PISMA KS.JANA KOŹMIANA – Kanonika Archikatedry Poznańskiej, Prałata Domowego Jego Świątobliwości Ojca Św., Protonotaryusza Apostolskiego, – Tom III
Drukiem i Nakładem Jarosława Leitgebra, w Poznaniu 1881.
Rozdział WSPOMNIENIA POŚMIERTNE* obejmuje 13 wspomnień (str.210-271) oraz 2 mowy żałobne (str.272-310), a mianowicie:
WSPOMNIENIA
POŚMIERTNE: |
|
Stefan
Witwicki (1847) |
210 |
Józef
Gorres (1848) |
214 |
Juliusz
Słowacki (1849) |
214 |
Karolina
z Wodzickich Mycielska, (1849) |
216 |
Fryderyk
Chopin (1849) |
217 |
Ojciec Karol Antoniewicz (1852) |
221 |
Fryderyk
Ozanain (1853) |
238 |
Adam
Mickiewicz (1855) |
241 |
Kajetan
Koźmian |
259 |
Andrzej Niegolewski (1857) |
262 |
Zygmunt
Krasiński (1859) |
263 |
Tytus
hr. Działyński (1861) |
269 |
Rogier
hr. Raczyński (1864) |
270 |
Oraz: |
|
Mowa
żałobna na pogrzebie Wojciecha Hazy z Radlic |
272 |
Mowa
na cześć O. Hieronima Kajsiewicza |
283 |
*/ Przypisy Wydawcy:
Przegląd Poznański, w ciągu dwudziestoletniego swego istnienia (od 1845 do 1865) zawiera przeszło 500 pośmiertnych wspomnień o znakomitszych osobach zmarłych w tym okresie. Wspomnienia te na razie pisywał po większej części ks. Jan Koźmian. Zdało się przygodnem zamieścić w niniejszym zbiorze przynajmniej nekrologi tych, z którymi autor był bliżej zaznajomionym [przyp. Wydawcy na str.210].
Dwie tylko zamieszczamy tu mowy żałobne, bo dwie jedynie były drukowane. Ale jak wiadomo, X. Koźmian. w ciągu kilkunastoletniego swego kapłańskiego zawodu, powiedział ich bardzo wiele. Nigdy ich jednak nie spisywał, nawet pobieżnych nie przysposabiając sobie notatek. Trudno przeto wyliczyć je wszystkie. Dało się tylko dowiedzieć o następujących:
- Na pogrzebie Jenerała Franciszka Morawskiego w Oporowie 17go grudnia 1861.
- Przy wyprowadzeniu zwłok Henrietty Chłapowskiej w Czerwonej Wsi 19 kwietnia 1863.
- Na pogrzebie tejże w Czerwonej Wsi 20 kwietnia 1863.
- W czasie pogrzebu Franciszki Koczorowskiej w Gościeszynie 9 maja 1864.
- Przy wyprowadzeniu zwłok Florentowej Bnińskiej 7 lutego 1866.
- Na pogrzebie Jenerała, Karola Turno w Objezierzu 13 marca 1866.
- Na pogrzebie Melchiora Szołdrskiego w Jaszkowie 4 pażdziernika 1866.
- Na pogrzebie Albertyny z Kołaczkowskich Szołdrskiej w Jaszkowie 9go pażdziernika 1866.
- Na pogrzebie Antoniny z Gajewskich Platerowej 20 pażdziernika 1866.
- Na pogrzebie Stanisława Żółtowskiego w Głuchowie 10 kwietnia 1867.
- Przy wyprowadzeniu zwłok Wincentego Turno w Słopanowie 19 list. 1867.
- Na pogrzebie Marcellego Czarneckiego w Kakoniewicach 1 kwietnia 1868.
- Na pogrzebie Józefa Potulickiego w Zaniemyślu 18 marca 1870.
- Na pogrzebie Aleksandryny z Taylorów Szołdrskiej 7 czerwca 1871.
- Na pogrzebie Ludwiki Platerowej w Prochach 24 lutego 1873.
- Na pogrzebie Seweryna Skórzewskiego w Gołanicach 15 września 1873.
- Na pogrzebie Stanisława Mycielskiego w Gostyniu u X.X. Filipinów 14 lutego 1874.
Oprócz tego miewał X. Kożmian mowy w czasie nabożeństw żałobnych za znakomitych rodaków zmarłych na wygnaniu lub w innych dzielnicach Polski. Pamiętną jest jego mowa podczas nabożeństwa na duszę księcia Adama Czartoryskiego.
Często także przemawiał podczas innych uroczystości, jak na przykład w Archikatedrze poznańskiej wobec delegacyi galicyjskiej, która uczestniczyła w stolicy wielkopolskiej przy zawiązaniu Centralnego Towarzystwa Agronomicznego.
Nie tu miejsce wspominać o licznych X. Kożmiana przemówieniach od ołtarza przy uroczystościach ślubnych, a co do kazań, dość tylko napomknąć, ża miewał je prawie co dzień, częstokroć rano i popołudniu, oprócz pobożnych nauk wykładanych w szkołach klasztornych.
[przyp. Wydawcy na str.272-273].
____________________________
Dla www.klasaa.net,
jako przypis do biogramu
księdza Jana Koźmiana,
wybrał Leonard Dwornik
|