Jest jeszcze jedna propozycja odnośnie grobowca Morawskich z Oporowa. Każdy, kto wykupi cegiełkę remontową na odrestaurowanie tego zabytku w wysokości 50 zł, otrzyma w prezencie wydaną we wrześniu 2022 roku książkę autorstwa Elżbiety i Jerzego Kownackich, pod tytułem „Życie Pauliny Morawskiej opisane przez Konstancję Morawską”. Jest to opracowanie dotyczące Pauliny, żony Józefa Morawskiego, matki szesnaściorga dzieci, wielkiej patriotki, przyjaciółki wielu znamienitych twórców kultury ówczesnego świata z Adamem Mickiewiczem, Wincentym Polem, Ryszardem Berwińskim i Heleną Modrzejewską na czele.

Na cmentarzu przykościelnym w Oporowie znajduje się stary (pamiętający połowę XIX wieku) grobowiec. Zostali w nim pochowani dawni właściciele tej wsi z rodu Morawskich: Józef i Paulina oraz ich syn Wojciech. Upływający nieubłaganie czas zrobił swoje i na dzisiaj grobowiec ten znajduje się w opłakanym stanie. Parafia Oporowo z tamtejszym księdzem proboszczem na czele postanowiła ten zabytek uratować, głównie ze względu na pamięć osób, które tam zostały pochowane. Józef Morawski to referendarz stanu w rządze Księstwa Warszawskiego i współautor reformy uwłaszczeniowej w Wielkim Księstwie Poznańskim. Jego żona Paulina, to szeroko znana działaczka społeczna i narodowa, córka Feliksa Łubieńskiego (ministra sprawiedliwości w Księstwie Warszawskim). Ich syn Wojciech, w młodości walczył w powstaniu listopadowym (wyróżnił się w bitwie pod Grochowem, za co odznaczony został orderem Virtuti Militari), a po śmierci żony został księdzem.

W związku z tym, że renowacja tego grobowca okazuje się bardzo kosztowna, postanowiono wydać na tę okazję specjalną kartkę pocztową, którą zakupić może każdy, kontaktując się w tej sprawie z księdzem proboszczem Pawłem Kamzą (parafiaoporowo@gmail.com) lub z panią Andżeliką Borowską-Kucza (marek1973k@poczta.fm). Koszt kartki pocztowej to 5 zł.

Postanowiłem trochę inaczej niż większość rodaków spędzić tegoroczny urlop zimowy. Udałem się z rodziną nie na narty, lecz nad nasze polskie morze. Jak się okazało, można w Kołobrzegu spędzić czas bardzo ciekawie również o tej porze roku. Nie mam na myśl spacerów brzegiem morza, odwiedzania galerii handlowych, kina, bądź innych tego typu atrakcji. Jest jeszcze inny wybór i ten okazał się jak najbardziej właściwy, ponieważ pozwolił spojrzeć zupełnie inaczej na to miasto i jego bardzo skomplikowaną przeszłość. Wszystko za sprawą tegorocznego laureata Honorowego Wyróżnienia „Dzierżykraj”, Roberta Maziarza, twórcy muzeum PATRIA COLBERGIENSIS, mieszczącego się w piwnicach kołobrzeskiego ratusza. To właśnie w tym miejscu promowani są nasi zasłużeni dla sprawy polskiej krajanie, czyli Antoni Sułkowski z Rydzyny i Franciszek Morawski z Luboni. To właśnie oni brali udział w zdobywaniu tej twierdzy w roku 1807. Samo muzeum (choć niewielkim rozmiarów), już ze względu na prezentowane eksponaty, robi ogromne wrażenie. Do tego dochodzi pasja jego twórcy i właściciela, czyli Roberta Maziarza. Mieliśmy to szczęście, że to właśnie on oprowadził nas po tym przybytku, dzięki czemu mogliśmy wysłuchać wspaniałej opowieści o dawnym Kołobrzegu, jego wojennej przeszłości i ludziach z tym miejscem związanych. W muzeum organizowane są również sympozja naukowe, prelekcje i spotkania o charakterze dyskusyjnym. Cały czas coś ważnego się dzieje, coś co przyciąga ludzi, zmusza do myślenia i polubienia tak przekazywanej historii. Robert Maziarz organizuje również archeologiczne poszukiwania i eksploracje na miejscach dawnych bitew, dzięki czemu pozyskuje nie tylko kolejne eksponaty, ale również dokonuje ciekawych odkryć. Jednym z nich było zlokalizowanie tzw. reduty Sułkowskiego, gdzie w roku 1807 stacjonował 1. Regiment Piechoty Legii Poznańskiej (dowodził nim ordynat z Rydzyny). Dzisiaj na tym miejscu znajduje się kamienny głaz z tablicą pamiątkową. Na tablicy znajduje się następujący napis: W 210 ROCZNICĘ OBCHODÓW KONSTYTUCJI 3 MAJA PRZEZ 1. REGIMENT LEGII POZNAŃSKIEJ. KOŁOBRZEG 3 V 2017. Całkiem niedawno na obelisku tym pojawiło się popiersie księcia Antoniego Pawła Sułkowskiego, będące dziełem zmarłego niedawno koszalińskiego artysty, Zygmunta Wujka.
J. Kownacki

