W roku 1866 powstało w Dolsku pierwsze na terenie Wielkopolski kółko rolnicze, mające w nazwie również człon – włościańskie. Od samego początku organizacje te, oparte na zasadach dobrowolnej przynależności członkowskiej, nastawione były na doskonalenie i zwiększenie produkcji rolnej. W zamyśle twórców, kółka rolnicze miały też być szkołą racjonalnego i samodzielnego myślenia, co wynikało z podstawowych zasad tzw. pracy organicznej. Akcją zakładania kółek rolniczych kierowało Centralne Towarzystwo Gospodarcze z siedzibą w Poznaniu. W roku 1873 z woli tego Towarzystwa, na ich czele stanął jako patron, Maksymilian Jackowski. To dzięki jego inwencji, a na stanowisku tym wytrwał do roku 1900, liczba kółek w terenie wciąż rosła. Wieś wielkopolska zaczęła się w tym czasie zmieniać, a przy okazji kształtowała się postawa obywatelska chłopów, którzy zaczęli się również interesować sprawami społecznymi i politycznymi. Na zebraniach kółek organizowano odczyty, udzielano porad rolniczych i prawnych, wymieniano się doświadczeniami rolniczymi. Przekonywano także chłopów do prowadzenia rachunkowości w swoich gospodarstwach, stosowania nowoczesnych maszyn i narzędzi oraz nawozów sztucznych. W niektórych kółkach funkcjonowały również biblioteki oraz organizowano także własne wystawy rolnicze.

Na terenie naszej gminy pierwsze kółko rolnicze powstało 31 stycznia 1875 roku w Garzynie. Fakt ten odnotowany został w ówczesnej prasie, między innymi w „Dzienniku Poznańskim”, który w wydaniu z 7 lutego 1875 roku informował: „W Garzynie w powiecie Wschowskim w dniu 31 z. m. założonem zostało Kółko rolnicze włościańskie. Pierwszą pobudkę do tego dał gospodarz p. Sypkowski, który całem przygotowaniem się trudnił, i Patrona Kółek na zebranie zaprosił, który też przybył i Kółko rolnicze założył. Do zarządu wybrano pp: Bronikowskiego z Belęcina na prezesa, Szołdrskiego z Garzyna na wiceprezesa i Sypkowskiego z Garzyna na sekretarza, prócz tego jeszcze trzech gospodarzy na rajców. Dla dania obrazu jak posiedzenia prowadzone być winny, mówił Patron o ulepszaniu łąk, o urabianiu kompostu i obchodzeniu się z mierzwą zimową porą. Zgromadzeni włościanie słuchali tego wykładu z zajęciem. Przystąpiło do Kółka 29 członków, jest jednak nadzieja, że jeszcze więcej przystąpi. Komisarz policyjny był na tem zgromadzeniu i powiedział, iż się przekonał, że to bardzo pożyteczna instytucya.”
Kółko w Garzynie nie istniało samodzielnie zbyt długo. Od samego początku miało ono problemy z władzami administracyjnymi, które korzystając z każdej nadarzającej się okazji karały jego kierownictwo grzywnami, groziły zamykaniem zebrań. Dotyczyło to głównie języka używanego przez władze tego kółka w korespondencji z pruskimi urzędnikami. Na ten temat w „Dzienniku Poznańskim” z dnia 4 października 1876 roku znalazła się następująca notatka: „Na dowód, jak urzędnicy administracyjni samowolnie postępują i nas Polaków w pow. wschowskim prześladują, pozwalam sobie przesłać wam w tłumaczeniu list, który przewodniczący Kółka włościańskiego Garzynie p. Bronikowski z Belęcina odebrał od komisarza obwodowego z Osieczny: Osieczna, 26 września 1876. W. Panu donoszę uniżenie, że na mocy prawa z dnia 28 sierpnia rb. dotyczącego języka urzędowego władz, urzędników i korporacyi politycznych państwa, jako też rozporządzenia z tegoż dnia, dotyczącego dozwolenia używania języka obcego obok niemieckiego jako języka urzędowego, w przyszłości żądać będę musiał, aby rozprawy ustne i piśmienne resp. wykłady Towarzystwa rolniczego w Garzynie nie jak dotąd w polskim lecz w niemieckim odbywały się języku i że każdemu odstąpieniu od powyższego przepisu zapobiegnę zamknięciem zebrania. Meyer.”
W związku z tym postanowiono przenieść kółko do Osiecznej (1876), mając nadzieję, że dzięki temu zwiększy się liczba członków, a ewentualne represje nie będą tak odczuwalne. Jednak wraz z upływem czasu aktywność garzyńskich chłopów w kółku osieckim słabła, aż w końcu ustała zupełnie. Przenieśli się oni do kółka w Świerczynie, co było zresztą zgodne z polityką prowadzoną przez patrona, ponieważ z założenia kółka miały być organizacjami parafialnymi. Do kółka świerczyńskiego zapisali się również chłopi z Belęcina, Karchowa i Bojanic.

