Zdzisław Stanisław Józef Łubieński urodził się 16.04.1845 r. w Kolanie (dziś gmina Jabłoń, pow. parczewski, woj. lubelskie) jako piąte dziecko (z dziewięciorga) hr. Seweryna Łubieńskiego i hr. Amelii Jezierskiej.

Ojciec Zdzisława, Seweryn ożenił się z Amelią hr. Gołąbek-Jezierską herbu Prus w roku 1835. Młodzi zamieszkali po ślubie w posagowym majątku Amelii – Sobieniach na Mazowszu, ale już wkrótce go sprzedali i w 1845 przenieśli się do Kolana, które nabyli od Leona Potockiego. Było ono wcześniej własnością ciotki Seweryna – Seweryny z Potockich Sobańskiej, secundo voto Colloredo-Wallsee. Od matki dostał Seweryn pobliski Rudzieniec wraz z Gęsią.

Początki życia rodziny Łubieńskich w Kolanie były trudne, jednak w ciągu kilku lat zagospodarowali się. Wkrótce stanął pałacyk w stylu „romantycznym” otoczony parkiem. Kolano stało się ośrodkiem ożywionej działalności charytatywnej i kulturalno-oświatowej oraz wyznaniowej wśród unitów. Łubieńscy zaprowadzali „cywilizację” – jednym z pierwszych podjętych działań była zamiana kurnych chłopskich chat na widne mieszkania (oszklone okna). Zbudowali ochronki dla dzieci w Kolanie i Gęsi, ale nieustannie borykali się z długami, Seweryn nie potrafił dobrze zarządzać majątkiem. Kiedy zmarł w 1855, dziedzicem Kolana został nieletni Zdzisław Łubieński, lecz zarząd przejęła Amelia i sama borykała się z wieloma obowiązkami: została z gromadką dzieci, które trzeba było gruntownie wykształcić, musiała też pospłacać długi. Pomimo tego nie zrezygnowała z działalności oświatowej. Podczas jej pobytu w Kolanie nie było bariery: dwór - wieś. Dwór niósł pomoc wsi. Był też miejscem integracji - w ochronce uczyły się wraz z dziećmi włościan synowie Amelii, w tym Zdzisław. W 1858 sprowadziła siostry Felicjanki, które zajmowały się oświatą i pomagały chorym. W 1860 w pałacowym ogrodzie wybudowano kaplicę, która miała przywileje filii – można w niej było udzielać chrztów, ślubów (w 1930 została przebudowana na kościół p.w. NMP). Kaplica służyła i łacinnikom, i unitom, których Amelia otaczała szczególną troską („uniccy chłopi spowiadali się u naszych kapelanów a szli komunikować do cerkwi pod dwoma postaciami”). W Kolanie bywał późniejszy błogosławiony o. Honorat Koźmiński. Sytuacja poprawiła się, kiedy Amelia stała się także właścicielką dóbr Jabłoń, darowanych jej przez ciotkę Seweryna, Emmę z Potockich Strzyżewską. Mimo to, chcąc spłacić wierzycieli, musiała sprzedać Rudzieniec. Więcej o Amelii w biogramie jej synowej Jadwigi i w przypisie poniżej. Na pogorszenie sytuacji materialnej i rodzinnej wpłynęła w dużej mierze owa pomoc prześladowanym unitom oraz zaangażowanie Łubieńskich w powstanie styczniowe, któremu sprzyjali Zdzisław i Kazimierz, a pałac w Kolanie stał się polowym szpitalem. Po upadku powstania władze rosyjskie zakazały Zdzisławowi i Kazimierzowi pobytu w rodzinnych majątkach.

W 1871 r. Zdzisław ożenił się z Jadwigą Hausnerówną. W 1872 urodziła się im jedyna córka, Julia (zwana Juliettą, późniejsza żona Ignacego Morawskiego z Oporowa). W tymże też 1872 roku, z powodu wspomnianego sprzyjania powstaniu styczniowemu, Zdzisław i jego starszy brat Kazimierz, zostali zmuszeni przez władze carskie do opuszczenia Królestwa Polskiego. Kazimierz sprzedał Jabłoń i przeniósł się do Galicji, gdzie nabył majątek Krakowiec, natomiast Zdzisław pozostawił Kolano matce i żonie, a sam wybrał tułaczkę i pogrążył się w hazardzie. Sytuacja ta spowodowała problemy rodzinne zakończone w 1876 r. rozejściem się Jadwigi i Zdzisława, przy czym po rozstaniu Zdzisław Łubieński zatrzymał córkę Juliettę przy sobie.

Dalsze losy hr. Zdzisława Łubieńskiego są praktycznie nieznane. Wiadomo tylko, że córka Julietta w nieznanych okolicznościach powróciła do Kolana, a on tułał się początkowo po kraju, potem po świecie. We Francji związał się na kilka lat z urodzoną w Petersburgu Sophie Flaudin, lecz związek ten trwał tylko do roku 1890, w którym mająca 28 lat Sophie zmarła we francuskim Dieppe. Z tego związku urodziło się troje dzieci, z których urodzony w 1888 r. pierwszy syn zmarł w niemowlęctwie, a córka Sophie (ur. 1889) i syn Stanisław (ur. 1890) dożyli wieku dojrzałego. Zdzisław hr. Łubieński zmarł w 1896 r. w Algierze.

__________________________
Źródła:

Rozproszone informacje w powszechnie dostępnych publikacjach internetowych (przeważnie nieautoryzowanych), w tym głównie z internetowej strony Urzędu Gminy Jabłoń [www.jablon.pl – dostęp w październiku 2014 r.]

__________________________
Dla www.krzemieniewo.net
opracował: Leonard Dwornik

__________________________
Przypis LD:

Ciekawostką ilustrującą liczne powiązania rodowe Morawskich (i to wnuków lubońskiego generała-poety Franciszka Morawskiego) z Łubieńskimi jest fakt, że córka wspomnianego wyżej Kazimierza hr. Łubieńskiego, właściciela m.in. Krakowca – Wiktoria wyszła za Franciszka Morawskiego, syna Tadeusza i drugiej jego żony – Tekli z Ostrowskich, a najstarszy brat Zdzisława, Witold hr. Łubieński, właściciel m.in. Zassowa, ożenił się z Elżbietą Morawską, córką tegoż Tadeusza i pierwszej jego żony – Zofii z Taczanowskich. To w Zassowie (od 1968 r. Zasów w powiecie dębickim), majątku swego syna Witolda i Elżbiety z Morawskich spędziła ostatnie lata życia Amelia z Jezierskich Łubieńska, gdzie też w 1885 r. zmarła i została pochowana przy miejscowym kościele parafialnym. W październiku 1995 roku Szkole Podstawowej w Zasowie nadano imię Rodziny Łubieńskich. Przedstawiciele rodu obecni na uroczystości przekazali szkole sztandar, na którym widnieje napis: „Silnym – hardy, słabym – brat”.


Powrót do MENU „Rodzeństwo, rodzice i dziadkowie Witolda Morawskiego”