojciech, 1436 Maciej, następca zamordowanego Tomasza, 1453 Marcin, 1515 Wojciech Strobiszewski pleban w Świerczynie i w Bojanicach (Now. 2, 414).

6. 1423 Mikołaj z Bojanic, młynarz z młyna koło Jerki (Wp. 5 nr 375); 1444-1447 Klemens Bojeński albo Bojański, rzeźnik, mieszczanin w Krzywiniu, rajca w Krzywiniu 1447 (DBL nr 196, 214).