Kwietnia 25 2024 08:03:37
Nawigacja
· Strona główna
· FAQ
· Kontakt
· Galeria zdjęć
· Szukaj
NASZA HISTORIA
· Symbole gminy
· Miejscowości
· Sławne rody
· Szkoły
· Biogramy
· Powstańcy Wielkopolscy
· II wojna światowa
· Kroniki
· Kościoły
· Cmentarze
· Dwory i pałace
· Utwory literackie
· Źródła historyczne
· Z prasy
· Opracowania
· Dla genealogów
· Czas, czy ludzie?
· Nadesłane
· Z domowego albumu
· Ciekawostki
· Kalendarium
· Słowniczek
ZAJRZYJ NA


KONTRAKT PRZEDŚLUBNY JÓZEFA MORAWSKIEGO I PAULI ŁUBIEŃSKIEJ

9 grudnia 1809 roku odbył się w Warszawie ślub Józefa Morawskiego (urodzonego 16.03.1782 roku) z Paulą Łubieńską (urodzoną 10.01.1790 roku) - córką Feliksa Łubieńskiego i jego drugiej żony Tekli Bielińskiej herbu Junosza. Państwo młodzi poznali się w domu Feliksa Łubieńskiego, który od 1807 roku pełnił funkcję ministra sprawiedliwości w rządzie Księstwa Warszawskiego. W tym samym rządzie Józef Morawski zajmował stanowisko referendarza.
Jak wynika ze źródeł, było to małżeństwo z miłości, bardzo udane, trwające aż do śmierci Józefa, do której doszło 8.10.1853 roku. Paula Morawska (z domu Łubieńska) zmarła 10.01.1883 roku (zobacz fotografię grobu Józefa i Pauli Morawskich z cmentarza w Oporowie)). Z małżeństwa tego urodziło się siedemnaścioro dzieci, z których nie wszystkie przeżyły dzieciństwo.

Jak to w tamtych czasach było w zwyczaju, przed zawarciem małżeństwa, strony chcąc uniknąć na przyszłość nieporozumień i niepotrzebnych swarów, zgodnie z obowiązującym prawem, spisały 8 grudnia 1809 roku w obecności krewnych i przyjaciół kontrakt przedślubny.
Stanowił on, co następuje:

Fryderyk August z Bożey Łaski Król Saski, Xiążę Warszawski et. etc.

Wszystkim teraz żyiącym, i na potem będącym wiadomo czyniemy, iż sporządzony został Akt urzędowy, osnowy następuiącey.

Działo się w Warszawie, a mianowicie w pałacu Kossowskich zwanym, pod Nr 608 przy ulicy Bielanka stoiącym, dnia ósmego Miesiąca Grudnia tysiąc Ośmset Dziewiątego roku.