ZDJĘCIA Z MUZEUM PATRIA COLBERGIENSIS ORAZ LASU KOŁOBRZESKIEGO
STRONA MUZEUM PATRIA COLBERGIENSIS

Współczesny świat nastawiony jest na komercję. Każdego dnia załatwiamy mnóstwo mniejszych lub większych interesów oczekując z tego konkretnych korzyści. Coraz mniej jest ludzi, którzy z potrzeby serca i dla zasad, zgodnie z którymi zostali wychowani, chcą się dzielić z innymi swoją wiedzą, zdolnościami i umiejętnościami. Nie liczą przy tym na żadne profity. Wystarczy im satysfakcja i przekonanie, że to co robią jest właściwe, że jest potrzebne, że dzięki temu świat stanie się lepszy. Tacy ludzie najczęściej w ciszy swoich gabinetów realizują swoje projekty, poświęcają kolejne godziny na poszukiwania, analizę źródeł, tłumaczenia, opracowywanie gotowych tekstów, które i tak najczęściej trafiają do przysłowiowej szuflady, gdzie czekają na swój czas, na odkrycie i ewentualną publikację. Dotyczy to również innych dziedzin kultury, jak na przykład muzyka, malarstwo i rzeźba. Dzięki takim postawom może trwać, rozwijać się i utrwalać nasza narodowa duma. Możemy nabierać przekonania, że to, co jest potrzebne do bycia świadomym Polakiem jest na wyciągnięcie ręki. Wystarczy po to sięgnąć i próbować z tego korzystać.
W przeszłości wielu twórców odwoływało się do naszych narodowych tradycji, wplatając w swoje dzieła również wątki ludowe. Jednym z nich był żyjący w wieku XIX i szeroko wtedy znany właściciel Luboni, generał Franciszek Morawski. I to na jego cześć w roku 2011 ustanowione zostało z inicjatywy Leonarda Dwornika „Honorowe wyróżnienie DZIERŻYKRAJ”. Jest ono przyznawane za propagowanie postaci i twórczości Franciszka Dzierżykraj-Morawskiego oraz szczególne inicjatywy i osiągnięcia w krzewieniu kultury na terenie Ziemi Leszczyńskiej w tym szczególnie Gminy Krzemieniewo.
Jak do tej pory wyróżnienie to otrzymali:
- w roku 2011: Edward Przybylski z Gostynia (pośmiertnie), Jarosław Wawrzyniak z Leszna, Jerzy Kownacki z Krzemieniewa;
- w roku 2017: Bartosz Małecki z Kąkolewa, Zdzisław Moliński z Rydzyny;
- w roku 2018: Marta Kowalewska z Krakowa, Hanna Markowska z Leszna;
- w roku 2019: Maciej Michalski z Poznania.
Decyzją Kapituły w roku 2020 „Honorowe wyróżnienie DZIERŻYKRAJ” przyznane zostało dwóm osobom. Pierwszą z nich jest pani Zofia Dwornik ze Szczecina (czasowo z Mierzejewa). Jak możemy przeczytać w uzasadnieniu Kapituły, pani Zofia Dwornik została uhonorowana: Za ogrom pracy włożonej w poszukiwanie informacji na temat przeszłości Mierzejewa i losów jego mieszkańców przedstawionych w wydanych własnym sumptem, wyjątkowo starannych edytorsko, opracowaniach „Mierzejewo, Mierzejewo...” i „Mierzejewo od A do Z” oraz za umiejętność dzielenia się posiadaną wiedzą, dociekliwość historyczną, dbałość o zachowanie dla kolejnych pokoleń mierzejewskiej gwary i aktywność mającą na celu ułatwienie lokalnej społeczności dotarcia do wiedzy historycznej w skali Powiatu Leszczyńskiego.
Drugą osobą jest pan Robert Maziarz z Kołobrzegu. W jego przypadku w uzasadnieniu Kapituły czytamy, że nagrodę otrzymał: Za krzewienie pasji kolekcjonerskiej i historycznej poprzez wystawy, spotkania, filmy i publikacje firmowane przez kierowane przez niego muzeum PATRIA COLBERGIENSIS w Kołobrzegu oraz za wspieranie wiedzą i eksponatami różnorakich inicjatyw podkreślających udział Wielkopolan (gównie księcia Antoniego Sułkowskiego z Rydzyny i Franciszka Morawskiego z Luboni) w militarnej blokadzie pruskiej wówczas twierdzy kołobrzeskiej w 1807 roku.
Tegoroczne nagrody wręczone zostały 4.01.2020 roku na Zamku w Rydzynie w trakcie Koncertu Noworocznego organizowanego przez Starostę Powiatu Leszczyńskiego, Jarosława Wawrzyniaka.
Nagrodzonym i wszystkim pasjonatom małej i wielkiej historii życzymy w roku 2020 wielu kolejnych wspaniałych odkryć oraz satysfakcji z tego co robią dla odkrywania tajemnic przeszłości.