Kolejne kółko rolnicze utworzone zostało w roku 1901 w Oporowie. Stało się to za patronatu Józefa Chłapowskiego z Żegocina. Informacja na ten temat pochodzi z „Kroniki Oporowskiej”, gdzie pod tym właśnie rokiem zapisano: „Dnia 27 maja tegoż roku w drugie święto Zielonych Świątek zawiązano dla gospodarzy włościan z parafii i okolicy „Kółko Rolnicze”. Inicjatywę dali Wni Państwo Morawscy, dziedzice dóbr oporowskich wraz Księdzem plebanem. Zebranie odbyło się tzw. wikaryacie w salce po prawej stronie od wejścia, gdzie X. Pleban przygotowuje dzieci do Sakramentów św. Izbę tę na ten dzień świeżo wybielono, przed drzwiami zawieszono girlandy, a w izbie na ścianie umieszczono transparent z napisem: „Oświata i praca narody wzbogaca”. Wskutek powiadomienia z ambony parafian o mającym się zawiązać Kółku, dużo gospodarzy włościan z parafii i okolicy zgromadziło się po nabożeństwie na salce. Pochwaleniem Pana Boga zagaił zebranie właściciel dóbr oporowskich Wny Pan I. Morawski, wyłuszczając w krótkich a pięknych słowach cel zebrania i proponując na przewodniczącego Patrona Kółek Rolniczych, Wgo Pana J. Chłapowskiego, który na dzień zawiązania umyślnie z Rzegocina przybył do Oporowa. Potem w dłuższym przemówieniu objaśnił cel, potrzebę i korzyści Kółek rolniczych, a gdy obecni zgodzili się na założenie Kółka, spisano członków, wybrano zarząd, odczytano statuta. Do zarządu należą: Wny Pan Morawski jako prezes, X. Kinowski pleban miejscowy wiceprezes, pan Dębny urzędnik gospodarczy z Oporowa sekretarz, kasyer R. Jankowski gospodarz z Oporowa, nadto wybrano czterech gospodarzy na ławników. Przystąpiło od razu jako członków Kółka 35. Gospodarz R. Jankowski dziękował w końcu panu Patronowi Kółek rolniczych w bardzo rzewnych i serdecznych słowach za trudy i prace podejmowane dla dobra włościan i wniósł potem okrzyk „Niech żyje”, który wszyscy obecni z zapałem powtórzyli. Miesięczne zebrania Kółka mają się w tym samym lokalu odbywać w każdą ostatnią niedzielę miesiąca po nabożeństwie w południe. Na zebranie powyższe z ramienia policyi przybył Królewski Komisarz obwodowy pan Tyszka z Leszna, wraz z tłumaczem panem Schusterem, nauczycielem z Drobnina. Składkę najniższą od członka ustanowiono rocznie 50 fen.”
Również i w tym przypadku praca członków kółka odbywała się zgodnie z wytycznymi patronatu, czyli organizowano wykłady, udzielano porad, organizowano wycieczki do wzorowych gospodarstw i wystawy rolnicze. O jednej z nich zachowała się wzmianka w „Kronice Oporowskiej”: „Dnia 17 września tego roku (1911) urządziło Kółko rolnicze w Oporowie wystawę produktów rolniczych i przemysłu domowego na podwórzu plebańskim, która to wystawa mimo ogromnej suszy w lecie tego roku panującej, bardzo pomyślnie się odbyła. Wystawców było blisko 30. Kasa kółkowa przeznaczyła 100 MK., nadto pan Patron Kółek rolniczych nadesłał z Kasy patronackiej na ten cel 200 MK. Z Patronatu przybył pan S. Pluciński ze Swadzimia, prócz tego kilku obywateli i księży okolicznych.”

Kółka rolnicze istniały również:
- w Pawłowicach od 1904 roku,
- w Luboni od 1912 roku.

Działalność kółek rolniczych na terenie dzisiejszej gminy Krzemieniewo na przełomie XIX i XX wieku wpłynęła bardzo korzystnie na rozwój tutejszych wsi i życie ich mieszkańców. Ludzie różnych stanów i zawodów (ziemianie, chłopi, księża, urzędnicy dworscy) potrafili ze sobą współpracować i uczyć wzajemnie szacunku do ziemi oraz ciężkiej pracy rolnika.

ZOBACZ RÓWNIEŻ:

SPRAWOZDANIE KÓŁKA ROLNICZEGO Z GARZYNA ZA ROK 1876

SPRAWOZDANIE KÓŁKA ROLNICZEGO Z OSIECZNEJ ZA ROK 1878
(działali w nim również gospodarze z Garzyna i Belęcina)

SPRAWOZDANIE KÓŁKA ROLNICZEGO Z OSIECZNEJ ZA ROK 1879
(działali w nim również gospodarze z Garzyna i Belęcina)

SPRAWOZDANIE KÓŁKA ROLNICZEGO Z OPOROWA ZA ROK 1909

SPRAWOZDANIE KÓŁKA ROLNICZEGO Z PAWŁOWIC ZA ROK 1909

SPRAWOZDANIE KÓŁKA ROLNICZEGO Z OPOROWA ZA ROK 1912

SPRAWOZDANIE KÓŁKA ROLNICZEGO ZE ŚWIERCZYNY ZA ROK 1912
(działali w nim również gospodarze z Garzyna, Belęcina, Karchowa i Bojanic)

LISTA CZŁONKÓW KÓŁKA ROLNICZEGO Z OPOROWA ZA ROK 1912
(nazwiska gospodarzy z Oporowa, Oporówka, Krzemieniewa, Luboni, Kałowa, Grabówca, Mierzejewa)

LISTA LISTA CZŁONKÓW KÓŁKA ROLNICZEGO ZE ŚWIERCZYNY ZA ROK 1912
(nazwiska gospodarzy z Garzyna, Belęcina, Karchowa, Drobnina, Zbytek, Bojanic, Hersztupowa)