W moiey Walentego Skorochod Maiewskiego Jego Królewsko-Xiążęcej Mości Notaryusza publicznego Xięstwa Warszawskiego, w tey stolicy ustanowionego i zamieszkałego właściciela, Kancelaryą moią w Zamku tuteyszym zwyczaynie utrzymuiącego, na mieysce wyżey wyrażone z rekwizycyi stron niżey wyszczególnionych przybyłego, niżey podpisanego, tudzież Wielmożnego Ludwika Szczanieckiego Kapitana adjutanta i Maxymiliana Skarzyńskiego Prezesa Rady powiatowey Powiatu Pileckiego w Departamencie Kaliskim, w tem mieście zamieszkałych i wszystkie prawem przepisane przymioty maiących świadków przytomności, - osobiście przytomni, naprzód JWny Józef Morawski Referendarz Rady Stanu Xięstwa Warszawskiego, niegdy Wgo Woyciecha Morawskiego z Wielmożną Zofią z Szczanieckich małżonków spłodzony syn pełnoletni, w imieniu swoiem czyniący, - po wtóre, JWa Paula Hrabianka Łubieńska JWnych Felixa Pomian Hrabi Łubieńskiego i Tekli z Hrabiów Bielińskich Hrabiny Łubieńskiej małżonków córka, lat ośmnaście skończonych wieku maiąca, pod powagą i za zezwoleniem JWnych wyżey rzeczonych Rodziców swoich, w imieniu swoiem i dla siebie czyniąca, - po trzecie, JW. Felix Pomian Hrabia Łubieński Minister Sprawiedliwości Xięstwa Warszawskiego, Starosta Nakielski i Zagoyski, Legii honorowey urzędnik, orderów Orła Białego, Świętego Stanisława i Orła Czerwonego Kawaler i JWa Tekla z Hrabiów Bielińskich Hrabina Łubieńska orderu Krzyża Gwiaździstego Dama, małżonmowie, iako Rodzice JWey Pauli Hrabianki Łubieńskiej, w imieniu swoiem i swoiey córki z powodu posagu przez Nich dla Teyże niżey oznaczonegoczyniący, - po czwarte JWWni Franciszek Kapitan lekkokoney Gwardyi Cesarza Francuzów i Króla Włoskiego, Legii honorowey urzędnik, Piotr Pułkownik i Dowódzca Gwardyi Narodowey Departamentu Warszawskiego Krzyża Woyskowego Kawaler, i Jan bywszy Generał powstania Woiewództwa Rawskiego, Hrabiowie Łubieńscy, synowie i bracia stron pod punktem trzecim i drugim wyszczególnionych, tudzież Bracia między sobą rodzeni, iako Dziedzice Dóbr Guzowa z przyległościami w Departamencie Warszawskim powiecie Sochaczewskim leżących, z powodu posagu niżey opisanego w imieniu swoiem czyniący, - wszyscy w Warszawie w pałacu Kossowskich zwanym wyżey wymienionym, i w pałacu Wielopolskich przy ulicy Długiey Nr 585 mieszkaiący, co do rzeczywistości osób, Notaryuszowi i świadkom dobrze znani do działań urzędowych zdolni i zdrowi na umysłach, iawnie i dobrowolnie zeznali i każdy z nich w szczególności ile się go to dotyczące zeznał i ninieyszym zeznaie, iż ciż JWW zeznawaiący, na punkta i warunki cywilne związków małżeńskich między JW. Józefem Morawskim i JW. Paulą Hrabianką z Łubieńską wzwyż opisanemi proponowanych, w przytomności JWW z obu stron zaproszonych krewnych i Przyjaciół niżey na podpisach wyrażonych rozmyślnie umówili się i ułożyli tak, iak następuie.

Artykuł I

JWW przyszli wyżey wyszczególnieni Małżonkowie umyślili weyść z sobą w związki małżeńskie pod prawidłami Rządu posagowego w Kodeksie Cywilnym Napoleona wytkniętemi, któremu się ninieyszem wyraźnie poddaią – z następuiącym atoli tegoż Rządu posagowego uwolnieniem.

Artykuł II

Stosownie do art. 1581* Kodexu Cywilnego wspólność między temiż przyszłemi małżonkami co do dorobkowego maiątku, w czasie związków małżeńskich nad massą niżey ustanowioną pomnożonego i skutki takowey wspólności stosownie do artykułów 1498** i 1499*** tegoż Kodexu Cywilnego regulować się będą.

Artykuł III

JWW Felix i Tekla z Hrabiów Bielińskich, Hrabowie Łubieńscy iako JW Pauli Hrabianki Łubieńskiey Rodzice, w niedawnieyszego przy sprzedaży Dóbr Guzowa z przyległościami rozporządzenia JW. Pauli Hrabiance Łubieńskiej przyszłey JW. Morawskiego małżonce summę sto pięćdziesiąt tysięcy złotych polskich iako posag, który się z summy sto dwadzieścia pięć tysięcy maiątku oyczystego, z summy zaś dwadzieścia pięć tysięcy maiątku macierzystego składa wyznaczaią i na Dobrach Guzowie z przyległościami teraz JWW Franciszka, Piotra i Jana Hrabiów Łubieńskich dziedzicznych stosownie do przyiętego przez tychże w kontrakcie kupna i sprzedaży tychże dóbr obowiązku i podania do akt hipotecznych Departamentu Warszawskiego ninieyszem zapisuią i za życia swego wypuszczaią – z zapewnieniem iż to wyznaczenie posagu nie ma szkodzić działom maiątku Rodzicielskiego iaki podług Prawa na przyszłą Małżonkę w czasie nastąpi. Takowa summa posagowa, do dwudziestu jeden lat skończonych JW. Pauli przyszłey małżonki, na dobrach Guzowie z procentu po pięć od sta regularnie co pół roku wypłacać się winnego, pozostanie; po skończonym zaś dwudziestym pierwszym roku życia do rąk JW. Morawskiego i za kwitem oboyga tudzież ulokowaniem na Dobrach pewnych wypłaconą zostanie. Taż summa posagowa hipotece tayney dopóty, dopóki nie zostanie odebraną podlegać ma i Dóbr przyszłego Małżonka ciążyć nie będzie. JWW Rodzice, tudzież JWW Franciszek, Piotr i Jan Hrabiowie Łubieńscy iako teraźniejśi dóbr Guzowa dziedzice, a następnie JW. Pauli siostry swoiey dłużnicy pierwsi, za regularne wypłacanie procentów przed podniesieniem kapitału – drudzy zaś, i za toż wypłacenie procentów i za wypłacenie w terminie wyżey ustanowionym kapitału solidarnie na Dobrach Guzowie zaręczaią, na którem to zapewnieniu JW. Józef Morawski i JW. Paula Łubieńska przyszli Małżonkowie, zupełnie przestaią.