KAPITUŁA HONOROWEGO WYRÓŻNIENIA DZIERŻYKRAJ

OFICJALNA STRONA HONOROWEGO WYRÓŻNIENIA DZIERŻYKRAJ

Dokładnie 101 lat temu zerwali się do walki o wolność nasi pradziadowie. Ich bohaterski i zwycięski czyn znany w literaturze przedmiotu jako Powstanie Wielkopolskie, zdecydował o kształcie terytorialnym odradzającej się wówczas po 123 latach niewoli niepodległej Rzeczypospolitej. Postawa Wielkopolan była bardzo istotnym sygnałem dla polityków obradujących w Wersalu, czego tak naprawdę jako naród pragniemy i czego od nich oczekujemy. Zwycięstwo, które odnieśliśmy nad wojskami niemieckimi było argumentem na tyle istotnym, że nie można było nad tym co się stało w Wielkopolsce na przełomie 1918/1919 roku przejść do porządku dziennego.
Do oddziałów powstańczych zgłosiło się wielu mieszkańców z terenu dzisiejszej parafii Drobnin. Dali tym samym przykład swojej właściwej postawy patriotycznej i przywiązania do zasad oraz wartości w których zostali wychowani. Dali wspaniałe świadectwo kolejnym pokoleniom, że nie ma rzeczy cenniejszej niż wolność. Dlatego kolejny już raz uczniowie z Publicznej Szkoły Podstawowej w Drobninie wybrali się na miejscowy cmentarz, by złożyć hołd tym uczestnikom Powstania Wielkopolskiego, którzy tutaj zostali pochowani. Na grobach bohaterów tamtych wydarzeń zapalono również znicze z logiem współorganizatora tej akcji, czyli Gminy Krzemieniewo.
Przypominamy, że na cmentarzu w Drobninie swoje miejsce spoczynku znaleźli następujący uczestnicy Powstania Wielkopolskiego: Andrzejczak Karol, Andrzejczak Piotr, Banach Stanisław, Bąk Tomasz, Foralewski Józef, Hofman Jan, Janiszewski Ignacy, Majchrzak Józef, Michalski Paweł, Ratajczak Antoni, Reinsch Leon, Rozwalka Jan, Ryczkowski Wojciech, Śmiejczak Antoni, Wasiółka Stanisław, Więckowiak Józef. Przy Urzędzie Gminy w Krzemieniewie znajduje się tablica pamiątkowa na cześć Władysława Lestera (również powstańca), zamordowanego w obozie koncentracyjnym w Mauthausen-Gusen.
CHWAŁA BOHATEROM!

SPIS CZŁONKÓW ZWIĄZKU WETERANÓW POWSTAŃ NARODOWYCH KOŁA KRZEMIENIEWO Z ROKU 1936
Informacja i zdjęcia: JK
ZDJĘCIA