GMINA KRZEMIENIEWO WCZORAJ I DZIŚ
(K.Olender) KOCIUGI
ZARYS DZIEJÓW
Nazwę wsi dawniej pisano: Koczugy (1397), Koczugi (1398), Coczugi (1404), Coczughy (1469), Coczyugi (1471).
W 1397 roku Felicja Mierzewska z Mierzejewa prowadziła spór z Andrzejem z Sikorzyna o podział Kociug. W 1398 r. Szczepan z Mierzewa toczył spór o część Kociug z braćmi Janem, Baworem, Stroszynem, Liskiem, Czewlejem, Maciejem i Henrykiem Wyskotami. W 1405 r. właścicielem Kociug był Henryk Wyskota, w latach 1427-1430 Michał Kociuski a następnie Szyban, Bartosz Kociuski (1465-1482), Dobiesław Kociuski (1471-1498), Mikołaj Kociuski (1494-1510).
W 1580 r. bracia Jerzy, Adam, Mikołaj i Stanisław Mierzewscy z matką Jadwigą dokonali podziału majątkowego. Adam otrzymał w działach 1/2 dworu w Kociugach i odkupił od braci drugą część dworu.
Zobacz: Kociugi w tzw. "Tekach Dworzaczka" (wzmianki z lat 1580-1782)
W 1782 r. nabył wieś właściciel Pawłowic Maksymilian Mielżyński. Kociugi należały do rodziny Mielżyńskich aż do wybuchu II wojny światowej.
W 1837 r. Kociugi liczyły 13 domów i 149 mieszkańców i należały do Leona Mielżyńskiego, ówczesnego właściciela majątku Pawłowice.
W początku lat 80-tych XIX wieku wieś Kociugi liczyła 10 domów i 67 mieszkańców - wszyscy byli katolikami. Folwark Kociugi liczył w tym okresie 7 domów i 105 mieszkańców (102 katolików i 3 ewangelików).
W czasie okupacji Niemcy przemianowali Kociugi na Hermanndfelde.
Na frontach II wojny światowej w wyniku działań zbrojnych zginęło 4 mieszkańców Kociug, 1 osoba zginęła w więzieniu, 1 zmarła na skutek odniesionych ran, 14 osób wywieziono na roboty a 28 w innym celu.
Kociugi od początku swego istnienia należą do parafii Pawłowice.
ZESPÓŁ FOLWARCZNY
W Kociugach znajduje się zespół folwarczny, składający się z podwórza folwarcznego, rządcówki oraz kolonii mieszkalnej. Układ przestrzenny został zmieniony poprzez wybudowanie nowych obiektów zarówno na terenie podwórza, jaki poza nim. Wszystkie budynki zmieniły swój wygląd lub układ pomieszczeń w związku z przeprowadzoną modernizacją i zmianą funkcji poszczególnych obiektów. Rządcówka ma całkowicie zmienioną stolarkę okienną, przy czym bryła budynku pozostała niezmieniona wraz z dachem mansardowym.
--------------------------------------------------------------------------------
M. Jarzewicz, Majątki Wielkopolskie, T. IV Powiat Leszczyński, Szreniawa 1996.
Miejscowość wymieniona po raz pierwszy w 1397 r. W 1453 r. Wincenty Pradel przedstawił akt nabycia 1/2 wsi. Przez XV i XVI w. występują członkowie rodziny Mirzewskich. W 1580 r. istniał dwór, którego 1/2 otrzymał (w drodze działów rodzinnych braci Mirzewskich) Adam, „a drugą połowę odkupuje od braci, ma też dwór Mikołaj, a na końcu wsi na zagrodniczych siedliskach ma powstać dwór dla trzeciego brata”. W 1589 r. wzmiankowana Zofia Mirzewska oraz Stanisław Mirzewski z żoną Małgorzatą. W 1782 r. wieś kupił Maksymilian Mielżyński (patrz Pawłowice), do II wojny światowej folwark wchodził w skład majętności Pawłowice.
W 1530 pobór z 4 3/4 tanu; w 1563 r. z 7 1/4 łanu, wiatraka; w 1580 r. z 6 łanów i od 3 zagrodników. W 1846 r. było we wsi 13 domów i 149 mieszkańców. W 1883 r. we wsi było 7 dymów i 105 mieszkańców. W 1926 r. powierzchnia wynosiła 364 ha, w tym 345 ha ziemi ornej.
Kociugi wg mapy z ok. 1885 r.
-----------------------------------------------------
Informacja: pan Jarosław Wawrzyniak.
|