Artykuł IV

JW Józef Morawski sam przez siebie czyniący ustanawia za swoy maiątek właściwy summę czterykroć sto tysięcy złotych polskich w dobrach stałych, które dokumentami dostatecznie są udowodnione, na czym JWW kontraktuiące strony przestaią.

Artykuł V

Lubo podług prawideł Rządu posagowego dochody od posagu art. III ustanowionego do męża należą, jednakże JWW kontraktuiące strony dobrowolnie ugodziły się, że wolno będzie JW. Pauli Łubieńskiej przyszłey małżonce stosownie do artykułów 1534**** i 1549***** Kod. Cyw. od summy posagowey połowę procentu zawsze za swemi kwitami pobierać.

Artykuł VI

JWW Rodzice podług przyłączonego tu Regestru daią JW. Pauli corce swoiey, przyszłey JW. Morawskiego Małżonce wyprawę, która w tymże regestrze dla tego co do wartości z ceny nie iest wyrażoną ani w ogólnej wartości podaną, iż stosownie do artykułu 1551****** Kodexu Cywilnego JW. Przyszły małżonek nie staie się teyże wyprawy właścicielem, ale takowa iako maiątek nieposagowy i własność JW. Pauli przez JWW Rodziców z przywiązania do swey córki darowana, uważana będąc, podług Jey własney woli rozrządzona będzie.

Artykuł VII

Co do maiątku przez podział po długini zeyściu JWW Rodziców niemniey przez uboczne spadki lub zapisy, dla JW. Pauli przyszłey Małżonki powiększyć się w czasie związków małżeńskich mogącego, takowy maiątek jako nieposagowy |: biens paraphernaux :| iak w powyższym artykule rzeczoną uważana będzie.

Artykuł VIII

W przypadku gdyby przyszłe Małżeństwo przez śmierć iednego małżonka rozwiązanym zostało, ustanawia się między JW. Paulą hrabianką Łubieńską pod powagą Jey Rodziców czynią, a JW. Morawskim sam przez siebie czyniącym, przyszłemi małżonkami dobrowolnie na to przystaiącemi, że cały pozostały ruchomy maiątek przez zmarłego posiadany, rachuiąc wto i pozostałe gotowe pieniądze iednakowoż nie z odebranych kapitałów, ale tylko z dochodów pochodzące, przeżyiącemu małżonkowi dziedzicznem prawem dostać się ma, którym Tenże bez określenia, na własne Imię dysponować będzie miał prawo, od czegó tylko Inwentarz gruntowy w Dobrach wyłącza się.

Artykuł IX

Jeżeli któren z przyszłych małżonków umrze, niezostawiwszy z tego małżeństwa dzieci, natenczas przeżyiący małżonek cały pozostały maiątek zmarłego, ieden rok od dnia śmierci rachuiąc posiadać i tego w całości używać będzie miał prawo.

Artykuł X

Niniejsza umowa przedślubna, nietamuie wolności przyszłych małżonków do czynienia rozporządzeń względem własnego maiątku iakich Im prawo pozwala. JWW kontraktuiące strony, ułożywszy w sposób powyższy warunki cywilne proponowanych między osobami wyżey wyszczególnionemi małżeńskich związków, one w całey osnowie w ogólności, i we wszystkich punktach w szczególności dotrzymać i dopełnić sobie wzaiem przyrzekaią i obowiązuią się, zrzekaiąc się wszelkich przeciw ninieyszemu zeznaniu przeciwnych z prawa wyłączeń i obowiązuią się do tego, czego wzywa prawo.
Akt niniejszy kontraktu przedślubnego w miejscu, dniu, miesiącu i roku iako wyżey sporządzony w przytomności Swiadków wyżey wyszczególnionych JWP zeznawaiące Strony z przytomnemi JWP Krewnemi i przyiaciólmi, tudzież świadkami:i niną Notaryuszem po przeczytaniu i przyięciu własnoręcznemi podpisami ztwierdziły.

|: podpisano :|

Józef Morawski
Paula Łubieńska
Felix Pomian Łubieński iako ojciec
Tekla z Bielińskich Łubieńska
Franciszek Pomian Łubieński Kapitan Gwardyi Cesarskiey
Piotr Pomian Łubieński
Jan Pomian Łubieński
L. Szczaniecki oficer od sztabu
Maxymilian Bończa Skarżyński iako Świadek
Henryk Pomian Łubieński przytomny
Jerzy Skarżyński prezes S.a.XW jako Świadek
Iako przytomny Leo z Pszczółek Pszczółkowski
Walenty Skorochod Maiewski

Zalecamy to co zprawia a dla tym większey wiary i wagi pieczęć na ten akt, który w Warszawie dnia ósmego grudnia tysiąc ośmset dziewiątego roku iest przyiętym, wycisnąć kazaliśmy.

- pieczęć papierowa: Królewskiego pisarza akt warszawskich

Zgodność powyższego głównego Exemplarza z oryginałem w aktach pozostałych zaświadczam. W Warszawie dnia pierwszego marca tysiąc ośmset dziewiątego roku

Walenty Skorochod Maiewski

______________________________________________________________

ARTYKUŁY Z "KODEKSU CYWILNEGO" NAPOLEONA WYMIENIONE W KONTRAKCIE:

* 1581. Małżonkowie poddaiąc się rządowi posagowemu, mogą iednak czynić układ wspólnictwa co do nabyciów, i skutki takiego wspólnictwa urządzone są iak iest rzeczono w artykułach 1498 i 1499.

** 1498. Gdy się małżonkowie układaią, że będzie niemi wspólność tylko co do nabyciów, czyli dorobku, poczytuie się, że wyłączyli ze wspólności, i długi każdego z nich teraźnieysze i przyszłe, i ruchomości do każdego z nich śiągaiące się teraźnieysze i przyszłe.

W tym przypadku gdy każdy z małżonków weźmie naypierwey wniosek swóy przyzwoicie usprawiedliwiony, podział ogranicza się do nabyciów czynionych przez małżonków razem, albo oddzielnie w czasie małżeństwa, i pochodzących tak z przemysłu wspólnego, iako też z oszczędzenia użytków i przychodów z dóbr obudwóch małżonków.

*** 1499. Jeżeli ruchomość będąca w czasie zawarcia małżeństwa, lub potem przypadła, nie iest oznaczona inwentarzem, lub opisaniem stanu w dobrey formie, poczytuie się za nabycie.

**** 1534. Zastrzeżenie wymienione w ninieyszym paragrafie, nie przeszkadza do tego, aby umówione było, że żona wybierać będzie rocznie za swoimi tylko zakwitowaniami, pewną ilość swoich przychodów na swoie utrzymanie i potrzeby swoie osobiste.

***** 1549. Sam mąż zarządza dobrami posagowymi w czasie małżeństwa. Sam ma prawo poszukiwania ich na dłużnikach i zatrzymuiących, pobierać z nich przychody i procenta i przyymować wypłaty kapitałów.
Jednakże może bydź umowa przez kontrakt małżeński, że żona wybierać będzie corocznie za swoiemi tylko kwitami część dochodów na utrzymanie swoie i osobiste swoie potrzeby.

****** 1551. Jeżeli posag, albo część iego, zależy na przedmiotach ruchomych, których cena nie iest w kontrakcie, bez oświadczenia, że oszacowanie nie czyni ich sprzedaży, mąż staie się ich właścicielem, i winien iest tylko wartość danych ruchomości.


WARTO ZOBACZYĆ
Dwór Drobnin

Kościół Pawłowice

Dwór Oporowo

Kościół Drobnin

Pałac Pawłowice

Kościół Oporowo

Pałac Garzyn

Dwór Lubonia

Pałac Górzno
Wygenerowano w sekund: 0.00 6,238,728 Unikalnych wizyt